Net als hun sectorgenoten hebben dahliakwekers te maken met een krimpend pakket chemische gewasbeschermingsmiddelen. Ook de toekomst van het product ter bestrijding van het Noordelijk wortelknobbelaaltje is onzeker. Samen met Delphy Bloembollen zoeken ze naar alternatieve oplossingen. Het noordelijke wortelknobbelaaltje Meloidogyne hapla kan groeivertraging, opbrengstvermindering, aantasting van de wortels en knolvingers veroorzaken. "Zie je die knobbelvormige verdikkingen op de dunne wortels? Daar huizen de vrouwtjes met hun eitjes", licht Delphy-onderzoeker Malu Steenwijk toe in het nieuwe magazine van Delphy.
Het noordelijke wortelknobbelaaltje Meloidogyne hapla kan groeivertraging, opbrengstvermindering, aantasting van de wortels en knolvingers veroorzaken. "Zie je die knobbelvormige verdikkingen op de dunne wortels? Daar huizen de vrouwtjes met hun eitjes", licht Delphy-onderzoeker Malu Steenwijk toe. "Deze knollen mogen dan ook niet meer weg voor de export. Een flinke schadepost."
Uitdaging
Om besmetting te voorkomen, proberen telers jaarlijks op een schoon perceel te starten. "Helaas is dat niet altijd voldoende en moet er alsnog gecorrigeerd worden", vervolgt Malu. Nu is het gebruik van chemische nematiciden nog toegestaan, maar met het oog op duurzaamheid krijgen groene methoden in de toekomst de voorkeur. Op verzoek van de dahliatelers test Malu daarom verschillende groene behandelmethoden. "De doelstelling is uiteraard om een werkwijze te vinden waarmee telers schade kunnen onderdrukken of voorkomen." Een eerste screening in 2022 leverde hoopvolle resultaten op van behandelingen met zowel compost als chitine. Op basis van die uitkomsten werd een onderzoek van twee jaar goedgekeurd.
Proefopzet
In het voorjaar van 2023 plantte de onderzoekster totaal twintig proefvakken met dahlia. Ze vergeleek vijf behandelingen en herhaalde elke behandeling vier keer. "Uiteraard kozen we weer voor een compost en chitine, met dit keer ook een gecombineerde inzet van beide middelen." Via bodemanalyses en kwalificering van de knolaantasting hoopte Malu meer inzicht te krijgen in de effecten van deze methoden ten opzichte van de chemisch gecontroleerde en onbehandelde proefvakken. "Dit jaar doen we de proef nogmaals om goede, representatieve en betrouwbare conclusies te trekken."
Voor de telers
Dahliatelers staan te springen om meer kennis, aldus de onderzoekster. "Er zijn zo veel groene middelen op de markt die een verondersteld effect op plagen en ziekten hebben. Wij scheppen orde in die chaos door ze onafhankelijk te beoordelen." Als in oktober 2024 de proefknollen gerooid worden, hoopt Malu informatie te delen waarmee telers concreet aan de slag kunnen. "Want dat is uiteindelijk waarvoor het onderzoek bedoeld is."
Arnold van der linden, dahliateler in Hillegom: "Veranderingen gaan te snel om in je eentje op te lossen" Arnold van der Linden waardeert de praktijkgerichtheid van Delphy's onderzoekers. "Je merkt aan alles dat daar veel kennis zit. En belangrijker nog, ze weten ook goed wat er op onze bedrijven speelt. Daardoor lukt het ze om de uitdagingen waar wij in de praktijk voor staan, doeltreffend te vertalen naar proeven. Want wat heb je aan kennis als je het niet kan toepassen?"
Samenwerking werpt alleen vruchten af als je elkaar vertrouwt, vervolgt Arnold. "Ga er maar aan staan. Wortelknobbelaaltjes zijn een serieuze plaag voor dahliatelers. Stoppen met chemie durven we dan ook alleen als er een goede vervanger is. En dan het liefst in een vorm die we succesvol kunnen toepassen. Delphy begeleidt ons bij die zoektocht."
"Dat compost nu zo'n mooi resultaat geeft, vind ik best verrassend. Bijna te mooi om waar te zijn. Er komen ook meteen allemaal nieuwe vragen bij mij op. Hoe reageert zandgrond met een ander humusgehalte bijvoorbeeld op zo'n behandeling? Als betrokkene kun je gelukkig altijd laagdrempelig contact opnemen, even bellen bijvoorbeeld. Zo houd je het gesprek open en de werkwijze transparant."
Proeftuin Lisse
Thuisbasis voor Delphy team Bloembollen. Deze één hectare grote proeftuin ligt midden in de Duin- en Bollenstreek. Sinds 2018 vinden hier praktijkconforme onderzoeken plaats met biostimulanten, groenbemesters en gewasbeschermingsmiddelen in onder andere dahlia, tulp en lelie. De klimaatkast wordt gebruikt voor heetstookproeven in tulp, Allium, Gladiolus nanus, lelie, narcis en Muscari.