Hermetische schermen bieden meer energiebesparing

Klimaatschermen zijn bij uitstek een instrument om energie te besparen. De recente energiecrisis en de klimaatdoelstellingen hebben de glastuinbouw daar opnieuw de aandacht op doen vestigen. De (energiebesparende) eigenschappen van schermen worden daarom steeds meer onder de loep genomen.

Een hermetisch scherm in combinatie met een ontvochtigings-installatie blijkt een goed energiebesparend duo te vormen. Zo toont recent onderzoek van de WUR binnen het Energlikproject aan. Phormium introduceert daarom Hermetic Clear. Een lucht- en vochtdicht, transparant energiedoek dat uitermate geschikt is voor het drukken van de energiefactuur.

Poreuze schermen
Schermen zoals we ze vandaag kennen werden voor het eerst ingezet in de jaren 70 ten gevolge van de oliecrisis. Zoals wel vaker het geval is met nieuwigheden, brachten deze schermen ook nieuwe uitdagingen met zich mee. Het scherm bespaarde dan wel energie, maar het veroorzaakte ook een dood kasklimaat. De relatieve vochtigheid liep hoog op en luchtbeweging werd bemoeilijkt.

Het scherm werd dan ook enkel gebruikt wanneer het echt nodig was. En om de pijn te verzachten maakten fabrikanten de schermen poreus. Dat houdt in dat het scherm niet volledig dicht is, maar in zekere mate permeabel. Dit is mogelijk door garens (draadjes) in het textiel te verwerken.

Vandaag zijn deze typische garens nog steeds aanwezig in de meeste schermen. De garens hebben een dubbele functie. Enerzijds voeren ze vocht af door aan de onderzijde van het scherm condens te absorberen, om het vervolgens via de capillaire werking te transporteren naar de bovenzijde van het scherm waar het vocht opnieuw verdampt. Anderzijds creëren de garens ook een grote hoeveelheid minuscule gaatjes in een scherm. Deze gaatjes staan toe dat warme, vochtige lucht een weg doorheen het scherm kan vinden. Het poreuze karakter van het scherm maakt het mogelijk om het klimaat onder het scherm onder controle te houden.

De keerzijde aan poreuze schermen
De keerzijde aan de medaille waarop Phormium wijst: poreuze schermen verliezen energie. De latente en voelbare warmte die samen met het vocht en de warme lucht verloren gaan doorheen het scherm dragen bij aan de energieconsumptie van de kas. In het licht van de jongste energiecrisis en de klimaatdoelstellingen wordt daarom steeds meer aandacht geschonken aan hoe deze verliespost weggenomen kan worden.

Ontvochtigingssystemen en hermetische schermen
Dankzij de sterke technologische evolutie in de tuinbouwsector zagen ontvochtigingssystemen het levenslicht. Deze systemen bieden een alternatief voor het klassieke luchten doorheen de ramen. Ze houden de relatieve vochtigheid onder controle door het vocht in de kaslucht weg te nemen onder een gesloten scherm. Omdat het energieverlies naar buiten toe sterk wordt gereduceerd (geen ventilatie doorheen de luchtramen en een gesloten scherm) kan veel energie worden bespaard. Bovendien kan soms nog energie worden teruggewonnen uit het afgevoerde vocht.

Een ontvochtigingssysteem laat zo toe het - op vandaag poreuze - scherm langer te sluiten. Dat scheelt veel energie. Maar het kan nog beter door het poreuze scherm te vervangen door een nog geslotener scherm. Hoe geslotener het scherm, hoe meer energie het zal besparen gezien er minder voelbare en latente warmte doorheen het scherm kan ontsnappen.

Naast poreuze schermen heeft Phormium daarom ook een hermetisch scherm ontwikkeld: Hermetic Clear. Dit scherm bevat geen vochttransporterende garens en is veel minder permeabel voor vocht en warme lucht dan een typisch poreus scherm.

Waar dit in afwezigheid van een ontvochtigingssysteem gezien zou worden als een nadeel, is het in combinatie met een ontvochtigingssysteem net voordelig om een hermetisch scherm te hanteren. De energie die niet verloren gaat doorheen het scherm blijft in de kas en verlaagt zo de energieconsumptie.

Hermetische schermen en een egaal klimaat
Hermetische schermen bieden naast een hogere energiebesparing nog andere voordelen die ontdekt werd door onderzoek uitgevoerd door de grondleggers van Plant Empowerment.

Meer dan poreuze schermen, zorgen hermetische schermen voor een egaal kasklimaat door ongewenst luchtstromen doorheen het scherm te verhinderen. Deze luchtstromen creëren koude en warme plaatsen in de kas en dat is niet gewenst. Waar het koud is, is er een verhoogd risico op het natslaan van het gewas wat op zijn beurt een verhoogd risico op de ontwikkeling van schimmelziekten met zich meebrengt. Daarnaast geeft een kouder gewas ook aanleiding tot minder groei en een verlaagde nutriëntenopname. Dat zijn goede redenen om een zo egaal mogelijk klimaat na te streven met behulp van een hermetisch scherm.