Voor het eerst was er een officiële vaststelling van Scirtothrips dorsalis in België in de open lucht, dat meldde FAVV aan AVBS afgelopen week. De inspecties in België werden uitgevoerd naar aanleiding van een melding uit Nederland, waar de trips werd vastgesteld tijdens een exportinspectie. Verdere inspecties uitgevoerd bij de betrokken teler in Oost-Vlaanderen en de analyses van 20 november jl. bevestigden de aanwezigheid van verschillende larven van Scirtothrips dorsalis op laurierplanten op een containerveld van de productielocatie. Deze operator heeft een eigen vermeerdering van laurierplanten (eigen moederplanten) die hij (direct of indirect) verkoopt aan Belgische en buitenlandse telers.
Quarantaine organisme vraagt om specifieke aanpak
Scirtothrips dorsalis, ook bekend als chilithrips of gele theethrips, is een EU-quarantaineorganisme, wat betekent dat het insect moet worden uitgeroeid zodra het is geïdentificeerd. Dit op basis van de Europese wetgeving. (Zie ook de opinie van EFSA)
FAVV legde daarom onmiddellijk maatregelen op aan het betreffende bedrijf, om het risico op verspreiding van het insect te voorkomen: momenteel zijn alle planten geblokkeerd en is de verhandeling ervan verboden. Om de oorsprong en omvang van de besmetting te definiëren, loopt er op dit moment een traceerbaarheidsonderzoek en worden extra monsters verzameld op het bedrijf zelf en op bedrijven in de buurt.
Deze maatregelen liggen in lijn met wat ook in Nederland gebeurt, waar dit quarantaine organisme al in oktober werd vastgesteld. Dit alles is conform de Europese wetgeving. AVBS is in gesprek met het FAVV om het betrokken bedrijf te helpen alsook om de brede sector correct en objectief te informeren. De specifieke maatregelen kunnen afhankelijk van de bedrijfssituatie verschillend zijn, afhankelijk van de specifieke situatie zijn maatregelen van toepassing op delen van of het volledige bedrijf. "Uit ervaring van vorige cases, weten we dat bijkomend onderzoek en tracering, ervoor kan zorgen dat een bedrijf of locatie ook gedeeltelijk kan worden vrijgegeven. Momenteel gaan wij uit van een vondst en nog niet van een uitbraak van S. dorsalis. Dit maakt het mogelijk om gerichte maatregelen in te zetten om een uitbraak te voorkomen."
"De potentiële economische impact van dit organisme is groot voor de sector. We raden daarom alle AVBS-leden aan om onderstaande belangrijke informatie over dit EU-quarantaine organisme te raadplegen en op basis daarvan bijzonder waakzaam te zijn op het bedrijf," aldus Miet Poppe, secretaris AVBS.
Hoe herken je deze trips?
Scirtothrips dorsalis is een zeer klein insect dat moeilijk met het blote oog te zien is (1 mm lang). Het lichaam is geel met donkere markeringen op het bovenste achterlijf. De detectie gebeurt voornamelijk via symptomen op de planten en analyse daarvan in het laboratorium.
Het is een sterk polyfaag organisme dat zich voedt met een grote verscheidenheid aan gewassen, waaronder sierplanten, groenten en fruit. Omdat de eitjes in de jongste weefsels van planten worden gelegd, zijn ze vrij moeilijk te detecteren en goed beschermd tegen omgevingsfactoren. Volwassen insecten en larven die zich voeden veroorzaken aanzienlijke schade aan zich ontwikkelende plantenweefsels, wat resulteert in vervormingen, verkleuringen en verlies van de kwaliteit van plant, fruit en bloemen.
Gezien de soort slechts een beperkte natuurlijke mobiliteit heeft (enkele meters in enkele dagen), gebeurt de verspreiding vooral door de handel in besmette planten of delen van planten waarvan de bladeren en vruchten actief groeien.
Scirtothrips dorsalis komt nu voor op bijna alle continenten, waaronder verschillende Europese landen zoals Spanje en Portugal, en recentelijk in Denemarken, Nederland en Griekenland, waar de uitroeiing gaande is. Op basis van de beschikbare informatie bestaat er een reële kans dat het insect onze winters kan overleven, aldus het FAVV. Op dit ogenblik is er dus geen garantie dat de insecten op het bedrijf zullen afsterven deze winter. Volledig zeker zijn we na de monitoring die in het voorjaar door het FAVV zal worden uitgevoerd (visuele inspectie en staalname).
Producenten of handelaren die tekenen van de aanwezigheid van Scirtothrips dorsalis detecteren, worden verzocht onmiddellijk contact op te nemen met de LCE (Lokale controle-eenheden) van hun locatie in het kader van de meldingsplicht.
Hoe kan je deze trips bestrijden?
Volgens recente literatuur zijn er verschillende erkende middelen beschikbaar die een goede effectiviteit tonen tegen chilitrips. Deze middelen behoren tot uiteenlopende resistentiegroepen, wat het mogelijk maakt om ze af te wisselen en zo het risico op resistentieontwikkeling te beperken.
Een behandelingsinterval van ongeveer drie dagen kan in deze situatie een meerwaarde bieden. Het mengen van middelen (zogenaamde 'cocktails') wordt afgeraden, om mogelijke negatieve interacties tussen formuleringsstoffen te vermijden.
Let op: de werking van deze middelen start pas vanaf een temperatuur van minimaal 10°C, maar dit is niet optimaal. Voor een goede efficiëntie is vaak een temperatuur van rond de 20°C vereist.
Monitoren gebeurt best met gele vangplaten. Het blijft ook belangrijk om te benadrukken dat niet elke trips die gevonden wordt per definitie chilitrips (Scirtothrips dorsalis) zal zijn.
Bron: AVBS
