Voor commerciële kastelers gaat onderhoud verder dan alleen het draaiende houden van installaties – het draait om het beschermen van het hele bedrijf. "De keuze tussen reactief onderhoud – repareren als iets stuk is – en een proactieve, preventieve strategie heeft directe gevolgen voor opbrengst, kosten en langetermijnsucces," zegt Byron Meyer, directeur van BM Greenhouses.
Reactief onderhoud: uitgesteld risico, grotere gevolgen
Met meer dan tien jaar ervaring in de Britse en internationale glastuinbouw ziet Byron dat veel bedrijven nog steeds vertrouwen op een reactieve aanpak: pas iets doen als het misgaat. Op korte termijn lijkt dat kosten te besparen, maar volgens Byron brengt het juist onzekerheid met zich mee die op termijn kan escaleren. "Een reactieve aanpak is eigenlijk gokken met je gewas. Je komt er misschien een paar keer mee weg, maar uiteindelijk gaat het fout – meestal op het slechtst mogelijke moment, zoals bij een storing in de verwarmingsleiding of het irrigatiesysteem."
Dergelijke storingen leiden vaak tot ongeplande stilstand, vaak precies tijdens periodes van extreme temperaturen of maximale gewasbelasting. "Een ketel die uitvalt in de winter of een bemestingsfout in de zomer laat je geen uren om te reageren – hooguit minuten," waarschuwt Byron. Dat zorgt voor hoge kosten: noodreparaties betekenen spoedleveringen, overuren en productievertragingen. "Wat een klus van een half uur had kunnen zijn, wordt dan een weekendoproep tegen vijf keer de kosten," zegt hij.
Ook de levensduur van apparatuur lijdt eronder. Systemen die niet regelmatig gecontroleerd worden, slijten sneller. "We zien vaak dat ventilatoren of motoren veel eerder vervangen moeten worden dan nodig, simpelweg omdat smering of uitlijning over het hoofd is gezien," legt Byron uit. Slecht functionerende componenten zorgen bovendien voor instabiliteit in het kasklimaat, wat gevolgen heeft voor de gewaskwaliteit. "Een storing in één systeem kan leiden tot hittestress of onregelmatigheden in de wortelzone – de schade zie je pas echt bij de oogst."
Proactief onderhoud: gepland, gemeten, gecontroleerd
Een proactieve onderhoudsstrategie bestaat uit geplande inspecties, systeemdiagnoses en het tijdig vervangen van slijtageonderdelen – vóórdat er storingen optreden. "Proactief betekent niet dat je te veel onderhoud doet," legt Byron uit. "Het betekent dat je je systemen zo goed kent dat je ingrijpt net voordat de prestaties afnemen – niet pas als er iets kapot is."
Met een gepland onderhoudsprogramma blijven installaties stabiel draaien. "De meeste fouten die we dan tegenkomen zijn klein – gebarsten riemen, vuile filters, slecht uitgelijnde schermen. Door die tijdig te verhelpen, voorkom je grotere problemen," zegt hij. Ook de kosten worden voorspelbaarder, wat het makkelijker maakt om een onderhoudsbudget in te plannen. Regelmatig onderhoud aan besturingssystemen, motoren en klimaatsensoren draagt bij aan stabiele klimaatomstandigheden. "Je kunt een klimaat niet precies regelen als sensoren afwijken of een ventilatorgroep niet goed werkt," merkt Byron op. Bovendien draagt routinematig onderhoud bij aan de veiligheid van het personeel. "Het gaat erom dat je zowel de structuur als het gewas begrijpt."
Systeemgerichte aanpak: geen one-size-fits-all
BM Greenhouses verwerkt onderhoudsplanning al vanaf het begin in hun kasprojecten – van ontwerp tot langdurige ondersteuning. "We dragen een project niet over en laten het dan los," zegt Byron. "Elke locatie is anders, afhankelijk van het gewas, de verwarming en de besturing. Het onderhoud moet daarop worden afgestemd." Hun team voert doelgerichte inspecties uit op kritieke onderdelen. Denk aan ketelefficiëntietests, drukmetingen in verwarmingsleidingen en klepinspecties. Voor irrigatiesystemen gaat het om pomponderhoud, filterreiniging en kalibratie van bemesting. Ventilatie- en schermsystemen worden gecontroleerd op motoruitlijning, tracking van doeken en kabelslijtage. Elektrische installaties worden onderworpen aan paneelinspecties, tests van veiligheidsschakelaars en belastingbalans.
Onderhoudsrapporten en visuele inspectieverslagen maken standaard deel uit van de ondersteuning. "We willen dat telers begrijpen wat er met hun systemen gebeurt – niet alleen reageren op alarmen."
Implementatie
Voor telers die willen overstappen op een proactief model, raadt Meyer aan te beginnen met een volledige inventarisatie van de kritieke systemen. "Maak een lijst van alle essentiële onderdelen en bepaal waar de zwakke plekken zitten. Bouw daar inspectietaken omheen, met een frequentie gebaseerd op de aanbevelingen van de fabrikant en het werkelijke gebruik," adviseert hij. Goede documentatie is cruciaal voor consistentie. "Het is makkelijk om te vergeten wat wanneer is gecontroleerd. Een logboek – zelfs op papier – helpt om patronen te herkennen en je schema waar nodig aan te passen," besluit Meyer.
Voor meer informatie:
Byron Meyer
BM Greenhouses
+44 (0) 333 188 9899
[email protected]
www.bmgreenhouses.co.uk
