Ondanks een uitzonderlijk jaar met enorme kostenstijgingen voor energie, veevoer en kunstmest houden veel agrarische sectoren zich dit jaar nog staande. In veel gevallen zijn de afzetprijzen van agrarische producten namelijk voldoende gestegen om de hogere kosten te compenseren. In de gehele agrarische sector dalen de volumes dit jaar naar verwachting met 2 procent, maar de verschillen tussen de subsectoren zijn hoog. Vooral in de glastuinbouw is de productie afgenomen. In 2023 kan een lichte vraaguitval door de lagere koopkracht voor druk op de marges zorgen, concludeert ABN AMRO in de Sectorprognose Agrarisch 2022-2023.
Ook in 2023 ligt voor sierteelt zeer sterke krimp (-20 procent) in vooruitzicht
Zo produceren de sierteelt en glasgroenteteelt veel minder dan in voorgaande jaren. In de sierteelt daalt het volume dit jaar als gevolg van de lage koopkracht waarschijnlijk met 10 procent en in 2023 met 20 procent. ABN AMRO benadrukt dat de prognoses met veel onzekerheden zijn omgeven. In de glasgroenteteelt (-7 procent) hebben veel bedrijven hun teeltstrategie aangepast, waardoor producten later op de markt komen. In de winter is er dan een tekort, terwijl er in de zomer een risico op overschot is. Ook voor de veehouderij blijven in 2023 de kosten hoog; tot nu toe konden veel ondernemers dit compenseren met hogere prijzen voor producten als eieren en pluimveevlees. De prijzen voor melk zijn zelfs historisch hoog. Dit was het gevolg van een lagere melkaanvoer; in de eerste helft van 2022 daalde de productie met 1 procent. In de varkenshouderij zetten de hoge kosten voor veevoer, energie en arbeid de marges onder druk. Deze sector heeft meer moeite dan de andere subsectoren om voldoende rendement te behouden. De akkerbouw (+4 procent) heeft, mede door beter dan verwachte oogsten en gunstige prijzen, goed gepresteerd; voor 2023 ligt volgens ABN AMRO een stabiele ontwikkeling van de volumes in het verschiet.
2023 onzeker jaar door dalende koopkracht
Hoewel de prestaties per segment wisselend zijn, weet de agrarische sector dit jaar goed stand te houden. Tegelijkertijd blijven de kosten in 2023 hoog en ontstaat meer druk op de prijzen, waardoor het voor veel agrariërs een uitdagend jaar kan worden. “Door de lagere koopkracht zien we dat veel bedrijven stuiten op de grens van wat consumenten bereid zijn te betalen. Een lagere vraag vanuit belangrijke afzetlanden en van Nederlandse consumenten kan uiteindelijk de prijzen in de hele voedselketen onder druk zetten”, zegt Nadia Menkveld, Sector Econoom Agrarisch en Food van ABN AMRO. “Hoewel de kostenstijgingen over het hoogtepunt heen lijken te zijn, is het voor veel bedrijven de vraag of zij deze kosten kunnen blijven doorberekenen. Voeding is in principe conjunctuurongevoelig, maar de koopkracht staat onder druk en consumenten zullen vaker op prijs letten en hierop hun keuze baseren in het supermarktschap. Dit raakt de hele voedselketen en kan de marges onder druk zetten. In de sierteelt en glastuinbouw kan het rendabel zijn om elektriciteit door te verkopen aan het elektriciteitsnet in plaats van in de winter gewassen te belichten. In de varkenshouderij zien we dat bedrijven die in zonnepanelen, warmtewisselaars of andere energiezuinige oplossingen hebben geïnvesteerd hiervan profijt hebben. Ook in de akkerbouw kijken steeds meer boeren naar investeringen in duurzame oplossingen, bijvoorbeeld om water vast te houden en efficiënter te kunnen irrigeren.”
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
ABN AMRO
Nadia Menkveld, Sector Econoom Agrarisch en Food
E: nadia.menkveld@nl.abnamro.com
T: 06 13 54 51 47