© Thijmen Tiersma | BPnieuws.nl Tholen - Vijf sprekers gaven donderdagmiddag een update over de ontwikkelingen in het Do IoT Fieldlab bij Tomatoworld. Toch was de enige aanwezige die niet kon praten degene die de meeste aandacht kreeg.
Deze 'aandachtstrekker' kan lopen, zwaaien, high fiven, je de hand schudden (als je durft), en in de toekomst moet hij ook in de kas aan het werk. Het is een humanoid, een op een mens lijkende robot. Voor onderzoek in het Do IoT Fieldlab is er eentje aangeschaft.
Kas met 5G als exportproduct
Binnen Do IoT Fieldlab is de afgelopen jaren volop getest hoe draadloze communicatie een rol kan gaan spelen in een snel veranderende glastuinbouwsector. De kas van Tomatoworld is ingezet om onder meer te kijken in hoeverre 5G al toepasbaar is. Dit alles met het idee dat het op die manier op termijn ook mogelijk wordt om kassen wereldwijd vanuit Nederland aan te gaan sturen. Met de kas met 5G ontstaat dan een nieuw exportproduct voor de Nederlandse tuinbouw.
5G versus WiFi
Over 5G en de rol in de spraken Bas Piek van MCS en Stan van Nieuwamerongen van TNO. Bas vertelde over de unieke eigenschappen van 5G, en vergeleek 5G met WiFi. Een groot voordeel van 5G is dat het mogelijk is er een privaat netwerk mee op te zetten. Omdat je een licentie aan moet vragen voor zo'n netwerk, is een eigen 5G-netwerk 'minder open' dan WiFi. Dat biedt meer controle op wie je toegang geeft.
Andere voordelen van werken met 5G zijn de lage latency en de kracht van het signaal, waardoor ook als je met meer dan 5 kilometer per uur beweegt het signaal stabiel blijft. Het zijn allebei voordelen voor toepassingen in de land- en tuinbouw, waar robots bijvoorbeeld op een 5G-netwerk kunnen draaien. In dat geval is het handig als de latency laag is, en signalen niet met vertraging doorkomen. Anders grijpt een robot namelijk telkens net naast een tomaat.
Kan 5G tegen tomatenplanten, en tomatenplant tegen 5G?
Een uitdaging voor werken met draadloze netwerken in de kas is dat er, in dit geval, tomatenplanten in de kas staan. Stan vertelde dat TNO testen heeft gedaan in de tomatenkas om te kijken hoe ver het signaal komt. Bij een voor 5G lage frequentie van 100 milliwatt reikte het signaal bij Tomatoworld zo'n 37 meter ver. Net iets minder ver dan WiFi.
Het voordeel van 5G is echter dat je harder kunt zenden, vertelde Stan. Voor toepassing in de kas moet de techniek nog wel door ontwikkelen. Zo is het ideale modem er nog niet en vreet het zenden nu nog teveel batterij, waardoor je elke paar maanden batterijen zou moeten wisselen. Niet ideaal als je een groot glastuinbouwbedrijf runt. Ander onderzoek is gericht op de effecten van 5G op de groei van het gewas (voorlopig zien onderzoekers hier geen nadelige gevolgen) en op hommelbeweging.
Realtime hommelbeweging monitoren
Namens PATS richtte Wouter Stam zich na een vrij technisch stuk van de middag op de praktijktoepassing van 5G. De systemen van PATS, PATS-C en de TrapEye, werken nu nog met 4G. En dat volstaat vooralsnog prima. 5G is nog te duur voor toepassing door PATS aldus Wouter.
Wel realiseert het bedrijf zich dat gebruikers steeds meer data willen vergaren met hun systemen, waardoor 5G op termijn allicht wel nodig gaat zijn. PATS onderzoekt momenteel op verzoek van de markt bijvoorbeeld het realtime monitoren van hommelbeweging in de kas. Als een teler bijvoorbeeld het scherm dicht trekt, wil hij zo snel mogelijk weten wat dat met de hommelbeweging, en dus met zijn bestuiving, doet.
© Thijmen Tiersma | BPnieuws.nl
Martijn Lukaart naast de humanoid
Tijd voor de humanoid
In de hoek van de zaal stond de humanoid al die tijd netjes te wachten. Martijn Lukaart van Look-E vertelde aan de zaal met een dertigtal bezoekers, waaronder ook enkele vruchtgroente- en siertelers van wie een enkeling zelfs uit de regio Venlo gekomen was, meer over de reden om met de Chinese techniek te werken.
De humanoid bij Tomatoworld is de Unitree G1, Google 'm maar eens. Het is de goedkoopste uitvoering, die momenteel alleen nog voorgeprogrammeerde handelingen kan uitvoeren. Martijn sprak de ambitie uit om de humanoid te jailbreaken. Dat wil zeggen dat hij de menselijke robot met aanpassingen aan bijvoorbeeld de software beter toepasbaar voor de tuinbouw wil maken, om beter te kunnen testen. Voorlopig ligt de focus op het goed laten samenwerken van de robothand en de robotarm. Martijn is ook betrokken bij de Odd.Bot, een onkruidwieder voor de landbouw.
Futuristisch?
Aart van den Bosch van Tomatoworld sloot de middag af. Dat deed hij met een het onderstaande filmpje vol bloopers met humanoids. Op dit moment is soms zelfs lopen nog lastig voor deze menselijke robots. Het onderzoek is een tikje futurisch allicht, zeker voor de teler die graag al op korte termijn met automatisering het arbeidsvraagstuk oplost.
De Nederlandse tuinbouw wil echter ook graag voorop blijven lopen, dus is het onderzoek om humanoids ook in en om de kas te laten werken alvast ingezet. Tomaten plukken is misschien op korte termijn nog een brug te ver, maar simpele repeterende handelingen lijken op kortere termijn al wel binnen robothandbereik.
Voor meer informatie:
Do IoT Fieldlab
[email protected]
https://doiotfieldlab.tudelftcampus.nl/
MCS
[email protected]
https://www.mcs-nl.com/
TNO
https://www.tno.nl/nl/
PATS
[email protected]
www.pats-drones.com
Look-E
www.dexy.diy
Tomatoworld
www.tomatoworld.nl