Geen nieuwe beloften, maar daden. Geen plannen, maar uitvoering. Dat was het motto van de dertigste klimaattop van de Verenigde Naties (COP30) in Belém, Brazilië, aldus lobbyist Jesse Schevel die namens Glastuinbouw Nederland een update geeft.
Jaarlijks komen wereldleiders, bedrijven, ngo's en wetenschappers twee weken bijeen om nieuwe klimaatafspraken te maken. Ook Glastuinbouw Nederland sloot opnieuw aan. Op de onderhandelingstafel in het Amazoneregenwoud ging het namelijk over het versnellen en financieren van de energietransitie, uitfaseren van fossiele subsidies en de rol van land- en tuinbouw in klimaatverandering. De top mondde uit in het Pakket van Belém. Maar wat betekent dit akkoord precies voor onze sector? Jesse legt het uit.
© Glastuinbouw Nederland
Glastuinbouw aan onderhandelingstafel
Land- en tuinbouw schitterde dit jaar prominent op de agenda. Als agrarische supermacht betrok gastheer Brazilië de sector nadrukkelijk in de klimaatdiscussies. Als lid van de zogenaamde 'boerenkring' van de Verenigde Naties (VN) nam EU-lobbyist Jesse Schevel namens Glastuinbouw Nederland deel aan COP30.
Schevel richt zich daarbij als enige vertegenwoordiger van de wereldwijde tuinbouw op de onderhandelingen met betrekking tot het tegengaan van CO₂-uitstoot (mitigatie), energie-infrastructuur, financiering technologie, biodiversiteit en de link met land- en tuinbouw. Hij was dan ook nauw betrokken bij de conclusies in het Pakket van Belém. Aanwezigheid op de COP biedt zo unieke kansen om beleid, dat uiteindelijk – via een Europese vertaling – weer bij telers in de kas komt, bij de bron te beïnvloeden.
Uitfaseren fossiele energie
Een groot struikelblok op COP30 vormde het uitfaseren van fossiele energie. Waar de landen twee jaar geleden in Dubai nog besloten fossiele subsidies uit te faseren, konden zij het dit jaar niet eens worden over de marsroute. Verder dan vrijwillige actieplannen kwam het in Belém niet. Dat betekent dat landen hun eigen tempo kunnen bepalen bij het terugdringen van fossiel energiegebruik.
Tot frustratie van Nederland en Colombia, die aankondigden in het voorjaar van 2026 een conferentie te willen organiseren om alsnog tot afspraken over deze afbouw te komen. Met het Convenant Energietransitie Glastuinbouw 2022-2030 is de glastuinbouw in Nederland een van de enige sectoren die hier een concreet plan voor heeft.
Glastuinbouw Nederland onderzoekt hoe het met het kabinet richting deze top kan optrekken om de eigen transitie te versnellen, maar ook een financieel gezonde glastuinbouw te behouden. Economie en duurzaamheid kunnen én moeten hand in hand gaan, zo presenteerde Schevel in gesprekken met ministers en politici uit de hele wereld.
1,3 miljard dollar per jaar
Vorig jaar liep COP29 in Azerbeidzjan vast op klimaatfinanciering. In Brazilië werden de 200 landen het toch eens om vanaf 2035 jaarlijks 1,3 miljard dollar vrij te maken voor klimaat. Glastuinbouw Nederland pleit ervoor dat dit budget wordt ingezet om energie-infrastructuur te ontwikkelen, zodat bedrijven ook echt kunnen verduurzamen. De sector benadrukte in Belém dat dit in lijn was met de afspraken op COP29 om de capaciteit van duurzame energie te verdrievoudigen en energie-efficiëntie elk jaar met 2 tot 4 procent te verbeteren. In de EU betekent dit meer financiering voor de Clean Industrial Deal. Glastuinbouw Nederland verwelkomde deze plannen van Eurocommissaris Wopke Hoekstra om op betaalbare wijze de energietransitie aan te jagen.
Link met biodiversiteit, water en landbouw
Hoewel COP30 geen directe conclusies over de land- en tuinbouw opleverde, weerklonk een sterke oproep om de sector beter mee te nemen in mondiale klimaatdiscussies. Als voorzitter van de Europese sierteelt hield Schevel een pleidooi om de sector ook mee te nemen in internationale discussies over biodiversiteit, verwoestijning en water. Komend jaar organiseert de VN op de eerste twee onderwerpen grote toppen waarbij vergroening van steden centraal staat. De sierteelt kan bij uitstek een bijdrage leveren om dat doel te realiseren. Voor effectief beleid is het cruciaal dat de sector ook bij die onderhandelingen aan tafel zit.
Vervolg
Het Pakket van Belém is een uitwerking van het Klimaatakkoord van Parijs. Het is nu aan de EU om deze afspraken om te zetten in nieuw beleid. Vanuit het Brusselse kantoor volgt Schevel deze uitwerking op de voet en zal de EU-instellingen daarbij van inbreng voorzien om te komen tot werkbare plannen. Tegelijkertijd kijkt Glastuinbouw Nederland hoe dit akkoord kan bijdragen aan de discussies omtrent het energieconvenant, ETS-2 en de bijmengverplichting in Nederland.
Bron: Glastuinbouw Nederland
