Glastuinbouw Nederland wil een vergunningsplicht voor zonnepanelen op kasdek. Die oproept doet de belangenbehartiger nadat men van leden en gemeenten verschillende signalen ontving over actieve benadering door marktpartijen om kasdek beschikbaar te stellen voor het opwekken van zonne-energie.
Door plaatsing van zonnepanelen op het kasdek, tegen interessante huurinkomsten met looptijden van 15 tot 30 jaar, worden de gronden langdurig, zo niet definitief, aan de glastuinbouw onttrokken. Tegelijkertijd zijn op verschillende plekken in het land nieuwe en bestaande kasconstructies in toekomstige gebieden bedekt met zonnepanelen, zonder dat hieronder nog teelt plaatsvindt. Glastuinbouw Nederland deelt haar grote zorg hierom.
Vergunningsvrij
Als gevolg van wet- en regelgeving is het niet alleen financieel interessant voor marktpartijen om te investeren in grootschalige opwek van zonne-energie, ook kan dit op kasdek zonder een vergunning. Glastuinbouw Nederland ziet dat zowel op bestaande als – zogenaamd – nieuw gebouwde kassen het kasdek ofwel wordt vervangen of direct als zonnedek wordt uitgevoerd. Het enige dat gemeenten of provincies na realisatie kunnen doen, is handhavend optreden tegen het niet in gebruik zijn van een glastuinbouwbedrijf. De praktijk leert dat dit moeizaam is.
Voorkomen ongewenste situaties
Glastuinbouw Nederland stimuleert de energietransitie in de glastuinbouw en is dan ook niet tegen realisatie van zonnepanelen op kasdek. Slimme toepassing, zoals op technische ruimten en paden, kan leiden tot meer opwek van duurzame energie. Voor solitair gelegen glastuinbouwbedrijven met een beperkt toekomstperspectief kan zon op kasdek, als dit past binnen de gemeentelijke ambities, evenzo een interessant model zijn om op een goede manier uit de sector te treden.
Glastuinbouw Nederland zal dit dan ook blijven stimuleren. Voor toekomstbestendige (concentratie)gebieden ligt dit genuanceerder. Het vestigingsklimaat en ondernemersklimaat voor glastuinbouwbedrijven wordt door de wildgroei aan zon op kasdek (sterk) beperkt. Dat kan bijvoorbeeld leiden tot veroudering van het gebied (geen investeringen), ontbreken van duurzaamheidskansen (draagkracht voor collectieve voorzieningen), toename van oneigenlijk gebruik en negatieve beeldvorming over toekomstbestendigheid van een gebied.
De effecten van de installatie van zonnepanelen op kasdek reikt dan ook verder dan alleen het kavel zelf, waarbij ook de verduurzamingswinst op kavelniveau ten koste kan gaan van verduurzaming van een heel gebied.
Vergunningplicht
Glastuinbouw Nederland pleit daarom voor een vergunningplicht, om het realiseren van zonnepanelen op kassen te reguleren. Wij stellen voor om zonnepanelen op kasdek uit te zonderen van mogelijkheden om vergunningsvrij panelen voor elektriciteitsopwekking op een dak te realiseren, middels aanpassing van Artikel 2, lid 6 Besluit omgevingsrecht (na inwerkingtreding Omgevingswet: Artikel 2.29, lid d. Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl)).
Dit pleidooi ziet niet alleen toe op het voorkomen van ongewenste activiteiten. Ook uit innovatieoogpunt of vanwege specifieke kenmerken van een bedrijf of locatie kan er aanleiding zijn om deze vorm van meervoudig ruimtegebruik - ten behoeve van verduurzaming van het energiegebruik in de sector en daarbuiten - te bevorderen en onder gepaste voorwaarden toe te laten.
Bron: Glastuinbouw Nederland