waterzuivering glastuinbouw
Wat hebben T10-waarde, zuurstofgehalte, GBM en ozon met elkaar gemeen?
Binnen de Nederlandse glastuinbouw is er relatief weinig bekend over de effecten van ozon en worden te vaak verkeerde conclusies getrokken op basis van ervaringen in het verleden. In Canada, waar de emissienormen voor het milieu al langer een issue zijn, zie je dat ozon bij 1 op de 10 telers de laatste jaren zijn intrede al gedaan heeft.
Ozon is echter geen onbekende binnen de glastuinbouw, het werd vroeger al gebruikt als waterontsmetter. Deze omschrijving als waterontsmetter is nu net een verkeerde benaming voor deze techniek. Waterontsmetter suggereert alleen het dood maken van schimmels, bacteriën en virussen zoals een UV-systeem of verhitter doet. Ozon doet zoveel meer dan alleen ontsmetten.
T10-waarde
Bij desinfectie door UV of verhitten wordt de microbiologie gedood terwijl de dode materie in het water achterblijft. Ook hopen van de plant afkomstige stoffen, zoals fenolen en wortel-extrudaten, zich op in het water. Het substraat en drainwater raakt langzaam maar zeker vervuild en troebel.
De T10-waarde daalt, UV-systemen krijgen hierdoor een te laag rendement en het water moet onnodig worden geloosd. Ophoping van organische vervuiling remt de groei van het gewas en voedt de biofilm in de leidingen. Deze biofilm is een broedplaats voor bacteriën en virussen.
Ozon is een sterk oxiderend, natuurlijk gas. Oxideren betekent verbranden. Ozon oxideert opgeloste organische stoffen en dode materie weg uit het water. Het water wordt weer kristal helder waardoor de T10 waarde omhoog gaat en opbouw van biofilm voorkomen wordt.
Zuurstofgehalte
Door het lage zuurstofniveau in het drainwater van 4-5mg/l worden gewassen gevoeliger voor bijvoorbeeld Pythium en worden meststoffen minder goed opgenomen. Door verhitting van het water daalt het zuurstofniveau nog verder tot bijna nul. De nieuwste ozontechnieken zijn instaat het zuurstofniveau in het water te verhogen naar 20 tot 30mg/l. Dit zijn waardes ver boven de natuurlijke grens die hun positieve bijdrage hebben op het wortelgestel, weerbaarheid en verbeterde meststoffen opname. Biofilm bestaat uit anaerobe bacteriën die een hekel hebben aan het hoge zuurstofniveau wat vrij komt na de ozontoepassing.
Gewasbeschermingsmiddelen
Onderzoek door WUR Bleiswijk heeft aangetoond dat de nieuwste ozontechnieken in staat zijn de gewasbeschermingsmiddelen voor 98% uit het water te verwijderen, zonder extra koolfilters.
Hiermee voldoet u aan de zuiveringsplicht voor spuiwater per 01-01-2018 en mag u blijven lozen als dat teelttechnisch gezien wenselijk of noodzakelijk is.
Ozon
Ozon word op locatie geproduceerd uit zuurstof wat uit perslucht is onttrokken en in water wordt opgelost. Als ozon haar oxiderende en desinfecterende werking heeft gedaan, vervalt het weer naar zuurstof. Het opgeloste zuurstofniveau in het water wordt hierdoor tot wel 300% verhoogd.
De grote kracht van ozon is dus dat ozon het water niet alleen desinfecteert maar echt schoonmaakt. Dit gebeurt volledig zonder chemicaliën of residuen, dus zeer milieuvriendelijk. Daarnaast worden groei remmende stoffen verwijderd en het zuurstofniveau fors verhoogd. Geen enkele andere techniek biedt deze voordelen.
Afhankelijk hoe ozon wordt toegepast kan men kiezen voor een volledige desinfectie van het water of voor een regulerende werking. Ozon wordt hierbij niet gebruikt voor een volledige desinfectie maar meer als regulerende werking om organische stoffen remstoffen te verwijderen.
Er zijn 2 manieren om ozon toe te passen
Deelstroombehandeling; hierbij circuleert het ozonsysteem alleen over de vuildrain silo's, verwijdert opgeloste organische stoffen, remstoffen en GBM en verhoogt de T10-waarde en het zuurstofniveau.
Dit systeem wordt toegepast in combinatie met een bestaande UV-ontsmetter. Het resultaat is kraakhelder water, een hogere capaciteit van de UV-ontsmetter en meer zuurstof voor uw planten.
Hoofdstroombehandeling; hierbij werkt het systeem - zoals de sector gewend is - als een soort ontsmetter. Ozon ontsmet hier het drainwater en daarna circuleert het systeem over de vuildrain-, schoondrain en regenwatersilo's. Het centrale ozonsysteem kan elke silo behandelen binnen het bedrijf. Ook hier worden opgeloste organische stoffen, remstoffen en GBM verwijderd en wordt het zuurstofniveau verhoogd.
Samenvatting
Ozon als waterontsmetter is meer dan doden van organismen, ozon is;
• Desinfectie van water
• Verwijdering van groeiremmers
• Zuurstofverhoging
• T10 waarde verhoging
• Verwijdering GBM
Subsidie
Alle ozonsystemen vallen onder de fiscale regelingen van de VAMIL en MIA. Daarnaast zijn er regelmatig provinciale regelingen van toepassing.
Drainwater behandeld en onbehandeld
Een hoofdstroomsysteem
Dit artikel is geschreven door Cees de Haan. Hij heeft 20 jaar ervaring met ozon en is gespecialiseerd in chemievrije waterbehandeling voor koeltorens en industriële waterzuiveringen. Sinds 2008 eigenaar van Agrozone, dat zich richt op ozon toepassingen binnen de glastuinbouw.
Agrozone BV
www.agrozone.nl