Aio's aan de slag met plantonderzoek

In de vierde financieringsronde van het programma ‘Graduate School Tuinbouw & Uitgangsmaterialen’ gaan vier nieuwe aio’s aan de slag. Binnen dit programma kunnen excellente masterstudenten zelf, in samenwerking met kennisinstellingen en bedrijven, een voorstel voor promotieonderzoek indienen. Het programma valt binnen de topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen.

De beoordelingscommissie heeft 22 aanvragen beoordeeld met een honoreringspercentage voor deze ronde van 18,2. Het beschikbare NWO-budget voor deze ronde van het programma is 900.000 euro, brancheorganisatie Plantum draagt nog een ton bij.

Exploring the unexplored: Unravelling genetic variation for the cyto-nuclear interaction in Arabidopsis thaliana
Thomas Theeuwen (dr. ir. M.G.M. Aarts), WUR
De genetisch variatie ontrafelen in de interactie tussen celkern en cytoplasma in Zandraket

In planten ligt de erfelijke informatie opgeslagen in de celkern, maar voor een klein deel ook in de bladgroenkorrels en mitochondriën. Doordat de kerngenen het meest bijdragen aan de eigenschappen van een plant, richten plantenveredelaars zich vooral daarop. Nu blijkt dat er interactie is tussen kerngenen en de genen uit bladgroenkorrels en mitochondriën met belangrijke consequenties voor de groei van een plant onder verschillende omstandigheden. Dit project onderzoekt deze interactie voor een nieuwe invalshoek aan gewasveredeling en voor nieuwe inzichten over de aanpassing van wilde planten aan een veranderend milieu.

Elucidating the Gene Regulatory Network that integrates Abscisic Acid and Jasmonic Acid Signaling
Niels Aerts (dr. ir. M.C. van Verk), UU
Afweer van planten tegen insecten: het regulatiemechanisme ontrafelen

Wereldwijd gaat ongeveer 15 procent van de oogst verloren aan vraat door insecten. Om resistentere planten te kunnen kweken, is kennis nodig over het afweersysteem van planten. Dit voorstel onderzoekt de moleculaire mechanismes in plantencellen die zorgen voor afweer tegen insecten. De onderzoeksfocus ligt bij twee moleculaire signaleringsroutes die gezamenlijk deze afweer reguleren. Dit onderzoek combineert innovatieve laboratoriumtechnieken met geavanceerde computeranalyses. De kennis uit dit project gaat plantenveredelaars de mogelijkheid geven tot gerichte kweek van planten met genen die gunstig zijn voor afweer.

The Azolla metagenome: devising a novel breeding paradigm based on the coevolution of genomes from crop plant and microbial endophytes
Laura Dijkhuizen (dr. H. Schluepmann), UU
Kroosvaren als voorbeeld voor nieuwe perspectieven in duurzaam kweken

Het gewas kroosvaren (Azolla) staat bekend om zijn duurzaamheid en hoge groeisnelheid. Wisselwerking met micro-organismen heeft grote invloed op planten, maar kwekers houden daarmee amper rekening. Wij gaan experimenteel stromen van voedingsstoffen bepalen in een kroosvaren ecosysteem en koppelen dat aan de plant en de micro-organismen op celniveau. Daarnaast kan kroosvaren bodems van sloten reinigen en het kan groeien op de vrijgekomen afvalstoffen. Met die kennis kunnen we kroosvaren, dat bijzonder veel eiwitten bevat, nóg duurzamer laten groeien. Dit is een nieuwe weg waarin kwekers rekening houden met zowel de plant als de bijbehorende micro-organismen.

Enjoying the fruits of knowledge: cracking the Cis-regulatory code of genes controlling sugar accumulation in tomato
Vera Veltkamp (prof. dr. G.C. Angenent), WUR
De regulatie begrijpen van zoetheid in tomaat: daarvan plukken we de vruchten

Tomaat is één van de belangrijkste Nederlandse gewassen. Het is belangrijk dat we tomaten blijven ontwikkelen die mensen lekker vinden. Een eigenschap die veel mensen waarderen is zoetheid. Dit is een complexe eigenschap. Veel genen die betrokken zijn bij zoetheid zijn namelijk niet alleen in de vrucht actief en dit maakt veredelen moeilijker. In het DNA zitten stukken die ervoor zorgen dat een gen aan of uit staat in bepaalde delen van de plant, zoals de vrucht. Hoe deze stukken DNA er precies uitzien en hoe ze werken is nog niet geheel bekend. Dit project gaat dit voor tomaat en zoetheid bestuderen. Op basis van de opgedane kennis is gerichte veredeling mogelijk.

Bron: NWO