De CO2-emissie van de glastuinbouw is in 2024 met 0,1 Megaton gestegen naar 5,2 Megaton. Daarmee lag de uitstoot nog ruim onder het niveau van 2021, het jaar waarin de energiecrisis begon, toen de emissie op 6,5 Megaton lag. Dat blijkt uit de 13 november verschenen Energiemonitor van de Nederlandse Glastuinbouw 2024, een jaarlijkse publicatie van Wageningen Social & Economic Research (WSER).
De stijging is hoofdzakelijk het gevolg van het doorzetten van de zogeheten terugveereffecten na het handelen van glastuinbouwbedrijven als reactie op de hoge energieprijzen in de periode tussen medio 2021 en begin 2023. Tijdens deze energiecrisis voerden telers verdere energiebesparing door, extensiveerden hun teelt, wijzigden hun afzetplanning, veranderden van gewas en/of stopten gedeeltelijk, tijdelijk of definitief.
Na de energiecrisis reageerden bedrijven op de weer wat gematigder energieprijzen door de vergaande extensiveringen van 2022 weer te stoppen en hun oorspronkelijke teeltplan grotendeels weer op te pakken. Bedrijven 'veerden' volgens WSER als het ware terug naar hun eerdere ontwikkelingsrichting. Energiebesparing en selectief belichten werden echter voortgezet, zodat energieverbruik en CO2-emissie nog ruim onder het niveau van de jaren vóór 2022 bleef.
Duurzame energie
Het absolute gebruik van duurzame energie nam in 2024 met 10% toe en kwam daarmee op het hoogste punt sinds de metingen begonnen. Het aandeel duurzame energie in de glastuinbouw bedraagt 15,1% en evenaart daarmee het eerder bereikte hoogste niveau van 2022. De energie-efficiëntie index, een maat voor het primair brandstofverbruik per eenheid product van de productieglastuinbouw, daalde in 2024 naar 39%. Ten opzichte van 1990 gebruikte de glastuinbouw in 2024 dus ruim 60% minder primaire brandstof per eenheid product. Beide indicatoren, duurzame energie en energie-efficiëntie, laten nog steeds een verbetering zien ten opzichte van vóór 2022.
CO2-emissieplafond
In het Convenant CO2-emissieruimte binnen het CO2-sectorsysteem glastuinbouw voor de periode 2021-2024 is afgesproken dat de CO2-emissie lineair afneemt van 6,0 naar 5,4 Megaton. Hoewel de formele CO2-registratie over 2024 door RVO nog loopt, zal dit plafond waarschijnlijk niet overschreden worden, zo verwacht Glastuinbouw Nederland.
Convenant Energietransitie
De glastuinbouw staat nog voor een grote opgave om te verduurzamen. In het Convenant Energietransitie glastuinbouw 2022-2030 is een restemissiedoel voor 2030 afgesproken van 4,3 Megaton CO2-equivalenten. Dit is echter inclusief methaanslip, terwijl de hierboven genoemde cijfers exclusief methaanslip zijn. In 2030 is methaanslip circa 0,8-0,9 Megaton CO2-equivalenten. Er ligt dus nog een forse opgave naar circa 3,5 Megaton CO2 in 2030.
Convenantspartijen zien die uitdaging en zetten in op een goede mix van stimuleren, normeren en beprijzen en het beschikbaar maken van voldoende opties en energie-infrastructuur. Dit pad kent de nodige hobbels, zoals een te krap elektriciteitsnetwerk, realisatie van geothermie en warmte-infrastructuur en de beschikbaarheid van CO2 voor de plantengroei. De kennisontwikkeling en –uitwisseling vanuit het programma Kas als Energiebron en subsidies zijn daarbij dan ook onmisbare schakels.
Dit project is uitgevoerd door Wageningen Social & Economic Research (WSER) en gefinancierd en begeleid door Kas als Energiebron, een innovatieprogramma van het ministerie van LVVN en Glastuinbouw Nederland. Mede mogelijk gemaakt door Kennis in je Kas (KijK).
Bron: Glastuinbouw Nederland
