Een te hoge luchtvochtigheid in de kas beperkt de gewasverdamping en daarmee de nutriëntenopname. Bovendien kan het leiden tot een hoger risico op schimmelziekten. Dat is in een traditionele kas te voorkomen door de ramen te openen en een schermkier te trekken. Schermkieren geven vaak ongewenste luchtstromingen in de kas, met grote horizontale temperatuurverschillen als gevolg. Door gebruik te maken van systemen die actief droge, koele lucht inblazen kan het gebruik van schermkieren worden beperkt. De Business Unit Glastuinbouw en Bloembollen van Wageningen University & Research (WUR) onderzocht de toepassing van dit soort systemen in de teelt van chrysant, roos en tomaat.
De lucht boven het energiescherm is droger dan de lucht onder in de kas. Door het schermdoek op een kier te zetten mengen de beide luchtlagen, en daalt de relatieve vochtigheid (RV) bij het gewas. Doordat een scherm nooit volledig horizontaal ligt, gaan schermkieren vrijwel altijd gepaard met veel horizontale luchtverplaatsingen in de kas, waardoor flinke temperatuurverschillen (tot wel 5°C) kunnen optreden.
Uniforme luchtverspreiding
Een oplossing daarvoor is de lucht boven het scherm op te zuigen en onder het scherm uit te blazen. In dat geval is een uniformere verspreiding van de droge lucht mogelijk. WUR onderzocht bij een aantal teeltbedrijven en op de onderzoekslocaties van WUR en Delphy dergelijke systemen: Airmix van Van der Ende Groep, VentilationJet van Hinova en een ventilatie-installatie van Technokas. Uit het onderzoek bleek dat deze systemen elk hun karakteristieken hebben, zoals de blaasrichting en -hoeveelheid. Het hangt af van de doelen van de teler en de eisen van het gewas welk systeem en welke capaciteit het beste is. Bij een buitenluchttemperatuur van 12°C of meer is de capaciteit van de installaties vaak niet meer voldoende om de lucht optimaal te ontvochtigen.
De kaslucht kan ook ontvochtigd worden met een luchtbehandelingskast met koudeblok. Die installatie zuigt warme, vochtige kaslucht op. Het vocht in de kaslucht condenseert tegen het koudeblok. De koele lucht bevat minder vocht en kan terug de kas in. Een dergelijk semi-gesloten systeem heeft als voordeel dat CO2 in de kas kan blijven en dat bovendien warmte wordt geoogst. Dit is een manier om tot een fossielvrije kas te komen.
Gevaar ontvochtigen
Ongeacht welke techniek wordt gebruikt, geldt bij ontvochtigen een gevaar. Veel telers zijn gewend een gewenste RV van bijvoorbeeld 85% in te stellen, maar bij traditionele kassen is dit percentage zelden haalbaar. Bij actieve ontvochtiging kan dit setpoint wel gehaald worden, waardoor meer wordt ontvochtigd en ook meer energie wordt gebruikt dan het gewas eigenlijk nodig heeft. Dit betekent dat kritisch moet worden gekeken naar de setpoints van de klimaatinstallaties.
Het onderzoek naar ontvochtigen wordt gefinancierd door het programma Kas als Energiebron.
bron: Wageningen UR