Tholen - Brengt het nog wat op? Dat werd vanochtend in Den Haag bij het Binnenhof gezongen tijdens het protest van de Nederlandse glastuinbouwsector om aandacht te vragen voor de energiecrisis. Het protest was geïnitieerd door Glastuinbouw Nederland.
Telers Jack, Richard, Bert en René waren meegekomen naar Den Haag
Tomatentelers Jack Groenewegen en Richard Hartensveld en siertelers Bert van Ruijven en René Hendriks waren bij de overhandiging van de brandbrief aanwezig. Zij stonden net als voorzitter Adri Bom-Lemstra en energiespecialist Alexander Formsma van Glastuinbouw Nederland de landelijke pers te woord.
Een muzikale start van het protest door het duo Komfort & Joy dat een actuele versie van het lied ‘Brengt ’t nog wat op’ van de Westlandse formatie De Kromme Jongens zong
Boycot
De telers vertelden wat de gevolgen op de korte en langere termijn zijn van de huidige hoge energieprijzen. Bert van Ruijven gaf aan zich, los van de hoge energieprijzen, momenteel ook sterk zorgen te maken over de geopolitieke situatie. Die zorgt voor veel onrust op de energiemarkt, maar kan ook desastreuze gevolgen hebben voor de afzet van zijn chrysanten. "Ik maak mij echt zorgen over wat er kan gebeuren als de relatie met Rusland verder bekoelt. Stel je voor dat Rusland tot een boycot besluit, dan is dat heel slecht voor alle sierteeltafzet op Rusland, waar Vrouwendag op 8 maart altijd garant staat voor goede verkopen."
Adri Bom-Lemstra spreekt namens de telers de ministers toe.
Marktpositie
Tomatentelers Jack en Richard legden uit dat de hoge prijzen momenteel zorgen dat er minder product geteeld wordt. Richard: "Terwijl we met z'n allen de laatste jaren juist een goede marktpositie aan het opbouwen waren met jaarrond belichte teelt." Die teelt komt als de energieprijzen zo hoog blijven alsmaar meer in de knel. Jack: "Over een iets hogere prijs voor je product als de gasprijzen hoog blijven valt nog wel te praten. Die kun je allicht doorberekenen, maar met de huidige hoge prijzen is dat onmogelijk. Daarvoor valt op de langere termijn niet te telen."
De landelijke pers en de vakpers was aanwezig
Geopolitiek verhaal
Het zijn geluiden die iedereen in de sector herkent en die via dit protest nog maar eens in Den Haag onder de aandacht werden gebracht, en ook landelijk vanwege aanwezigheid van diverse cameraploegen. René Hendriks mocht hen ook te woord staan. Hij had zijn huiswerk goed gedaan en de nieuwe Haagse bestuurders van tevoren even goed nagetrokken, zodat hij ze triomfantelijk vanochtend één voor één, ook de niet energiecrisis gerelateerde bewindslieden, aan kon wijzen. Ondanks dat lolletje maakt hij zich ook flinke zorgen. "Toen de coronaklap kwam wist je vrij snel dat je geholpen ging worden. Daar kwamen we vrij snel goed weer uit. Ook kon je met creativiteit nog heel wat voor elkaar krijgen, ook qua afzet. Nu is dat anders. Je bent machteloos in dit geopolitieke verhaal."
Adri Bom-Lemstra met de ministers Staghouwer en Jetten
Ondersteuning
Toch kwamen de vier telers naar Den Haag, op initiatief van Glastuinbouw Nederland. Je geluid laten horen is belangrijk. Toen tegen 10 uur de ministers Jetten en Staghouwer, op de ministeries van Klimaat en Energie en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit belast met de energiecrisis, naar buiten kwamen was het aan Adri Bom-Lemstra om beide heren een kistje groenten te overhandigen en haar boodschap namens de hele Nederlandse glastuinbouw over te brengen.
De voorzitter liet duidelijk weten dat de huidige hoge prijzen de sector financieel kapot maken. Dat maakt dat de gewenste energietransitie en verduurzaming ook spaak dreigt te lopen. De voorzitter, die de laatste tijd al veel gesprekken met beleidsmakers voert, heeft ideeën genoeg, al maakt zij zich geen illusie dat Den Haag nu de gasprijs 'even' omlaag kan krijgen. "Bedrijven moeten nú kunnen overleven om straks verder te kunnen verduurzamen. Die verduurzaming is al hard op weg en bedrijven in onze sector hebben al veel stappen gezet, maar op deze manier blijft er straks geen geld meer over voor duurzame investeringen."
Daarom hoopt de voorzitter dat Den Haag hierin kan helpen, bijvoorbeeld door telers te ondersteunen in het vastleggen van energie. Dat dreigt voor steeds meer telers heel moeilijk te worden, zeker als banken naar het banksaldo kijken dat bij telers nu snel lager wordt. "Een garantstelling vanuit de overheid voor die telers om hun energie vast te kunnen leggen zou een oplossing kunnen zijn."
Adri Bom-Lemstra legt minister Jetten de energieproblemen van de telers uit
Dat financiële is ook waar de telers op hopen, los van dalende energieprijzen. En rust op het geopolitieke vlak niet te vergeten.