In de loop der jaren is bekend geworden dat veen geen duurzaam product is. Daarom proberen bedrijven in veel sectoren, zo ook de tuinbouw, het gebruik ervan te minimaliseren, en zijn naarstig op zoek naar alternatieven of toevoegingen. Wat is echter de milieu-impact van nieuwe of bestaande grondstoffen voor groeimedia?
Het kenniscentrum voor substraten, RHP, werkt hard om deze impact transparanter te maken, evenals de productie en de verwachtte eigenschappen van deze producten. Van februari tot april zullen ze ook gratis webinars organiseren over het omgaan met nieuwe groeimedia (NGM - New Growing Media). De veranderingen worden uitgelegd op basis van acht verschillende aspecten die het belangrijkste deel van een substraat karakteriseren.
Hein Boon
Context
In de tuinbouw werkt veen erg goed als grondstof voor substraten. Het heeft echter een bepaalde impact op het milieu - veen bestaat namelijk vooral uit koolstof en als het oxideert komt er CO2 vrij in de lucht - en daarom wordt het steeds minder geaccepteerd. Élke grondstof heeft echter een impact op het milieu. Kokosvezel moet bijvoorbeeld van ver komen en houtvezelproductie kost veel energie.
Daarom is het belangrijk om het in de context te zien, legt Hein Boon van RHP uit. Groeimediabedrijven werken samen op Europees niveau om een zogenaamde 'SubstrateFootprint' te maken. "Op dit moment wordt de footprint van bloemen en groente in de HortiFootprint berekend door gebruik van LCA (Life Cycle Assessments). Met de SubstrateFootprint willen we de impact van substraten op een ondubbelzinnige en transparante manier berekenen. Die impact is input voor de HortiFootprint. Daarnaast laat de substraatfootprint telers gemakkelijk zien wat de impact is van het substraat dat ze gebruiken of willen gebruiken."
Verantwoorde productie
Aan de andere kant is het ook belangrijk dat de verschillende groeimedia verantwoord worden geproduceerd. In het geval van veen heeft de sector het initiatief genomen om verantwoorde keuzes te maken en het proces zo transparant mogelijk te maken. "Het grootste deel van de veen komt van gedegradeerde veengebieden," zegt Boon. "Voor deze veengebieden komen er nieuwe kansen voor een gezondere toekomst door het verzekeren van de best mogelijke ontwikkelingen na afronding van de veenproductie. De voorkeur gaat altijd uit naar herstel, wat niet alleen CO2-emissie tegengaat, maar ook het herstel mogelijk maakt van een functioneel ecosysteem wat weer veen kan aanmaken. Op deze manier worden win-win kansen gecreëerd voor zowel natuurconservatie als de veensector," wordt uitgelegd op de RPP website.
Ook voor andere groeimedia is verantwoorde productie belangrijk, en het verkrijgen van het RHP certificaat. "Voor houtvezel is een FSC keurmerk nodig. En als we het over kokos hebben, wat van ver weg komt, is het belangrijk dat de arbeidsomstandigheden en het gebruik van water worden gemonitord."
New Growing Media
Het derde waar RHP druk mee is, is het aanbieden van kennis over het actief werken met nieuwe groeimedia. Al jarenlang vermindert het gebruik van veen. "Rond het jaar 2000 was 90% van de substraten op de markt veen, terwijl dat in 2019 nog maar 63% was," legt Boon uit. "Al heel wat jaar zoekt de sector naar nieuwe of bestaande grondstoffen om het gebruik van veen te verminderen of te vervangen."
Het introduceren van een nieuwe grondstof voor groeimedia is echter niet zo makkelijk en snel. "Elke grondstof heeft zijn impact in een mix, en zijn eigen speciale eigenschappen. Je kan het een niet zomaar vervangen door het ander. Daarom werken we aan het verzamelen en delen van de kennis die het mogelijk maakt voor telers om dit product te gebruiken. We kijken naar acht factoren die de basis van een groeimedium vormen: plantveiligheid, voeding, pH-gedrag, fysieke karakteristieken, stabiliteit, kwetsbaarheid (voor schimmels e.d.), houdbaarheid en toepassing. Dat maakt het makkelijker voor een teler om over te gaan naar een ander substraat."
In een serie van vijf webinars, waarvan de eerste afgelopen donderdag heeft plaats gevonden, voor RHP leden (totaal 70 bedrijven), geeft RHP meer informatie over NGM en hoe ze toe te passen. Vanaf maart zullen er ook seminars worden georganiseerd voor alle consultants over heel de wereld, klik hier voor het programma.
Voor meer informatie: 
RHP
Galgeweg 38
2691 MG 's-Gravenzande
info@rhp.nl
www.rhp.nl/en/home