Nu het wegvallen van gewasbeschermingsmiddelen steeds sneller doorzet, wordt de noodzaak steeds groter om de uitbraak van ziekten en plagen op een andere manier tegen te gaan. Eén van de manieren is kritisch te kijken naar het voedingsaanbod van de plant. Bekend is dat tekorten of overschotten van bepaalde nutriënten een effect hebben op de weerbaarheid van de plant en op de aantrekkelijkheid van de plant voor ziekten en plagen. Met name stikstof (nitraat) neemt hierbij een belangrijke plaats in.
Een teveel aan nitraat kan bepaalde ziekten en plagen stimuleren. Echter kan een tekort aan nitraat ook een effect hebben op de aanwezigheid van ziekten en plagen. Daarnaast is het continu balanceren om te voorkomen dat een te laag nitraatgehalte resulteert in een lagere opbrengst.
Vanuit de PPS 'Effecten Nutriënten' is in de achterliggende jaren onderzoek gedaan naar twee verschillende aspecten:
1. Welk effect hebben verschillende nitraatgehaltes op de gewasopbrengst?
2. Welk effect hebben verschillende nitraatgehaltes op verschillende ziekten en plagen?
Daarnaast heeft Stichting Control Foods and Flowers onderzoek gedaan naar het opzetten van een 'dynamisch stikstof model'. Met dit model wordt de stikstofgift aangepast aan de plantbehoefte gedurende de teelt.
Proof of principle testen
Allereerst heeft Wageningen UR diverse kleinschalige 'proof of principle' testen gedaan. Vertify heeft deze testen vervolgens groter opgezet in hun proefkassen. De gewassen die door Vertify in 2023, 2024 en 2025 in proefkassen zijn getest, zijn: komkommer, gerbera, chrysant en paprika.
Over het algemeen kan geconcludeerd worden dat, ondanks serieuze nitraatverlagingen, het in de meeste gevallen is gelukt om met geen of weinig productieverlies te telen. Het effect op de verschillende ziekten en plagen was wisselend.
Komkommer
Ondanks een forse verlaging van de hoeveelheid nitraat ten opzichte van de gangbare hoeveelheden, bleven de gewasopbrengsten in de Vertify-proeven vergelijkbaar met de gangbare stikstofgift. Tijdens de proeven van Wageningen UR was opbrengstderving zichtbaar bij een forse nitraatgiftverlaging. Een lagere nitraatgift resulteerde in een lagere aanwezigheid van bladluis.
Gerbera
Wanneer in gerbera gewerkt werd met een dynamische (lagere) stikstofgift, resulteerde dit in vergelijkbare bloemopbrengsten. Daarbij waren bij de dynamische stikstofgift veel lagere hoeveelheden meeldauw zichtbaar in vergelijking met de referentiegift. Bij lagere stikstofgiften liet de gerbera een wat verhoogde vatbaarheid voor botrytis zien.
Chrysant
In de proeven met chrysant is gewerkt met verschillende nitraattrappen. De opbrengst in gewicht en aantal bloemen was voor de verschillende trappen vrijwel identiek. In de proeven kon niet worden aangetoond dat een lagere hoeveelheid nitraat een effect had op de aanwezigheid van luis of trips. Wel was te zien dat de gevoeligheid voor trips wat opliep bij lagere nitraatgehaltes.
Paprika
Er werden geen effecten gemeten van een lagere nitraatgift op de opbrengst van de paprika's. Echter, in de Vertify-proeven is ook niet aangetoond dat lagere nitraatgiften een effect hebben op de aanwezigheid van luis of trips.
Bron: Het Nieuwe Doen in Plantgezondheid
