Van 5 september tot en met 5 oktober vond de openstelling van de SDE++ in 2023 plaats. Hiervoor was een openstellingsbudget van € 8 miljard beschikbaar. Gedurende de openstelling zijn 1.970 subsidieaanvragen ingediend, met een budgetclaim van in totaal ca.
€ 16,3 miljard. Dit is de hoogste claim ooit voor de SDE++, deelt minister Jetten van Klimaat en Energie met de Tweede Kamer.
Hij belooft de 'groter dan verwachte interesse in de SDE++' ook mee te nemen in het bepalen van het openstellingsbudget voor volgend jaar.
Van de totale budgetclaim is ca. € 2,6 miljard afkomstig van herindieningen. Dit zijn projecten waarvoor in eerdere subsidierondes een beschikking is afgegeven, maar die om verscheidene redenen niet gerealiseerd zijn.
De openstelling in 2023 was de eerste ronde met de hekjes. Voor aanvragen binnen de domeinen moleculen, lagetemperatuurwarmte en hogetemperatuurwarmte was per domein € 750 miljoen gereserveerd. In alle gevallen werd het budget overvraagd. Aanvragen die buiten de hekjes vallen, doen mee met het generieke budget, schrijft Jetten. Hij belooft de hoogte van de hekjes te gaan evalueren.
Meer biomassaprojecten
Het grootste deel van het budget is aangevraagd voor projecten voor CO2 -afvang en -opslag/gebruik (CCS/CCU, € 7,6 miljard). Daarnaast valt op dat het aantal aanvragen voor hoogwaardige biomassaprojecten, zoals vergisting, vergassing en hernieuwbare brandstoffen, ten opzichte van voorgaande jaren aanzienlijk is
toegenomen (van ca. € 1,3 miljard in 2022 naar ca. € 2,9 miljard in 2023). Ten slotte is het hoge aantal aanvragen in de categorie lucht-water-warmtepomp opvallend (113 aanvragen met een totale budgetclaim van € 732 miljoen). Deze categorie is in 2023 voor het eerst opengezet.
Tegengaan van overstimulering als gevolg van overwinsten
In de SDE++ wordt de onrendabele top van projecten vergoed, waarbij de subsidie wordt gecorrigeerd voor de daadwerkelijke marktprijs. Bij de recente marktomstandigheden van zeer hoge prijzen geldt echter niet alleen dat veel categorieën geen subsidie ontvangen, maar zelfs dat projecten hoge winsten kunnen behalen. Dit geldt met name voor projecten met relatief lage operationele kosten, zoals zon-PV en windenergie.
Op basis van de huidige regelgeving mogen de projecten deze winsten houden, ook als zij op een later moment bij lagere marktprijzen gedurende de looptijd van de beschikking weer subsidie ontvangen. Overwinsten zorgen hierdoor voor overstimulering en zetten zo de kosteneffectiviteit van de SDE++ onder druk. Dat is niet wenselijk, stelt Jetten.
Nederland moet van de Europese Commissie overstimulering ook tegengaan. Concreet moeten vanaf 2024 voor nieuwe beschikkingen behaalde overwinsten worden verrekend met de subsidie waar SDE++-projecten recht op hebben bij lage marktprijzen. Jetten schrijft dat dit laatste in ieder geval geldt voor zon-PV en wind op land.
Jetten verwacht in het eerste kwartaal van 2024 informatie te hebben over de beoordeling van alle aanvragen door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Begin 2024 volgt ook informatie over de SDE++-ronde van 2024.
Bron: Ministerie EZK