In de hele land- en tuinbouw blijft het noodzakelijk om vanaf 2030 weerbaar en nagenoeg emissieloos te kweken. Dat werd meerdere malen onderstreept op een inspiratiedag rond het landelijke programma Weerbaarheid in de praktijk.
De inspiratiedag vond woensdag 28 september plaats bij Proeftuin Randwijk. Vanuit alle LTO-sectoren wisselden pilotleiders ervaringen uit met het uitvoeren van hun pilot binnen het landelijke programma Weerbaarheid in de Praktijk. Dat is dit jaar gestart en loopt tot 2025, met cofinanciering vanuit het Ministerie van LNV, om deze ambitie te kunnen verwezenlijken: vanaf 2030 zijn teelten weerbaar en nagenoeg emissieloos.
Het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen moet nog verder omlaag, om te kunnen voldoen aan EU-regels. „Het moet nog minder en de ambitie voor 2030 waait echt niet over”, benadrukte NFO-voorzitter Ron Mulders op de dag bij Proeftuin Randwijk. „Daarom zijn de pilots ongelooflijk belangrijk in elke sector.”
Systeemverandering
De sectoren voeren totaal 13 pilots uit, waaronder ‘Weerbaar telen bomen, vaste planten en zomerbloemen’ (middels innovatiekringen) en ‘Emissiebeperking door datagedreven gewasbescherming’ in onze sector. Alle pilots proberen oplossingen te vinden voor vraagstukken en knelpunten die door telers zijn aangedragen. „Vanuit de praktijk: dat is een uitstekend uitgangspunt”, zei Hans Schollaart van LNV op de inspiratiedag. „Telers weten als geen ander waar een systeemverandering mogelijk is.”
Bij weerbaar telen gaat het erom dat gewassen zo gezond mogelijk groeien, en dat ziekten, plagen en onkruid duurzaam te beheren zijn. Het valt LNV al op dat de sectoren echt bezig zijn met een systeemverandering, dat telers bezig zijn met bijvoorbeeld het zoeken naar en toepassen van duurzame alternatieven voor chemie. Nieuwe driftreducerende spuittechniek is goed, maar niet afdoende. „Systeembenadering in het denken is beter”, aldus Schollaart.
Beheersen onkruidpopulaties
Een systeemverandering vraagt een integrale kijk op het bedrijf, het kijken naar de samenhang van factoren die van invloed zijn op groei en plantgezondheid. Zo is er ook een samenhang tussen bouwplan, inzet van middelen, ontwikkeling en beheer van onkruidpopulaties.
„Bij het beheersen van populaties hoeft niet elk onkruid weg”, vertelde Timo Sprangers van Wageningen University & Research namens het expertteam mechanische onkruidbestrijding. In diverse sectoren wordt meer ingezet op dit thema rond weerbaar telen. Innovaties zoals autonoom onkruid wieden kunnen zorgen voor een systeemverbetering, maar sectoren blijven middelen nodig hebben voor duurzame onkruidbeheersing.
Biostimulanten niet 'ter bestrijding van'
Het gebruik van biostimulanten is een ander overkoepelend thema in de sectoren, reden om ook hiervoor vanuit LTO een expertteam op te zetten. Biostimulanten zijn opgenomen in de EU-Meststoffenverordening. „De wetgeving is helder”, stelde Jolanda Wijsmuller van Bayer Crop Science op de inspiratiedag. „Leg geen proeven aan met biostimulanten waarvan het hoofddoel is: ter bestrijding van ziekten of plagen. Richt het onderzoek bij biostimulanten op die zaken die geclaimd mogen of kunnen worden op het etiket.”
Op de inspiratiedag was ook nog een rondleiding over Proeftuin Randwijk. Er werd uitleg gegeven over de pilot rond weerbaar telen die in de fruitteelt loopt: aanpak emissie van gewasbeschermingsmiddelen. Met investeringen in driftreducerende technieken en maatregelen boeken fruittelers wel resultaten, maar ook zij staan voor de uitdaging van ‘nagenoeg emissieloos’.
Bron: LTO Nederland