Tholen - Om een tomatenteler te helpen die in Georgië een kwekerij wil starten, plaatste Gogi Putkaradze onlangs een oproep op LinkedIn: Wie heeft er een tweedehands kas beschikbaar? Het idee is dat met zo’n kas het totaalplaatje voor een potentieel project sneller rendabel is.
Gogi weet daar alles van als specialist in kostprijsmodellen met zijn bedrijf Gogi Solution. Dat hij een oproep plaatste op LinkedIn was een unicum. Gogi zocht sinds hij in 2020 begon met zijn bedrijf bewust nog niet echt de aandacht, maar met wat er nu in de tuinbouwsector gaande is bedacht hij zich. “Vanuit mijn netwerk hoor ik hoe zwaar veel ondernemers het hebben. Ondernemers hebben veel stress. Als ik ze nu kan helpen met inzichten over hun kostprijs en bedrijfsvoering, dan moet ik dat doen, bedacht ik mij toen jullie mij benaderden. Ik ben er namelijk van overtuigd dat er soms nog meer mogelijk is. Ik kan zeker niet iedereen helpen, maar denk dat helemaal stoppen niet altijd nodig is.”
Kostprijs per stuk
Gogi combineert kennis van financiën, data en tuinbouw. Zijn vader is teler. Zelf heeft Gogi onder meer bij Dutch Flower Group gewerkt en in zijn jonge jaren ook in de kas. In 2020 besloot hij Gogi Solution op te starten. Hij stak 1500 uur in het ontwikkelen van modellen. “Ik heb met veel telers gesproken om tot een model te komen dat aansluit op hun wensen.”
Al snel kwam Gogi erachter dat er een groot verschil zit in de wensen van de telers, afhankelijk van de doelstelling van de directie en waar de organisatie naartoe streeft. Dat is terug te zien in de kostprijsmodellen. “Daarom ben ik tot een volledig geautomatiseerd programma in een Excelformat gekomen. Telers kennen Excel goed, werken er vaak al mee, maar kunnen nu bij het aanpassen van één enkele variabel direct het effect daarvan op hun kostprijs zien.”
Er zijn ook al systemen en mensen die dat voor telers doen, maar Gogi wijst erop dat daarbij doorgaans niet zo diep tot in de details gekeken wordt. “Een accountant rekent bijvoorbeeld met een kostprijs per vierkante meter. Daarbij gaan nuances verloren. Ik reken de kostprijs per stuk uit.”
Kosten eerlijk toekennen
Gogi Solution werkt op basis van activity-based costing. Daarmee bedoelt de voormalige student finance controlling en digital leadership dat hij de kosten zo eerlijk mogelijk wil toekennen. Hij geeft voorbeelden. “Je komt in de tuinbouw bedrijven tegen die tientallen of zelfs honderden soorten producten telen. Als je daarbij de kosten op één hoop gooit, kan het zo lijken dat een rendabele teelt in tijden van crisis niet meer mogelijk is. Maar als je vervolgens per product gaat kijken en de kosten eerlijk verdeelt, kan blijken dat één product verliesgevend is en de rest niet. In ons model zie je dat terug als de kostprijs van een specifiek product van groen in rood verandert. Dan kan het een overweging zijn om dat product te laten vallen en met de rest door te gaan.”
Eenzelfde berekening laat Gogi op zijn scherm zien voor een bedrijf met meerdere locaties. Met enkele drukken op de knop wordt de marge van een product op één locatie in het overzicht rood, terwijl op andere locaties de marge groen blijft. Hij laat in andere modellen zien dat zelfs de week van de start van de opkweek in dit geval verschil kan maken, bijvoorbeeld omdat de energiekosten hoger uitvallen bij een vroegere start.
Wkk
Voor veel bedrijven is het hebben van een wkk momenteel heel belangrijk om overeind te blijven. “In principe moeten bedrijven met een wkk op dit moment groene cijfers kunnen draaien, omdat de teruglevering van elektriciteit flink geld op kan leveren”, is de ervaring die Gogi heeft met veel van zijn klanten. Op dit moment zijn dat alleen Nederlandse bedrijven. Eén van zijn klanten besloot zelfs recent nog in een wkk te investeren. “Zij durven nu tot een half miljoen euro te investeren, omdat ze zien in het model wat de investering met de kostprijs doet en met het bedrijfsresultaat. De wkk kan mogelijk al in januari in bedrijf gaan. Een investering is in zo’n geval geen risico, maar een onderbouwde beslissing.”
Vanaf het moment dat de energieprijzen begonnen op te lopen, merkte Gogi dat zijn klanten nog vandaag wilden weten wat ze moesten doen. Inmiddels is inzicht geven in de kostprijs niet meer het enige wat zijn team doet. “Vanuit de kostprijs, nog altijd de nulmeting, helpen wij telers met hun strategisch plan. Daarin kunnen zij bijvoorbeeld kijken hoe ze met belichting omgaan en nu al een volledig plan voor 2023 maken.”
Alarm
In zijn gesprekken met glastuinbouwondernemers zit Gogi bij voorkeur altijd met de directie aan tafel, fysiek of eventueel digitaal via Microsoft Teams. “De directie heeft toegang tot alle informatie die nodig is om tot de meest gedetailleerde inzichten te komen.” De kostprijsexpert ziet dat telers momenteel veel meer dan pakweg twee jaar terug aan het puzzelen zijn geslagen met de cijfers. “Bijvoorbeeld omdat ze hun compagnon moeten overtuigen van de koers die ze willen varen of omdat ze hun opvolging inzicht willen geven in hoe het ervoor staat. Met de inzichten uit onze modellen maken zij strategische keuzes.”
De kostprijsmodellen ontworpen door Gogi Solutions zijn per teler op maat gecreëerd. Op maat zijn inbouwopties mogelijk die zoals eerder is aangegeven per teler verschillen. Een voorbeeld uit de praktijk laat zien waarom telers hiervoor soms kiezen. “Bij een bedrijf is het voorgekomen dat de stekjes te laat binnenkwamen omdat men het overzicht kwijt was. Wij hebben een applicatie ingebouwd in ons model waardoor telers ruim van tevoren een melding krijgen over wat ze allemaal moeten bestellen om een bepaalde teelt te kunnen doen. Daarin kunnen ze ook dingen afvinken. Op die manier helpen we telers ook met het houden van overzicht. Juist nu er veel stress is en er veel keuzes gemaakt moeten worden kan dat een welkome aanvulling zijn.”
Voor meer informatie:
Gogi Putkaradze
Gogi Solution
+31 (0) 646415572
info@gogisolution.com
www.gogisolution.com