De gemiddelde gemeten concentratie van stikstofoxiden (NOx) op regionale stations bedroeg in 2018 18 µg/m³ (uitgedrukt als stikstofdioxide, NO2). In steden kunnen de concentraties oplopen tot 100 µg/m³.
Concentraties
De gemiddelde gemeten concentratie van stikstofoxiden (NOx= NO [stikstofmonoxide] + NO2 [stikstofdioxide]) in Nederland bedroeg in 2018 19 µg/m³ (uitgedrukt als stikstofdioxide, NO2). De concentratie is daarmee 50% lager dan in 1990. De daling lijkt de laatste tien jaar minder dan in de tien jaar daarvoor. De afgelopen jaren stabiliseert de gemiddelde concentratie zich op ongeveer 19 µg/m³. De kaart weerspiegelt duidelijk de belangrijke bijdrage van het verkeer tot de concentraties van stikstofoxiden. De concentraties op stedelijke stations lagen in 2018 tussen 12 en 45 µg/m³.
Trend
De daling van de concentratie van stikstofoxiden in binnenstedelijke straten is overigens sterker dan in regionale gebieden. De daling is ook sterker dan die van de concentraties van stikstofdioxide. Dit komt omdat de emissies van stikstofoxiden door het verkeer dalen, maar dat het aandeel stikstofdioxide daarin bij de nieuwste autotypen stijgt. De daling van de nationale emissies is het resultaat van maatregelen bij verkeer, industrie en energie.
Normstelling
De Europese Unie heeft voor de bescherming van natuur tegen langdurige blootstelling aan stikstofoxiden een grenswaarde vastgesteld voor de jaargemiddelde concentratie van stikstofoxiden. Deze grenswaarde van 30 µg/m3 is van toepassing op gebieden met een oppervlak van ten minste 1000 km2 die op een afstand van minimaal 5 km van bebouwing, inrichtingen of autosnelwegen zijn gelegen (EU, 2008; Wet Milieubeheer, 2007).
De Europese luchtkwaliteitsrichtlijn stelt een aantal eisen aan de omvang van natuurgebieden en aan de locatie van monsternemingspunten van stikstofoxiden. Conform deze richtlijn zijn in Nederland vrijwel geen natuurgebieden te vinden waarvoor de meetverplichting geldt. Natuurgebieden in Nederland waarop de Europese norm voor stikstofoxiden wel van toepassing is, liggen in het uiterste noorden van het land. In deze natuurgebieden is geen sprake van een overschrijding.
Effecten
Nadelige effecten op de natuur zijn schade aan het blad door omzetting van stikstofoxiden in het bladvocht in stikstofverbindingen. Daarnaast vindt in de atmosfeer omzetting plaats van stikstofdioxide (NO2) naar nitraataerosol, waarmee een bijdrage wordt geleverd aan de verzuring en vermesting van bodem en oppervlaktewater. Nitraataerosol levert ook een bijdrage aan de fijnstofconcentraties. Tevens dragen NOx en vluchtige organische koolwaterstoffen bij aan de vorming van ozon op leefniveau.
Er is ook een indicator voor stikstofdioxide (NO2); zie hiervoor Stikstofdioxide in lucht, 1990-2017.
NB. Aangaande de stikstofproblematiek presenteert het kabinet een drietal maatregelen die op korte termijn kunnen worden ingevoerd en tot een verlaging van de stikstofconcentraties moeten leiden. Dat zijn het verlagen van de maximum snelheid naar 100 overdag (tussen 6 en 19 uur), het aanpassen van het veevoer, en een extra budget (60 miljoen euro) voor de 'warmte saneringsregeling' voor de varkenshouderij.
bron & meer informatie: CLO