Uit de jaarlijkse energiemonitor glastuinbouw blijkt dat de CO2-emissie van de Nederlandse glastuinbouw in 2021 met 0,35 Mton is gestegen naar 6,5 Mton, na een aantal jaren vlak verloop en een stijging in 2019 en 2020. Het energiegebruik per m2 daalde juist tot 45,2 kg per m2.
De stijging van de totale emissie is hoofdzakelijk het gevolg van toename van het areaal in de landbouwtelling, toename van de verkoop van elektriciteit en buitentemperatuur. De onderzoekers wijzen erop dat de toename daarmee vooral voort komt uit factoren waarop de glastuinbouwsector zelf minder invloed heeft. De groei van de inzet van duurzame energie, toename van de inkoop van niet-duurzame warmte en zuiniger telen met energie zorgen voor de per vierkante meter gedaalde uitstoot.
De monitor is uitgegeven door Wageningen Economic Research. Minister Adema van LNV heeft de uitkomsten uit het onderzoek dinsdag 6 december met de Tweede Kamer gedeeld. Hij belooft de Tweede Kamer begin 2023 met een analyse te komen over de impact van fiscale maatregelen voor de glastuinbouwsector voor 2025. Het gaat om de afschaffing van het verlaagd gastarief op de eerste en tweede belastingschijf en de beperking van de inputvrijstelling energiebelasting op WKK-gas.
2021, jaar met 2 gezichten
Het totaal energiegebruik van de glastuinbouw steeg in 2021 met ruim 5% naar 117 PJ. Deze stijging kwam vooral door toename van het areaal in de Landbouwtelling en de lagere buitentemperatuur in vergelijking met 2020. Dit is zichtbaar in de lichte daling van het energiegebruik per m2 na temperatuurcorrectie van 1,14 naar 1,13 GJ.
Het jaar 2021 had voor de Nederlandse glastuinbouwsector twee gezichten. Tijdens het eerste halfjaar werd er gewerkt aan het beantwoorden van de grote vraag naar tuinbouwproducten bij afbouw van coronamaatregelen. Tijdens het tweede halfjaar was het voor veel bedrijven zaak hun energiekosten te beheersen. Door energieprijsstijgingen stegen netto-energiekosten van de glastuinbouw in 2021 met gemiddeld +25%.
Groei inzet duurzame energievoorzieningen doorgezet
Zowel het aandeel duurzame energie als het absolute gebruik van duurzame energie groeiden in 2021. Het aandeel nam toe met 1,6 procentpunt naar 11,9% en de totale hoeveelheid van 11,5 naar 14,0 PJ. Inkoop van duurzame warmte van partijen van buiten de sector en aardwarmte waren de belangrijkste duurzame energiebronnen. Bij de realisatie en exploitatie van duurzame energieprojecten worden onderlinge samenwerking en samenwerking met partners van buiten de sector steeds belangrijker.
Verschuivingen elektriciteitsbalans: Meer productie, minder inkoop en meer verkoop
De productie van elektriciteit was in 2021 met circa 10,5 TWh (miljard kWh) iets hoger dan in het vorige recordjaar 2019. De inkoop van elektriciteit daalde per saldo met 10% naar 2,9 TWh onder invloed van enerzijds de sterke vraag naar tuinbouwproducten en anderzijds de stijging van de energieprijzen in het tweede halfjaar.
De verkoop van elektriciteit steeg met 6% naar 6,8 TWh, vooral gedreven door de gunstige sparkspread (verhouding prijs aardgas-input en prijs elektriciteit-output) waardoor een deel van de tuinders met inzet van wkk toch de kosten voor het verwarmen van hun kassen konden beheersen. Door de inzet van wkk’s in de glastuinbouw lag in 2021 de CO2-emissie van de glastuinbouw ruim 2,8 Mton hoger, maar werd er landelijk bijna 4,3 Mton CO2-emissie voorkomen.
Wageningen Economic Research maakt de Energiemonitor van de Nederlandse Glastuinbouw in opdracht van de Stichting Kennis in je Kas van de glastuinbouwsector en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit in het kader van het programma Kas als Energiebron.
Bekijk de volledige 'Energiemonitor van de Nederlandse glastuinbouw 2021' hier.