Vervolgonderzoek naar nieuw teeltsysteem voor Phalaenopsis

Telers van de orchidee Phalaenopsis werken aan een energiezuinigere en schonere teelt. Deze teelt vraagt relatief veel warmte, maar juist vrij weinig elektra voor belichting. Een daglichtloos teeltsysteem biedt dan ook perspectief. Na een succesvolle eerste proef is in oktober 2025 het vervolgonderzoek van start gegaan.

© Kas als Energiebron

Daglichtloze kas
De nieuwe proef wordt onder leiding van Plant Lighting uitgevoerd, in samenwerking met Certhon, Ter Laak Orchios en de gewascommissie Potorchidee. Het onderzoek is een vervolg op het project 'Nieuwe teeltsystemen voor Phalaenopsis'. Klimaatgelijkheid was in eerste instantie een uitdaging, maar dat lijkt inmiddels grotendeels opgelost te zijn door technische aanpassingen. De planten groeiden goed, met aan het einde van de opkweek een gelijk plantgewicht, iets zwaarder blad en iets minder zware wortels als in de praktijk. Beworteling buiten de pot is nog wel een aandachtspunt.

Besparing op warmte
De besparing op warmte is groot: in de opkweek 20 m³/m² aardgasequivalent op jaarbasis tegenover ~60 m³/m² in de praktijk. Daartegenover staat een fors hoger elektraverbruik. Echter, met zonnepanelen op het dak wordt het energieplaatje erg gunstig voor een daglichtloze opkweek, omdat daarmee buiten de wintermaanden een groot deel van de elektra voor belichting kan worden opgewekt.

Warmtevraag door vochtafvoer
In een daglichtloos systeem is vochtafvoer de grootste component in warmtevraag. In de nieuwe proef wordt dan ook getest of het mogelijk is om met een lagere verdamping te telen. Hiervoor wordt bij Certhon, in twee klimaatcellen van ieder netto 110 m² tegelijkertijd, een volledige opkweek van 28 weken uitgevoerd tegenover een kas-referentie bij Ter Laak Orchios. In de ene cel wordt gestuurd op een veel lagere verdamping dan in de andere cel, vanuit de vraag hoe het gewas hierop reageert. Als de verdamping inderdaad fors gereduceerd kan worden, biedt dit mogelijkheid om nog verder te besparen op de warmtevraag. Dit geldt voor zowel een daglichtloos teeltsysteem als in de reguliere kasteelt.

Financiering en coördinatie
Het vervolgonderzoek wordt uitgevoerd onder leiding van Plant Lighting en wordt gefinancierd en gecoördineerd door Kas als Energiebron, een innovatieprogramma van het ministerie van LVVN en Glastuinbouw Nederland en mede mogelijk gemaakt door KijK. Het onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met Certhon en Ter Laak Orchios. De proef wordt begeleid door telers vanuit de vanuit de gewascoöperatie Potorchidee.

Bron: Kas als Energiebron