Internationale seizoensarbeiders zijn ook voor ondernemer Bas Karsten van tulpenbedrijf RainbowColors in Andijk een onmisbare schakel. Naast zijn elf vaste medewerkers werken er in beide piekseizoenen tot wel 70 tijdelijk krachten. Vrijwel allemaal uit Polen. Ondernemer Bas Karsten vertelt aan Glastuinbouw Nederland hoe hij inzet op goede huisvesting, scholing en langdurige relaties met zijn werknemers.
Karsten is een ondernemer die graag vooroploopt, niet alleen in de energietransitie waar hij al grote stappen in heeft gezet, maar ook in zijn aanpak met internationale werknemers. Voor RainbowColors zijn ze van groot belang: "We hebben ze simpelweg nodig om ons bedrijf draaiende te houden. Veel mensen komen jaar na jaar terug. Zo'n 80% blijft meerdere seizoenen, dat schept een band. Naast dat onze medewerkers familie of vrienden meenemen om bij ons te werken, zien we dat ook de volgende generatie bij ons aan de slag gaat!"
Waar zijn tijdelijke personeelsbestand ooit begon met een paar medewerkers uit Polen, werft hij nu alle tijdelijke medewerkers zelf. Vaak via mond-tot-mondreclame. Hij kiest er bewust voor om niet met uitzendbureaus te werken, maar zelf mensen in dienst te nemen. "Dat geeft ons meer betrokkenheid en verantwoordelijkheid. Wij zien hen als collega's, niet als losse krachten."
Huisvesting als service, niet als verdienmodel
Een groot aandachtspunt bij internationale werknemers is huisvesting. RainbowColors beschikt over maar liefst 26 appartementen met elk 2 slaapkamers. De bouw van dit complex werd in 2023 afgerond en direct in gebruik genomen. "Het is een fijne plek om te starten. We vragen een vergoeding voor de huisvesting, maar zien het als service. Ons doel is niet om eraan te verdienen, maar om mensen een goede plek te geven. Daarom biedt Bas niet alleen woonruimte aan maar ook gratis extra voorzieningen zoals een wasserij en een fitnessruimte." "Blije mensen zitten lekker in hun vel en zijn daardoor vaak betere medewerkers, daar dragen we graag ons steentje aan bij." benadrukt hij.
Wel ziet hij knelpunten in regelgeving rondom huisvesten. "Elke gemeente hanteert eigen regels, dat is lastig. Eenduidige regels zouden veel schelen. Gemeenten willen terecht voorkomen dat dorpen overbelast raken, maar het is belangrijk dat ondernemers verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen werknemers en dat is vergunning technisch soms erg lastig."
Leren en blijven ontwikkelen
Mensen die meer in hun macht hebben dan de functie die ze doen pikt Bas er feilloos uit en geeft hij meer verantwoordelijkheden. "Als mensen zelf willen ontwikkelen staan we daar altijd voor open, maar we zien dat er op de werkvloer zelf het meeste geleerd wordt. Hij ziet ook dat de laatste jaren steeds meer Poolse collega's ook Engels of Duits praten, dat maakt de communicatie een stuk makkelijker. Maar zegt hij: "We zijn selectief: wie meer kan en wil, krijgt kansen."
Een deel van de Poolse medewerkers stroomt dan ook door naar technische functies, zoals in de eigen technische dienst. "We bouwen en onderhouden machines in eigen beheer, en daar draaien ook Poolse collega's mee. Dat maakt het werk afwisselender en aantrekkelijker."
Toch is de doorstroom beperkt: "We gaan er vaak vanuit dat mensen na een paar jaar weer vertrekken. En dat blijkt ook de realiteit, niet iedereen heeft ambitie om door te groeien of zich in Nederland te vestigen. Maar zolang ze hier zijn, willen we hen zoveel mogelijk laten leren."
Vooruitblik: robotisering en beeldvorming
De arbeidskosten zijn de laatste jaren fors gestegen, Bas ziet robotisering als een logische stap. "We werken al geruime tijd met automatische oplossingen, zoals opplantrobots. Deze robot neemt werk over dus we hebben minder mensen nodig. Natuurlijk kost het tijd en energie, maar als het niet duurder wordt dan doen we het. Belangrijkste is om gewoon te beginnen, de juiste partners om je heen te verzamelen en te gaan onderzoeken hoe het voor jouw bedrijf kan werken. Voor internationale werknemers is het werken met automatisering vaak ook een mooie uitdaging, naast het standaard werk."
Daarnaast wijst hij op het belang van beeldvorming. "Politiek en samenleving zien internationale arbeiders vaak als probleem. Maar de meeste mensen werken hier seizoensmatig keren terug naar hun moederland en komen dan het volgende seizoen weer werken. Zonder hen hebben we in de sector een groot probleem. Het is aan ons ondernemers om verantwoordelijkheid te nemen voor goede huisvesting en arbeidsomstandigheden. Daarmee houden we draagvlak."
Bas sluit af met een duidelijke boodschap: "Zie internationale werknemers niet als tijdelijk 'personeel', maar als collega's. Stap uit je comfortzone en investeer in hun huisvesting, scholing en welzijn. Durf te vernieuwen in je bedrijf. Als je denkt dat iets niet kan, gebeurt het ook niet."
Bron: Glastuinbouw Nederland
