Waar vroeger de teler zijn product naar de veiling bracht en ging zitten wachten op zijn geld, is hij tegenwoordig doorgaans heel wat meer geïnteresseerd in zijn markt. En dat in de brede zin des woords: waar gaat het heen, hoe wordt het gepositioneerd, waar liggen kansen en wat kan er beter? De veilingmeester ziet in dit verband dikwijls een belangrijke taak voor zich weggelegd, omdat die nu eenmaal veel kennis van zaken heeft en een zekere medeverantwoordelijkheid voelt voor het succes van zijn of haar kwekers. Als die twee elkaar goed weten te vinden, tillen ze samen het product naar een hoger plan.
Emiel de Jong en Linda de Ruiter
Een prachtig voorbeeld hiervan is de synergie tussen Emiel de Jong, gepassioneerd ilexkweker uit Boskoop, en Linda de Ruiter, een niet minder gepassioneerde veilingmeester bij Royal FloraHolland. De kweker voert o.a. aan op de klok in Aalsmeer en op klok 5 in Rijnburg, zo je wilt hét uithangbord van de specialties en seizoensproducten en in deze tijd helemaal in het teken van de herfst. We treffen beiden op de kwekerij, alwaar de belangrijkste ontwikkelingen in de markt worden besproken op een rondje door de productie.
Eén van de percelen. Deze planten worden binnenkort nog geknipt
Van stek tot bes
De ilex is een verhaal op zich. Op verschillende bij elkaar gelegen percelen teelt Emiel een zevental soorten, waaronder een aantal van hemzelf. Dat alleen al is al een bijzonder gegeven, want het verraadt in elk geval een paar decennia ononderbroken ervaring met het product. Een nieuw soortje is iets van de lange adem, van ‘zou het wat zijn’ tot productie van enige omvang duurt 10 à 15 jaar. Zijn vader en grootvader teelden dan ook al ilex, er staan planten op de kwekerij die inmiddels 70 of zelfs 80 jaar oud zijn.
Takken worden gebost
De planten leveren om het jaar takken. Het ene jaar worden takken aangemaakt, het volgende jaar zijtakken met besjes. Alleen de vrouwelijke planten makken bessen aan en daarom moet een bescheiden percentage van alle planten ook bestaan uit mannelijke exemplaren. In de zomer bloeit de plant en komt de imker, die verspreid over het terrein bijenkasten neerzet. Dit is cruciaal, want zonder bevruchting geen bessen. In de herfst wordt dan gesneden, waarop takken op tafels onder een zeil gelegd worden. Dat gebeurt in een kas, die bij koud weer zelfs een beetje wordt verwarmd, zodat broei optreedt en de bladeren verdorren. Een week of twee later worden deze eraf geschut en worden de takken geselecteerd op lengte en gebost.
De takken liggen te broeien. Meestal is een week op twee voldoende om alle blad te laten verdorren, zodat het er vervolgens makkelijk afgeschud kan worden
Twee weten meer dan één
De meeste takken worden geveild en het is op dat punt dat korte lijntjes met de veiling gewenst zijn. De veilingmeester is als het ware zijn oren en ogen in de markt, via haar komen alle mogelijke nieuwtjes en wetenswaardigheden – wat doet de concurrentie, hoe is de vraag, stond het er goed op vanochtend, etc. – door. Bovendien heeft hij aan Linda een goeie, want behalve voor haar ‘winkel’ klok 5, die ze samen runt met haar klokmaat Marjan van der Plas, is het seizoensproduct een echte liefde. Ze maakt overal foto’s en zorgt op Facebook en langs andere kanalen voor promotie van ‘haar’ kwekers. Ook zit zij in het zogenaamde ‘global seasonal flower team’, waarin ze samen met enkele collega’s de ontwikkelingen in de markt voor seizoensbloemen monitort en van waaruit zij kwekers in binnen- en buitenland kan adviseren. “Je bent blij als ze het goed doen en als de producten gewild zijn, dat geeft een geweldige voldoening.”
Van oranje naar rood
Emiel is een van de grotere ilexkwekers, hij draait tot wel honderd karren in de week. De meesten zijn kleiner en/of doen het erbij of ernaast. Zijn takken zijn gewild, omdat hij er ook gedurende de rest van het jaar bovenop zit en, voor zover dat binnen zijn macht ligt natuurlijk, niets aan het toeval overlaat. Wanneer de herfst op gang komt zijn in het algemeen in de eerste plaats de oranje en gele variëteiten gewenst, naar de Kerst toe wordt het steeds meer rood dat de klok slaat. Interessant is dat niet alleen de bloemist in Nederland en de rest van Europa klant is, maar dat het product zelfs in behoorlijke volumes naar landen als China en, tot voor kort, Rusland gaat. Experimenten met uitstapjes naar vroeger of later – bijvoorbeeld, waarom zou je ze niet leuk kunnen verkopen met de Valentijn? – zijn, om uiteenlopende redenen, eigenlijk altijd geflopt.
Tuincentrum
Emiel runt de kwekerij samen met zijn vrouw Ria. Daarbij hebben zij, grenzend aan de kwekerij, een eigen tuincentrum (Voordeeltuin Boskoop), dat is geopend van maart t/m 1 december. In het drukke seizoen is er een man of tien nodig om het snijden en verzendklaar maken rond te krijgen.
Voor meer informatie:
Emiel de Jong
Den Ham 22
2771 WX Boskoop
www.emieldejong.nl