Het stimuleringsproject Schoon Water voor Brabant is wegens succes verlengd. Bestuurders van Provincie Noord-Brabant, drinkwaterbedrijf Brabant Water, de Brabantse waterschappen en ZLTO toonden zich bij de Kick-off op 31 mei eensgezind: de aanpak van uitvoerders CLM, Delphy en Arcadis biedt telers de mogelijkheid om te werken aan een gewasbescherming met nagenoeg geen emissie in 2027. Met onafhankelijke bedrijfsbegeleiding, innovatieve technieken en samenwerking met afnemers. En met aandacht voor toenemende verpachting en verhuur van gronden.
Gedeputeerde Hagar Rooijakkers riep het Rijk op tot een verbeterde landelijke registratie van gewasbeschermingsmiddelengebruik per teelt, zodat de resultaten van stimuleringsprojecten als Schoon Water beter zijn te evalueren.
Urgentie voor drinkwaterwinning
Het project ‘Schoon Water voor Brabant’ is 20 jaar geleden begonnen, maar de zorgen over de drinkwatervoorziening zijn actueler dan ooit.
Rob van Dongen, directeur Brabant Water: “Sneller dan we destijds hadden voorzien, komen restanten van bestrijdingsmiddelen richting onze winputten. Droogte maakt bovendien dat we minder flexibel zijn geworden: er zijn eenvoudigweg minder plekken over, waar we water kunnen oppompen. Dus moeten we nog zuiniger zijn op de bestaande bronnen. De samenwerking met boeren om die schoon te houden is voor ons dus essentieel.”
Mechanisch krijgt voorrang
Vooral onkruidbestrijdingsmiddelen zorgen voor knelpunten in de drinkwaterbereiding uit grond- en oppervlaktewater. Daarom krijgt het vervangen van herbiciden door mechanische technieken speciale aandacht in het project. Onder boomkwekers en vollegrondsgroente-telers is daar al grote belangstelling voor door het verdwijnen van toelatingen van middelen. Ook de akkerbouw begint zich hierop voor te bereiden. CLM en Delphy zijn zich goed bewust van de uitdagingen hierbij: “Bij mals, groeizaam weer komt het onkruid snel op en bij regen kan je niet schoffelen. Het vraagt met de huidige omvang van bedrijven om grote capaciteit om het eg- en schoffelwerk bij te kunnen benen in de drogere periodes die volgen.”
GPS en camerasturing, werkbreedte en personeel zijn daarbij essentieel voor loonwerkers. Janus Schepers, bestuurder bij ZLTO ziet de omslag: “Bij onze werktuigencoöperatie vragen de medewerkers nu zelf om technieken voor precisiezaaien waardoor mechanisch onkruid bestrijden ook rendabel wordt.”
Spuitgegevens om beleid te evalueren
Aanwezigen vanuit LNV en I&W benadrukken dat Schoon Water voor Brabant prima aansluit bij de doelen van het landelijk Uitvoeringsprogramma bij de Toekomstvisie Gewasbescherming. De regionale waterbeheerders vragen hen om vaart te maken met een verbeterde registratie van middelengebruik per teelt. Er zijn wel systemen, maar die geven een onderschatting van het gebruik (CBS) of zijn niet opgedeeld per teelt (NVWA) of bevatten andere onvolkomenheden (Agrimatie). Hagar Rooijakkers: “We spreken graag met het Rijk over het verbeteren van de monitoring op gebruik. Dat is goed voor waterbeheerders in de regio, maar ook essentieel voor het evalueren van het Landelijk Uitvoeringsprogramma.”
Meer informatie: www.schoon-water.nl