Ditylenchus dipsaci, ook wel stengelaal genoemd, kan in de teelt van diverse bolgewassen voorkomen. In bloembollen zijn de tulpenstengelaal, narcissenstengelaal en de hyacinten stengelaal de meest voorkomende. Stengelaaltjes wordt vaak gezien als een sluimerend probleem, omdat de aantasting in eerste instantie niet vaak wordt herkend. Agrifirm-GMN gaat op de plaag in.
Stengelaaltjes behoren tot de quarantaine ziekten, waarvoor wettelijke maatregelen van kracht zijn. Het is verplicht een aantasting te melden aan de NVWA.
Kenmerken stengelaal
Het op tijd herkennen van stengelaaltjes is belangrijk. Bij bloembollen tast stengelaal zowel de bol en het blad aan. De soort komt wereldwijd voor in gebieden met een gematigd klimaat en kan vele jaren in de bodem overleven. Stengelaaltjes kunnen per generatie tot wel 500 eitjes leggen. Een lage besmetting kan dus binnen één groeiseizoen flink uit de hand lopen.
Stengelaal is te herkennen aan lichtgele tot witte vlekjes of zwellingen op het blad. Niet alleen de stengels, maar ook bloemknoppen en bladscheden zijn favoriete verblijfsplaatsen voor de stengelaal. Naar verloop van tijd kunnen de plekken samensmelten tot grotere plekken zowel op het blad als in de bloem.
Bij de oogst van de bloembollen zijn stengelaaltjes te herkennen aan vuilwitte en bruinachtige verkleuringen op de bolrok die naar boven kunnen uitwaaien. Tijdens de bewaring drogen de aangetaste bollen vaak uit en zijn daarom gemakkelijk te verwarren met zuur.
Voorkomen besmetting
Het is belangrijk om bij stengelaaltjes in te zetten op het voorkomen van een besmetting. En lukt dat niet, dan is het zaak om een besmetting vroegtijdig te herkennen. Hoe kwekers dat kunnen doen, legt Agrifirm-GMN-adviseur Marco Jonkman uit in onderstaande video.
Preventie
Vanwege de quarantainestatus wordt bij een vondst van het organisme de partij afgekeurd. Om dit te voorkomen kunnen kwekers de volgende preventieve maatregelen nemen:
- Warmwaterbehandeling
Om stengelaal in de bol goed te bestrijden, is een warmwaterbehandeling een goede optie. Voor een goede bestrijding is het belangrijk dat dit binnen drie weken na het rooien wordt uitgevoerd. - Inundeer het perceel
Door een perceel onder water te zetten, kunnen kwekers aaltjes, schimmels, bloembollenopslag en wortelonkruiden bestrijden. Tijdens het inunderen staat het perceel ongeveer 8 tot 12 weken onder water. Als het perceel besmet verklaard is met stengelaal, dan adviseert Agrifirm-GMN minimaal 12 weken. Als het gaat om een preventieve maatregel, dan adviseert men minimaal 8 weken te inunderen. - Een optimaal bouwplan met o.a. niet stengelaal waardplanten
- Regelmatig grondmonsters nemen voor en na de teelt om te kijken of stengelaal in de bodem aanwezig is.
- Zeefmonsters nemen van grond onder de zeef in de schuur zo kunt u per tulpensoort/partij monitoren of er stengelaaltjes aanwezig zijn.
Onderneem actie
De laatste jaren zijn er steeds minder problemen met uitval en financiële schade door stengelaaltjes, ziet Agrifirm-GMN. Dit komt volgens het bedrijf met name door de preventieve teeltmaatregelen en ook zeker door het toepassen van de preventieve bolontsmetting met Velum.
Bron: Agrifirm GMN