"Er zijn extra inspanningen nodig om vóór 2030 tot betere randvoorwaarden voor de glastuinbouw te komen, zodat de sector zijn klimaatdoel voor 2030 haalt. Binnen vijf jaar moet daarom de beschikbaarheid van voldoende warmte, elektriciteit en externe CO2 voor een goede plantengroei in kassen op orde zijn." Dat zegt voorzitter Adri Bom-Lemstra van Glastuinbouw Nederland in reactie op het deze week verschenen 'Actieplan randvoorwaarden energietransitie glastuinbouw' "Telers hebben anders geen handelingsperspectief, zeker niet als het kabinet bij zijn standpunt blijft om de glastuinbouw een fors CO2-beprijzingspakket op te leggen."
Bom-Lemstra zag de ontwikkeling aankomen, en vindt 'het uitermate teleurstellend'. "We bevinden ons momenteel in de lastigste fase van de energietransitie, namelijk de uitvoering. Visies en plannen maken is niet zo ingewikkeld, maar de uitvoering ervan is veel weerbarstiger. Het loopt vooral spaak als het gaat om de tekortschietende capaciteit van het elektriciteitsnet vanwege netcongestie en de onzekere beschikbaarheid van externe CO2, twee randvoorwaarden die juist heel belangrijk zijn voor onze energietransitie. Als er geen versnelling komt op die gebieden, remt dat de verduurzaming van de glastuinbouw en gaan we ons klimaatdoel niet halen."
Grote financiële onzekerheid
In hun brief aan de Tweede Kamer reppen staatssecretaris Rummenie en minister Hermans met geen woord over het fors hogere CO2-beprijzingspakket voor de glastuinbouw, dat bestaat uit het vanaf 2027 opnemen van de sector in het Europese CO2-emissierechtensysteem ETS-2 en de bijmengverplichting groen gas. "Onbegrijpelijk", vindt Bom-Lemstra. "Zo blijven ondernemers in grote onzekerheid zitten. Waar mogelijk willen telers investeren in verdere verduurzaming, maar ze durven dat niet vanwege het onduidelijke overheidsbeleid."
Bom-Lemstra dringt er daarom bij de ministeries van LVVN, KGG en Financiën op aan het eerdere besluit uit de voorjaarsnota 2025 om de glastuinbouw vanaf 2027 een fors hogere CO2-heffing op te leggen, terug te draaien. "Het extra beprijzen van CO2-uitstoot is immers alleen zinvol als glastuinbouwbedrijven daadwerkelijk kunnen overstappen op duurzame energie. Dat kan alleen met betere randvoorwaarden, iets wat we duidelijk hebben afgesproken in het Convenant Energietransitie Glastuinbouw 2022-2030. Nu moet blijken wat dat convenant waard is."
Randvoorwaarden essentieel
De glastuinbouw maakt zich volgens Bom-Lemstra grote zorgen. De randvoorwaarden voor beschikbare en betaalbare warmte, elektriciteit en externe CO2 zijn essentieel om het emissiedoel van de sector voor 2030 te kunnen halen. Recente studies van CE Delft, Wageningen Social & Economic Research en Berenschot/Kalavasta laten zien dat de glastuinbouw met het huidige beleid slechts 0,2 Megaton (vijf procent) uitkomt boven het afgesproken CO2-emissiedoel van 4,3 Megaton. "Het halen van ons klimaatdoel ligt dus binnen handbereik, mits de randvoorwaarden worden verbeterd. Daarom roepen we het Rijk op er, samen met de sector, alles aan te doen om bijvoorbeeld snel het te krappe elektriciteitsnet uit te breiden en te zorgen dat er voldoende externe CO2 beschikbaar blijft voor de stimulering van de plantengroei in kassen", aldus Bom-Lemstra. "Tegelijkertijd moeten we blijven sturen op realistisch beleid. Daar hoort geen irrealistisch en onzeker CO2-beprijzingspakket bij."
Bron: Glastuinbouw Nederland
