Jan Taks is vanaf 1 januari 2021 directeur van het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard (PHTB), een gemeenlijkschappelijk regeling van de provincie Gelderland, de gemeenten Maasdriel & Zaltbommel en waterschap Rivierenland. "Er ligt een interessante, uitdagende rol voor de glastuinbouw en de paddenstoelenteelt in het gebied”, aldus Jan.
"In Nederland neemt de Bommelerwaard met zijn tuinbouwondernemers een belangrijke plaats in. Innovatie, duurzaamheid, robotisering, internationalisering en ondernemerschap zijn hoofdthema’s die spelen. Veel bedrijven willen hier uitbreiden of ánders gaan werken. Het PHTB ondersteunt de tuinders die willen verplaatsen of uitbreiden in de aangewezen intensiveringsgebieden. Ook hebben we een taak in het versterken van het landschap en het verbeteren van de verkeersveiligheid. De processen zijn boeiend. Ik ben oprecht blij dat ik mag werken met een diversiteit aan mensen die hierin een rol vervullen: jong en oud, met verschillende verantwoordelijkheden, achtergronden en levensstijlen.”
Wat vind je er zo boeiend aan?
"Voor de tuinbouw is de wet- en regelgeving ingewikkeld. Dat geldt vooral op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling en het milieu. En terecht speelt ook nadrukkelijk wat de omgeving ervan ervaart een belangrijke rol. En steeds draait het om mensen. Het is voor betrokkenen wel moeilijk om die gehele context te overzien. Het PHTB kan dit vanuit een helicopterview bezien: vanuit zowel de kant van de overheid als die van de ondernemers en ook die van de omgeving. Als PHTB zouden wij integrale oplossingen moeten vinden voor de diverse uitdagingen. Natuurlijk kunnen wij dat niet alleen, dat is ook duidelijk. Ik ben van de verbinding en van het samen vinden van oplossingen. Bij voorkeur op voet van gelijkheid en met een open vizier."
Het PHTB staat niet in alles even positief bekend, hoe ga je daar mee om?
"Ik ben me inmiddels bewust van het imago van het PHTB. Het is belangrijk om de diverse belangen goed in de gaten te houden. Je kunt het niet altijd voor iedereen ‘goed’ doen, dat is een utopie. Maar het is wel mogelijk om met alle partijen in gesprek te blijven en naar elkaar te luisteren. Laten we ook proberen ‘out of the box’ denken. In het verleden zijn er wellicht zaken opgepakt, die met we met het inzicht van vandaag anders zouden hebben benaderd. De gebaande paden zijn van belang, maar het kan ook goed zijn om wat anders te bedenken als de situatie daarom vraagt.”
Heb je al ervaring met de glastuinbouw?
"De laatste 15 jaar heb ik de branche goed leren kennen. Ik ben manager Herstructurering glastuinbouw geweest in het Westland, directeur bij WarmCO2 (duurzame warmte en CO2 onttrekken aan de kunstmestindustrie en leveren aan de glastuinbouw in Terneuzen), innovatietrekker voor het gebied NEXTgarden. Dit is een glastuinbouwgebied dat is gelegen tussen tussen Arnhem en Nijmegen. Voor dit gebied ben ik nog actief. Ook hier speelt herstructurering van de bestaande glastuinbouw naast het werven van nieuwe bedrijven.”
Wat mogen de tuinders van je verwachten?
"Ik werk graag op basis van een open mind, met ieder zijn of haar eigen verantwoordelijkheid. Dat is niet altijd hetzelfde als acteren op voet van gelijkheid. Er zit nu eenmaal een verschil in verantwoordelijkheden van de deelnemende partijen, alleen al door de wet- en regelgeving. Ik ben voor transparantie en oplossingsgericht met elkaar omgaan, met respect voor elkaar en duidelijkheid over waar je voor staat. Je kunt scherp zijn in het zakelijk contact, elkaar aanspreken op plus- en minpunten, maar wel met behoud van de persoonlijke relatie. Dat betekent na afloop van een gesprek daarop ook kort terugkijken: hoe zit je erin, wat vind je ervan? Terugkoppelen en daarvan leren.”
Ga je zelf ook op pad om tuinders te ontmoeten?
"Ja zeker! (lacht) Niets leukers dan dat; dáár gebeurt het! Het is niet alleen belangrijk vanuit PHTB, maar ook persoonlijk vind ik het mooi om me te verplaatsen in de plannen van bedrijven en de drijfveren van de ondernemers. Persoonlijk contact, hoe lastig ook in deze coronatijd, maakt het voor mij extra interessant.”
Heb je een wens voor de (glas)tuinbouw in de Bommelerwaard?
"Mijn ultieme wens voor de (glas)tuinbouw is dat we gezamenlijk meer verbinding weten te leggen tussen de sector als zodanig, de betrokken overheden en de mensen er omheen, bij voorbeeld de omwonenden van kassencomplexen. Gelet op wat er binnen de sector gebeurt kunnen we met elkaar ook stappen zetten in wat dat voor de maatschappij betekent.
De sector wordt nog vaak met argusogen bekeken. Vooral ook door onbekendheid met de sector, denk ik. Het is een hele opgave waar we met elkaar voor staan: er moet ruimte zijn voor ondernemen, aandacht voor duurzaamheid, landschappelijke inpassing, leefbaarheid, infrastructuur (bijv. fietspaden), maar ook recreatiemogelijkheden om te kunnen ontspannen. Een goed bewijs dat we dit allemaal aankunnen met de tuinbouwherstructurering in de Bommelerwaard, is de onlangs aan ons toegekende Gelderse prijs voor ruimtelijke kwaliteit".
Is een herstructurering van een gebied ooit klaar?
"Ik ben geneigd te zeggen: de ontwikkeling van het platteland is nooit klaar. Het gaat hier om een praktijk en een wetenschap die al lang bestaan. De discussie over wat we met het landelijk gebied willen, gaat nog wel even door. Er komen wel andere partners in die discussie en er zijn ook steeds andere uitdagingen. Mijn rol nu is vooral om door te gaan met het gezamenlijk zoeken en vinden van oplossingen voor de uitdagingen waar we ten aanzien van de glastuinbouw en de paddenstoelteelt in de Bommelerwaard met elkaar voor staan. Ik voel me zeer bevoorrecht hierin leiding te mogen geven!”
bron: glastuinbouwpactbommelerwaard.nl