Van niche naar ultra-niche

Ultra-niche gewassen zijn hoogwaardige gewassen die op kleine arealen geteeld worden. Rutgers University in New Jersey biedt een door de USDA gefinancierd project om nieuwe en beginnende telers van informatie te voorzien over de teelt, marketing en bedrijfsvoering met betrekking tot 10 ultra-niche gewassen. Hoofddocent Jenny S. Carleo weet dan ook alles van een van deze ultra-niche gewassen binnen het project: snijbloemen.

Het ‘Ultra-Niche Crops’ project richt zich zowel op kwekers die dit ‘ernaast’ doen als gespecialiseerde bloemenkwekers. Dit kunnen beginnende kwekers zijn die eerst succesvol willen zijn op minder dan 4 hectare voordat ze uitbreiden, maar mogelijk lijken ze op de ondernemer in de video hieronder, die voltijds kweekt.

Jenny legt uit dat het belangrijkste verschil tussen ultra-niche snijbloemen en de ‘reguliere’ bloementeelt de doelmarkt is: "Deze bloemen worden direct verkocht aan consumenten, bloemisten of groothandels, die ze niet over lange afstanden gaan vervoeren." De kweker wordt geadviseerd om zich te richten op retailmarkten en consumenten die streekproducten willen kopen. En op het kweken van variëteiten die niet op grote schaal worden gekweekt en gemakkelijk zijn in vervoer, maar waarnaar er bij de consument toch veel vraag is."

Ultra-niche bloemen zijn van een andere klasse als bloemen uit grote kassen - maar ze hebben wel iets gemeen. Glastuinbouw bijvoorbeeld. Jenny adviseert kleine kwekers op zoek naar een kas "dat als ze geen werknemers willen aannemen of ze niet beschikbaar hebben, te overwegen een kas te kopen die ze de komende 5-10 jaar alleen kunnen beheren."

Het hebben van werknemers voor een grotere kas kan winstmarges flink beknotten, maar is er geen limiet aan de grootte van hoge tunnels, zegt ze. "Hoge tunnels voor seizoensuitbreiding moeten zo groot zijn als de kweker zich kan veroorloven, omdat ze goedkoop te installeren zijn maar snel een hoog rendement op de investering kunnen opleveren. Ik heb nooit een kweker gekend die klaagt dat zijn hoge tunnel te groot is, alleen dat ze een grotere hadden moeten kopen!"

Ultra-niche gewassen kweken heeft zijn eigen unieke uitdagingen. Bij het kweken van deze erg waardevolle gewassen op kleine percelen is het lastiger om schaalvoordeel te behalen. Jenny: "Hierdoor betalen kwekers mogelijk detailhandelstarieven voor voorraden en kunstmest." En in sommige gevallen gaat het om gewassen in opkomst, dus is er een grote leercurve voor iedereen en zijn er mogelijk geen gebruiksklare gewasbeschermingsmiddelen of productiehandleidingen beschikbaar.

Een andere uitdaging voor kleinschalige bloemenkwekers is marketing. Bij massaproductie verkopen kwekers hun producten aan groothandelaars. "Deze weten waar ze naar op zoek zijn en weten wat een hoogwaardig product is," zegt Jenny. Ultra-nichekwekers moeten echter direct aan de consument marketen, waardoor er verschillen kunnen ontstaan in de uitstalling bij verkooppunten. "Consumenten zijn minder goed thuis in de verschillende variëteiten en de kwaliteit ervan. Hierdoor moet de kweker zelf de consument informeren over de kwaliteit, zorg en waarde van het product."

Aan de andere kant kunnen grootschalige kwekers ook van ultra-nichekwekers leren. Jenny adviseert grotere kwekers om hun gewasaanbod te blijven ontwikkelen en om naar nieuwe kansen uit te blijven kijken. "Verandering is moeilijk voor iedereen, maar achterblijven is nog erger! Ultra-nicheproducenten zijn op zoek naar iets bijzonders waar ze goed in blijken te zijn. Hierbij vormen klantrelaties de sleutel tot het succes: met wat klantentrouw kom je tegenwoordig een heel eind."

"Ultra-niche gebeurt overal," volgens Jenny. Overal ter wereld zijn beginnende ultra-niche producenten op zoek naar informatie over hoe ze op de lange termijn succesvol kunnen zijn: informatie die ze bijvoorbeeld via het door de USDA gefinancierde Rutgers-project kunnen krijgen.

Ze willen echter niet alleen informatie. Deze kwekers hebben ook producten nodig die hen helpen hun producten te kweken, wat weer kansen biedt voor veredelaars, opkwekers, producenten van gewasbeschermingsmiddelen, etc. Als jij daar een van bent en interesse hebt in deze groeimarkt geeft Jenny je dit advies: "De komende 20 jaar zullen er veel beginnende telers zijn die misschien meer advies nodig hebben over het kiezen van producten die het best bij hen passen. En ook is er mogelijk wat meer flexibiliteit nodig met betrekking tot de producten als ze iets nieuws proberen dat nog niet eerder met het product is gedaan."

Voor meer informatie: