"De Chamelaucium, oftewel wasbloem, maakt geen deel uit van de reguliere bloemenmarkt, waar je bijvoorbeeld anjers, gerbera’s of hyacinten vindt", weet Nitzan Nir, directeur van het Israëlische Nir Nursery tijdens een bezoek aan hun kwekerij in Israël eerder deze maand. "Het is een nicheproduct dat we zelf hebben gecreëerd. Het is een prachtig artikel voor boeketten en bloemstukken, maar ook voor in de pot en de tuin."
Nir Nursery, in de eerste plaats een veredelaar van vooral wasbloemen en daarnaast ook vermeerderaar, kweekt de bloemen niet zelf. "Onze klanten zijn de kwekers, zij brengen de bloemen op de markt. Wij hebben die ambitie niet. We zijn een klein familiebedrijf en we willen dat zo houden. We helpen wel de markt voor te bereiden door deel te nemen aan beurzen in verschillende landen, zoals de IPM Essen. We presenteren de bloemen en we vertellen aan geïnteresseerde kopers bij welke kwekers ze terecht kunnen. Die zitten overal ter wereld, zodat een jaarrond aanvoer mogelijk is."
Nitzan en Asaf Nir (vader en zoon) met "Early Nir."
Export per vliegtuig
Naar verre bestemmingen als Zuid-Afrika en Zuid-Amerika wordt het op het bedrijf geproduceerde uitgangsmateriaal doorgaans gevlogen. "Maritiem transport is geen optie, het moet snel gaan. In de buik van het vliegtuig worden meestal boxen met 500 plantjes per doos geladen. Je kunt deze bloemen niet overal vermeerderen en telen. De beste teeltomstandigheden vind je op het zuidelijk halfrond, op de lijn die loopt van Peru over Zuid-Afrika tot Australië, en in het noordelijk halfrond in Noord-Afrika, Zuid-Europa en Israël."
Eerst uit Californië, daarna uit Australië
Het verhaal van Nir Nursery begon in 1965, toen de vader van Nitzan besloot anjers te kweken. "Later kwamen daar ook gipskruid en wasbloemen bij. Die laatste kwamen uit Californië, meegebracht door professor Halev, maar het genetisch materiaal is uiteraard afkomstig uit Australië, waar de plant inheems. Later stapte ook ik in het bedrijf en zagen we gaandeweg dat er eigenlijk al meerdere bedrijven bezig waren met het vermeerderen van de planten waar ook wij ons oog op hadden laten vallen. En vaak in het leven is het zo dat niet jij de weg kiest, maar de weg jou. We besloten dus het geweer van schouder te veranderen en de focus op het veredelen te leggen in plaats van op het vermeerderen van bestaande rassen. Minder handenarbeid en meer hightech. En dat is na 40 jaar nog altijd onze manier van werken."
In de beginjaren reisde Nitzan meerdere keren naar Australië en zetten er samenwerkingen op met plaatselijke veredelaars. Zodoende bracht hij genetisch materiaal mee, rechtstreeks van de bron. Omgekeerd speelde hij collega-bedrijven ook weer rassen toe die zij verder ontwikkelden. "We bestaan als veredelings- en vermeerderingsbedrijf nu al 40 jaar. In de afgelopen jaren hebben we eigenlijk geen enkel genetisch materiaal meer geïmporteerd. In de eerste tien jaar wisselden we rassen uit, maar het veredelingsproces moesten we op eigen houtje onder de knie krijgen.”
Variëteit 'Rey'
Lastige veredeling
Het materiaal wordt in alle mogelijke richtingen veredeld. “Het veredelen van een nieuw regulier wasbloemras neemt gemiddeld 7 jaar in beslag, voor meer ‘gesofisticeerde’ intergenerische kruisingen moet je rekenen op 15 tot 20 jaar, zoals ‘Rey’. En ook de investeringen gedurende al die jaren zijn uiteraard enorm", vertelt Nitzan. "Australische genetica is niet gemakkelijk, niet in de veredeling, maar ook niet in de vermeerdering. Het is uitdagend, maar dat is precies wat wij zoeken. We willen niet concurreren met de grote bedrijven, we spitsen ons toe op een nicheproduct. We hebben een mooie marktpositie in nieuwe markten, bijvoorbeeld het Verre Oosten en Rusland."
Nitzan laat "New Ever-flowering" zien
Nir, Ofir, en Jupiter
Het eerste eigen wasbloemras van het bedrijf kreeg – geheel verrassend – de naam Nir. "Vooral de kwaliteit van de stengel sprong in het oog. Ons tweede ras heet Ofir, naar mijn dochter. Deze bloem doet het heel goed op de markt, maar ook Nir vindt momenteel nog vlot z’n weg naar de klanten."
In 2016 introduceerde Nir Nursery z'n eerste 'Jupiter' ras. Dit ras is uniek doordat het – in tegenstelling tot andere wasbloemrassen – een bloeiwijze heeft die zich rond de toppen van de stengels concentreert en niet daar omheen. Dit nieuwe bloeipatroon creëert een rijke en volumineus uitziende tak. "Daarnaast werken we aan de veredeling van meer rassen voor de Color Wax lijn. Momenteel zijn deze verkrijgbaar in rood, geel, oranje en groen en we willen ze in de nabije toekomst in meer kleuren kunnen aanbieden. Om onszelf relevant te houden, moeten we voortdurend nieuwe en revolutionaire producten ontwikkelen. In onze business kun je niet blijven teren op één goed product. Mensen willen steeds iets nieuws. Zelfs het Nir ras hebben we in de loop der jaren verder ontwikkeld en verbeterd om het product relevant te houden", vertelt Nitzan.
Vroeger, toen de wasbloemen nog voornamelijk in Australië werden gekweekt, werden ze enkel geëxporteerd naar Japan en de westkust van de VS. "Op de andere continenten vonden we dus een lege markt en we bouwden die zelf op voor ons product. Het product dat we leverden, was goed en dus begon de vraag te komen. Onze bloemen liggen niet alleen in bloemenwinkels, maar ook in supermarkten. De retail is vandaag de dag heel belangrijk, ook voor de sierteelt."
Op het testveld
Noordelijk en zuidelijk halfrond
Het eindproduct van de stekken van Nir Nursery is nu jaarrond beschikbaar, aangezien dezelfde rassen zowel door klanten in het zuidelijk als noordelijk halfrond worden gekweekt. "Op het noordelijk halfrond is dat vooral Israël, ten zuiden van de evenaar Zuid-Afrika en Peru. Ook in Marokko zijn er al enkele projecten geweest – het klimaat is er uitstekend en de bodem is zeer geschikt – maar omwille van andere factoren zijn die ondertussen stopgezet. Egypte zou een mogelijkheid zijn, Turkije dan weer niet vanwege de vorst. Met onze jarenlange ervaring weten we ook dat een van de beste plaatsen ter wereld om bloemen te kweken Kenia, Ethiopië, Ecuador en Colombia zijn. We veredelen nu ook rassen die daar goed gedijen."
Een blik in de kas met Wasbloem Kangeroepoot pot trials. (Klik hier voor vergroting)
Open Dagen
Voor de eerste keer zal Nir Nursery een tour in Israël organiseren in februari, direct na de IPM Essen (waar zij ook een stand hebben in Hall 2, stand 2D43). “Dan nodigen we handelaren, kwekers en inkopers van over de hele wereld uit op onze open dagen. We tonen hen wat we nu hebben, maar ook wat er in de pijplijn zit. Op zulke dagen krijgen we ook veel feedback en leren we welke richting we moeten uitgaan. De markt verandert immers voortdurend. Twintig jaar geleden was men op zoek naar kleine bloemen, nu zijn grotere exemplaren populair. Aangezien veredelen tijd in beslag neemt, willen we tijdig aanvoelen hoe de markt er in de toekomst uit zal zien. Marktgeoriënteerd veredelen is niet gemakkelijk omwille van de tijdskloof, maar we doen ons best."
Op dergelijke dagen legt Nitzan uit dat hetzelfde gewas al 30 jaar op dezelfde bodem wordt geteeld zonder dat daarbij de toevlucht wordt genomen tot ontsmettingsmiddelen. "Dat is een van onze sterke punten. Om de bodem te laten rusten, maken we in de winter gebruik van biologische gewassen zoals mosterd of koolzaad. Ze maken de bodem weer vruchtbaar en hebben ook de functie van een natuurlijk ontsmettingsmiddel. We hoeven die gewassen zelfs niet te irrigeren, met de regen die er in de winter valt hebben ze genoeg water. In de lente voegen we dan compost toe aan de bodem om vervolgens weer te kunnen planten."
Goede vraag, maar ongunstige wisselkoers
Omwille van de gasprijzen in Europa is de bloementeelt in Nederland gedaald, maar de markt lijkt volgens Nitzan wel product te vragen. "Er komen veel bestellingen binnen en wij kunnen leveren. De wisselkoers is evenwel een probleem. De sjekel is bijna dubbel zo sterk als 10 jaar geleden. Dat zet een rem op de export. Ik kan mijn prijzen dus maar mondjesmaat verhogen. Omwille van de wisselkoers is ons bedrijf nu minder rendabel dan enkele jaren geleden."
Ook de loonkosten zijn hoog in Israël en er zijn niet veel arbeidsmigranten. "Zelfs Thaise werkkrachten – wij hebben er twee in dienst – verdienen hier een loon dat voor hen ongelooflijk hoog is. Een voordeel is dan weer dat het geen arbeidsintensief gewas is. Met één of twee arbeidskrachten per hectare heb je genoeg. Robots – bijvoorbeeld voor sproeien of onkruid wieden – zijn voor ons vooralsnog veel te duur in vergelijking met de benodigde handenarbeid, al zal de balans in de toekomst wel overhellen naar robotica, vermoed ik. Ons gewas groeit ook in het open veld, terwijl robotica gemakkelijker inzetbaar is in kassen."
In tegenstelling tot de wisselkoers is water geen uitdaging voor de wasbloemteelt in Israël, want het product is relatief droogtebestendig. "Onze intergenerische kruisingen hebben zelfs nog minder water nodig. De markten waar onze bloemen worden afgezet hebben ook steeds meer te maken met watertekorten, dus is het een voordeel dat de waterbehoefte van deze bloem niet hoog is."
Nitzan vertelt dat de planten zelden illegaal worden vermeerderd. "Wie het wel doet wordt ontdekt; de markt is nu eenmaal niet groot. Ze schieten zichzelf hiermee in eigen voet, want de markt wil, zoals reeds gezegd, steeds nieuwe producten."
Vermeerdering
Productie: Tussen de 500.000 en een miljoen bewortelde stekken per jaar
Nir Nursery werd in 1983 opgericht door Gideon en Nitzan Nir en in 2010 trad zoon Asaf ook in het bedrijf. De kwekerij is gelegen in Kfar Hess, ongeveer 30 kilometer ten noordoosten van Tel Aviv. De kwekerij beschikt over een gecombineerd quarantainesysteem, weefselkweeklaboratorium, geavanceerde vermeerderingsmethoden, proefvelden voor nieuwe rassen en kassen voor planten en potplanten. De geleverde planten zijn van hoge kwaliteit en vrij van ziekten en plagen. Voor elk ras worden bijbehorende instructies en desgewenst verdere advisering gegeven. Nir Nursery heeft 8 medewerkers, men produceert 500.000 – 1.000.000 bewortelde stekken per jaar, voornamelijk van wasbloemsoorten.
Geïnteresseerde kwekers zijn welkom op het bedrijf in februari 2023, met onder meer een bezoek aan de teeltlocaties en pakstations in de Negev woestijn. Iedereen is welkom. Voor inschrijvingen, gelieve contact op te nemen met Nitzan Nir.
Voor meer informatie:
Nir Nursery
Nitzan Nir
Kfar Hess, Israël
Tel: +972 544 353 922
info@nir.co.il
www.nir.co.il