Sierteeltwerkgroep bezoekt Bulgarije

"Ieder jaar bezoekt de sierteeltwerkgroep van Copa-Cogeca een andere EU-lidstaat om de Brusselse lobby te coördineren, de samenwerking te versterken en inspiratie op te doen voor nieuw beleid. In juli was Bulgarije aan de beurt," deelt Jan Vancayzeele, consulent boomkwekerij AVBS.

Gedurende drie dagen bezocht de 'Werkgroep Bloemen en Planten' van de Europese koepelorganisatie Copa-Cogeca verschillende sierteeltbedrijven en universiteiten in de zuidoostelijke oblasten (bestuurlijke regio's) Sofia, Plovdiv en Pazardzjik.

© AVBS

Klimaatadaptatie
Bulgarije kent een lange traditie van groen in de stad. De hoofdstad Sofia staat bekend om haar vele parken, met bomen omzoomde lanen en de nabijheid van het Vitosjagebergte. Ook Plovdiv - de oudste stad van Europa en de tweede grootste van Bulgarije – heeft een groen karakter met talloze parken, tuinen en heuvels. Met haar 6,5 miljoen inwoners speelt het land zo een leidende rol in de stedelijke vergroening binnen Europa. Bulgaarse telers werken intensief samen met universiteiten en overheden aan nog meer stadsgroen.

Met de implementatie van de 'Natuurherstelwet' op landelijk niveau en de inzet van de EU op klimaatadaptatie, groeit de aandacht voor groene steden. Ook lokaal ontstaan er steeds meer vergroeningsinitiatieven die moet leiden tot koelere steden, meer biodiversiteit, schonere lucht en het voorkomen van wateroverlast. Als producent van bloemen, planten en bomen vormt de Europese sierteeltsector een drijvende kracht achter meer groen. Het belang van sierteelt voor een groener Europa verdient dan ook een bredere erkenning. Die boodschap lanceerde Copa-Cogeca al eerder in aanloop naar de Europees Parlementsverkiezingen van 2024.

In Bulgarije werken telers, universiteiten en overheden steeds vaker samen aan groene steden via gezamenlijke onderzoeksprojecten en onderwijsprogramma's. Universiteiten zoals die in Sofia, Plovdiv en Stara Zagora ontwikkelen samen met telers innovatieve oplossingen zoals groene daken, verticale tuinen, inheemse beplanting en tuinbouw in en rond de stad. Met Europese fondsen worden de lokale productie van dit groen en het gebruik ervan in de landschapsarchitectuur gestimuleerd.

Beleidsthema's
Kenmerkend voor Bulgarije is de productie van rozenolie. In de streek rond Kazanlak, beter bekend als de rozenvallei, ging de werkgroep in gesprek over de uitdagingen op gebied van gewasbescherming en water. Net als bij boomtelers in de oblast Pazardzjik vormen droogte en een krimpend middelenpakket een toenemende uitdaging. Uitwisseling tussen de aanwezige EU-landen bevestigde de nood aan het versnellen van de toelating van groene middelen in Europa en het stimuleren van waterefficiëntie. De opgedane inzichten zullen de input vormen vanuit de Europese sierteelt in het lopende gewasbeschermings- en waterdebat in Brussel.

Ten slotte besprak de werkgroep de interpretatie van de nieuwe EU-verpakkingswet (PPWR). Over diverse onderdelen, zoals de definitie van verpakkingen en de eisen voor recycling, etikettering en hergebruik van verpakkingen, bestaat nog veel onduidelijkheid. Om tot een werkbare en in heel Europa gelijke implementatie te komen, trekken Copa-Cogeca, Union Fleurs en ENA samen richting de Europese Commissie om meer duidelijkheid hiervoor te krijgen. Zo proberen de drie koepels de impact op de sierteeltsector te beperken.

Boomkwekerij Bulland
Bulland Trade Ltd., gelegen nabij Bratanitsa in de regio Pazardjik, is een opvallende speler in de Bulgaarse sierplantensector. De werkgroep kreeg er toelichting over de sierteelt in Bulgarije en een rondleiding op het bedrijf door Tatyana Boyadzhieva, ENA-vertegenwoordiger voor Bulgarije. Op een terrein van ongeveer 10 hectare produceert Bulland jaarlijks meer dan 200 soorten loofbomen en 100 soorten coniferen, alle gekweekt in containers van 1,5 tot 100 liter. Deze kwekerij is aangesloten bij de Bulgarian Association of Ornamental Plants Nurseries (BAOPN).

Boomkwekerij Nanovski
Boomkwekerij Nanovski, eveneens gelegen nabij Bratanitsa in Bulgarije, is een gerenommeerde familieonderneming gespecialiseerd in de teelt van jongplanten uit zaad. Het totale areaal van het bedrijf beslaat ongeveer 150.000 m², waarvan circa 60.000 m² containerproductie en 15.000 m² teelt van jongplanten in serres. De kwekerij boogt op een breed assortiment, waaronder loofbomen, coniferen, rozen en kruiden. Nanovski hanteert moderne, duurzame productiemethoden en investeert in technologieën zoals efficiënte irrigatie en milieuvriendelijke verwarmingssystemen. Deze kwekerij is eveneens lid van BAOPN. Nanovski werkt ook nauw samen met onderzoeksinstellingen om nieuwe rassen te ontwikkelen die aangepast zijn aan het Bulgaarse klimaat.

De rozenvallei in Skobelevo
In het hart van Bulgarije, tussen het Balkangebergte en het Sredna Gora-massief, ligt de wereldberoemde rozenvallei. Deze regio is het centrum van de teelt van Rosa damascena. De Damastroos staat bekend om haar uitzonderlijke geur en hoog oliegehalte. Dankzij het unieke microklimaat en de vruchtbare bodem is dit gebied ideaal voor de productie van hoogwaardige rozenolie.

De oogst van de bloemblaadjes vindt plaats vroeg in de ochtend, tijdens de maanden mei en juni, wanneer het oliegehalte het hoogst is. Via stoomdestillatie wordt dan een van de meest kostbare natuurlijke oliën ter wereld gewonnen: Bulgaarse rozenolie. Voor één liter olie zijn 3000 tot 4000 kilogram rozenblaadjes nodig, wat de olie terecht de bijnaam "vloeibaar goud" oplevert. De olie wordt wereldwijd gebruikt in parfums, cosmetica en aromatherapie.

Industrial Plants Ltd.
In Kazanlak, gelegen aan de rand van de Bulgaarse rozenvallei, bracht de groep een bezoek aan Industrial Plants Ltd. Sinds de oprichting in 2008 is het bedrijf uitgegroeid tot een toonaangevende producent van virusvrije onderstammen voor fruitbomen en -struiken en aromatische planten zoals de Rosa damascena. Industrial Plants was het eerste commerciële in-vitrolaboratorium in privéhanden in Bulgarije. De moderne infrastructuur bestaat uit 700 m² in-vitrolabo's, 6000 m² serres en een kwekerijoppervlakte van 100.000 m². Met een jaarcapaciteit van 10 miljoen in-vitro planten heeft het bedrijf een sterke positie op de Europese markt. In 2011 breidde het bovendien uit naar Turkije, waar het eveneens uitgroeide tot een belangrijke producent van onderstammen.

AgroBio instituut (Universiteit Sofia)
Het AgroBio instituut is een belangrijk onderzoekscentrum verbonden aan de Universiteit van Sofia. Sinds de oprichting in 1992 richt het instituut zich op plantenonderzoek, met een sterke focus op cel- en moleculaire genetica. Het instituut doet onder meer onderzoek naar genetische transformatie, cel- en weefselculturen en biotechnologische toepassingen. Daarnaast speelt het ook een belangrijke rol in het behoud van de genetische diversiteit in Bulgarije. Samenwerkingen met Europese onderzoeksnetwerken versterken de wetenschappelijke impact. Het AgroBio instituut biedt ook opleidingen en stages aan voor studenten en jonge onderzoekers en draagt zo bij aan de vorming van toekomstige specialisten in plantenwetenschappen.

Bron: AVBS