Tholen – Misschien wel meer dan ooit kijken telers naar de energiesituatie op hun bedrijf. Daarbij komt, in tijden van hoge energieprijzen, in toenemende mate ook opslag van elektriciteit kijken. Telers weten hiervoor Durable M.E., specialist in energieopslag en batterijsystemen, al goed te vinden. Toch stond Jean-Pierre Gödde onlangs voor het eerst op een beurs. Hij bracht naar HortiContact een zoutbatterij mee. Geen innovatie, maar voor veel telers nog wel nieuw.
Bijzonder aan de zoutbatterij is dat er in principe gewoon ‘keukenzout’ in zit. “Ja, het zout dat je over je eitje doet”, bevestigt de man van het bedrijf dat in Goes gevestigd is. De kern van de batterij bestaat uit samengeperst zout, in een keramieken omhulsel. Er komen geen chemicaliën aan te pas. Het zout wordt warm en dat proces zorgt dat de batterij energie vast kan houden en opslaan. Anders dan andere zoutbatterijen, het is dus geen batterij voor warmteopslag.
De binnenkant van de batterij blijft gemiddeld zo’n 280 graden Celsius. Aan de buitenkant is daar, door een isolerende legering om de batterij heen, niet veel van te merken. “Als je je hand tegen de buitenkant aanhoudt, ligt de temperatuur op zo’n twintig graden Celsius.”
Op de zoutbatterij die Jean-Pierre naar HortiContact meenam kan een gemiddeld huishouden goed draaien.
Lange levensduur
Naast de lithiumbatterijen in verschillende soorten en maten die Durable M.E. aanbiedt, is voor Jean-Pierre de zoutbatterij ‘toch wel het paradepaardje’. Hij is in 2022 begonnen de zoutbatterij aan te bieden. Dat heeft meerdere redenen. Als batterijspecialist kan hij er uitgebreid over vertellen. “Het is de toekomst, want de batterij gaat langer mee, is veilig want niet brandgevaarlijk en duurzaam, omdat het een puur Europees product is.”
De zoutbatterij komt uit Zwitserland. Voor een belangrijk deel de reden voor de hogere prijs dan de lithiumbatterij. “Het is geen lagelonenland, maar wel een land dat staat voor kwaliteit.” Precies de prijs weerhoudt mensen er nu nog vaak van om voor de zoutbatterij te kiezen, merkt Jean-Pierre. “Veel mensen kijken nog naar de korte termijn. Een lithiumbatterij gaat doorgaans tien jaar mee en is momenteel nog zo’n veertig procent goedkoper dan de zoutbatterij.” Die laatste heeft een levensduur van wel twintig jaar, waardoor de koper onder aan de streep uiteindelijk toch minder kwijt is. “Je doet er namelijk langer mee en kunt de investering over een langere periode afschrijven. Bovendien vergt een zoutbatterij weinig onderhoud.”
Bestand tegen barre omstandigheden
Durable M.E. streeft er bij verkoop van batterijsystemen naar ‘de factuur op 0’ te krijgen. Dat doet men door maatwerk te leveren. Daarbij komt ook de levering van een energiemanagementsysteem (cruciaal voor optimaal inspelen op vragen uit de elektriciteitsmarkt naar netbalalancering), een omvormer en aansluiting op het net en (vaak) op zonnepanelen kijken. “Installatie is eigenlijk hetzelfde als bij lithiumbatterijen.”
Wel zijn er minder restricties verbonden aan het gebruik van de zoutbatterij. “De zoutbatterij kun je met gerust hart in een loods of schuur plaatsen of tegen de gevel. Voor lithiumbatterijen geldt dat die soms verplicht naar buiten moeten of zelfs niet binnen een minimumstraal van bebouwing mogen staan. Bij plaatsing van lithiumbatterijen is een gekoelde ruimte nodig. Lithiumbatterij kunnen niet goed tegen hoge of lage temperaturen. Het mag idealiter niet warmer dan 20 graden Celsius en niet kouder dan 5 graden worden. Dan kan er celschade optreden.”
Schaalbaar
Bij de zoutbatterij is de grootste restrictie vooral fysiek van aard. “Wij kunnen eigenlijk alles wel leveren, tot wel 20 megawatt of meer. Wat we doen is allemaal schaalbaar. Leveren doen we bijvoorbeeld in zeecontainers van 10, 20 of 40 voet. Het gewicht, ongeveer 40% zwaarder dan een lithiumbatterij, is vooral nog lastig voor toepassing in de mobiliteit.” Jean-Pierre weet dat onderzoek nu toegespitst is op het omlaag krijgen van het gewicht. Toch wordt de zoutbatterij incidenteel al wel toegepast in de mobiliteit. “In Noorwegen rijdt een bulldozer met zo’n batterij, als contragewicht. Het is daar heel koud, maar daar kan de batterij juist goed tegen.”
De zoutbatterij is, hoewel nieuw in de glastuinbouw, geen innovatie meer. “Nee, de batterij is al zeer zwaar beproefd in het buitenland en uitvoerig getest. De batterij bestaat al vijfentwintig jaar. In Dubai is het een beetje begonnen. Daar slaan ze elektriciteit op om systemen voor bewatering en belichting in de stad van energie te voorzien. In Mexico en Chili staan zoutbatterijen op hoogvlaktes. Sowieso testen Zwitsers zeer uitvoerig, dus daar heb ik voor de volle honderd procent vertrouwen in.”
Batterij is slim
De eerste teler die echt met de zoutbatterij gaat werken, gaat eraan komen. Daarvan is Jean-Pierre zeker. Interesse was er vorig jaar al en in gesprekken op de beurs ook genoeg vanuit telers.
Zoals gezegd levert Durable M.E. ook een energie-managementsysteem bij haar batterijen. Voor in de glastuinbouw is CEMS, de naam van het specifieke systeem voor grote bedrijven, van toepassing. “Dit is een heel uitgebreid systeem. Je kunt er het net mee helpen balanceren en daar een vergoeding voor ontvangen, day ahead-handelen, waarbij automatisch vanuit de batterijopslag de beste inkoop- en verkoopprijzen worden bepaald én de batterij gewoon voor eigen gebruik inzetten.”
Ook dan blijkt de batterij slim te zijn. “De batterij is uitgerust met kunstmatige intelligentie die leert van de eindgebruiker. De batterij leert patronen herkennen, waardoor de batterij bijvoorbeeld op basis van de weersverwachting en kennis over belichtingsinstellingen hierop inspeelt door op tijd vol te zijn.”
“Een laatste punt wat telers in de glastuinbouw misschien over de streep kan trekken in de keuze voor de duurzame batterij is dat de zoutbatterij ingezet kan worden als ‘uitbreiding van netcapaciteit’. Zeker als het net ‘vol’ zit interessant. Het zit zo, legt Jean-Pierre uit. “Bij plaatsing van een batterij kan een gebruiker een eigen energiesysteem creëren, waardoor het mogelijk is bij een bedrijfsuitbreiding de extra elektriciteitsvraag op te vangen met een batterij en zonnepanelen. Een extra (grotere) kabel van de weg naar de elektriciteitskast is dan niet nodig.”
Voor meer informatie:
Jean-Pierre Gödde
Durable M.E. B.V.
Fort Oriental 11
4463 AP Goes
Tel.: +31 (0)6 21 38 51 11
info@durableme.nl
www.durableme.nl