Tholen - Biomassa. Het is een heet hangijzer. Enerzijds lijkt er een belangrijke rol weggelegd voor biomassa in een klimaatneutrale, circulaire economie en zet ook menig tuinder in op de (duurzame) energiebron. Anderzijds is er een heftige discussie gaande over hoe goed en duurzaam de techniek écht is.
Een rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in opdracht van het kabinet neemt die vraagtekens niet weg, al lijkt er voor de glastuinbouwtoepassing van biomassa op de langere termijn weinig toekomst.
Pas als er geen betere alternatieven zijn in 2030/2050 en de klimaatdoelen niet gehaald dreigen te worden, is/blijft de energetische toepassing een optie. Al zijn 2030 én zeker 2050 nog ver weg en zou tegen die tijd de investering die telers gedaan hebben zich al hebben terugbetaald, waarbij dan op alternatieve bronnen kan worden overgestapt.
Zoektocht
Het kabinet wil een breed gedragen integraal duurzaamheidskader voor alle typen biomassa opstellen. Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft daartoe aan de Sociaal Economische Raad gevraagd hier advies over uit te brengen.
Als input daarvoor is het PBL verzocht de beschikbaarheid en de optimale toepassingsmogelijkheden van duurzame biomassa voor Nederland in te schatten met bijgaand rapport, 'een verslag van een zoektocht naar gedeelde feiten en opvattingen' zoals het PBL het noemt, tot gevolg.
Glastuinbouwgebruikers
In dat rapport heeft ook de glastuinbouw deel, omdat menig teler inmiddels biomassa inzet voor opwekking van lagetemperatuur warmte en/of elektriciteit en/of gas. Om hoeveel bedrijven in de glastuinbouw het precies gaat is niet helemaal duidelijk. Telers zijn soms huiverig gebruik van biomassa met de buitenwereld te delen uit vrees voor maatschappelijke weerstand.
In 2018 zou het in ieder geval al om zo'n twintig bedrijven gaan en wie goed op o.a. sociale media rondkeek in de tussenliggende periode weet dat er nog her en der wel biomassa-installaties zijn gebouwd. Ook kwam een zestal telers rond Andijk vorig jaar naar buiten met het nieuws dat zij 'hernieuwbare' warmte uit biomassa gingen gebruiken en ook een drietal telers in Sirjansland sloeg de handen vorig jaar ineen voor een unieke installatie, die ook CO2-afvang verzorgt.
In de rapportage, het PBL baseert zich mede op een tweetal rapporten waaronder eentje van CE Delft en een van De Gemeynt/MSG Sustainable Strategies, wordt gesproken van min- en maxscenario's. Die hangen van veel factoren af, o.a. van 'beredeneerd koffiedik kijken' over toekomstige energiebehoeftes, concurrentie van diverse vragende partijen, beschikbaarheid van grondstoffen etc.
Voors en tegens
Dat gebruikers huiverig zijn, komt door het felle debat dat er gaande is. Voorstanders wijzen vooral op de kortere koolstofcyclus bij biomassa in vergelijking met fossiele energiebronnen en de compensatie van CO2 uitstoot door aanplant van nieuwe bomen en planten. Tegenstanders vrezen toenemende industriële benutting van biologische grondstoffen die, naast toenemende voedselbehoefte, een aanslag zal vormen voor de natuur. Bovendien zijn directe omwonenden ook nogal eens bang voor overlast.
Een van de discussiepunten: waar haalt de gebruiker de biomassa vandaan? Altijd van bronnen uit de buurt, om de CO2-voetafdruk van de logistiek te beperken, leren berichten over lopende projecten.
Bekijk hier het hele rapport van het PBL