Tholen - De combinatie tussen elektriciteit en warmte en CO2 maakt een warmtekrachtkoppeling uitermate geschikt voor de glastuinbouw. Het zijn die drie elementen die nodig zijn in de kas, waardoor de warmtekrachtkoppeling voorlopig economisch en functioneel de beste oplossing is. Hoe zit dat in de toekomst?
“Wij gaan er vanuit dat de wkk voorlopig nog de geprefereerde oplossing blijft. Op de langere termijn zal er een technologische transitie plaatsvinden, om in de drie elementen die zo belangrijk zijn voor de glastuinbouw te voorzien”, vertelt Arno van Mourik, algemeen directeur Centrica Business Solutions.
“Misschien niet meer door gas alleen, maar door een combinatie van bronnen. Denk aan een warmtepomp, biogas, waterstof, opgeslagen zonne-energie. Ik verwacht dat er meerdere technologieën ingezet gaan worden om tot dezelfde oplossing te komen. We zijn wel zo realistisch om te zien dat de techniek ooit zal veranderen doordat we in de toekomst minder fossiele brandstoffen willen verbranden. Er zijn wel wat alternatieven die technisch vergelijkbaar zijn, maar economisch vergelijkbare oplossingen voor grootverbruikers laten nog op zich wachten.”
Nederland versus België
Gas is een hekel punt geworden in Nederland dankzij de situatie in Groningen. Er ontstond een antigaslobby en het kabinet besloot dat de Groningse gaskraan dichtgedraaid moest worden. Desondanks blijft de Nederlandse markt voor warmtekrachtkoppelingen redelijk stabiel, merkt Arno van Mourik.
“Het is vooral een vervangingsmarkt waar veel tweedehandsunits worden gekocht. In België, dat een iets ander beleid heeft, is er nog wel veel vraag naar de wkk. De meerderheid van onze nieuwbouwprojecten is dan ook in België. Onlangs mochten we bij Adriplant de allernieuwste motor met het allermooiste rendement neerzetten. Ook met het Europese kantoor van Fuji Oil in Gent hebben we onlangs een overeenkomst gesloten voor de bouw van een nieuwe wkk met een elektrisch vermogen van 1,56 MW. In Nederland onderhouden we vooral de vloot en mogen we af en toe nog een nieuwe bouwen.”
In Nederland worden grootverbruikers door middel van de ODE ‘bestraft’ op hun gasverbruik. In België wordt anders geredeneerd: het is beter voor het milieu om energie decentraal op te wekken, bijvoorbeeld door een WKK dan door het centraal op te wekken. Daarom krijgen bedrijven met een wkk een groen certificaat. Een certificatensysteem dat, anders dan ooit bedoeld, in stand blijft doordat tuinders hun certificaten aan de overheid terug verkopen. Daarmee hebben ze een gegarandeerde opbrengst voor de besparing die ze realiseren ten opzichte van een referentiepunt.
Verandering
Het hoogtepunt van de wkk was zo’n tien jaar geleden, toen er enorm veel exemplaren werden geïnstalleerd. De investering was makkelijk terug te verdienen, ontdekten de tuinders. Dat we er nu misschien minder over horen, betekent niet dat de levenscyclus van de WKK ten einde is. De meeste van de units die toen geïnstalleerd werden, draaien nu gewoon nog steeds. Ze kunnen tenslotte zo’n twintig jaar mee. Het is nu dus vooral onderhoud wat er gebeurt. Ze worden met enige regelmaat uit elkaar gehaald, enkele onderdelen vervangen en na revisie kunnen ze weer tien jaar draaien.
Voorsorteren
Hoe de markt voor wkk’s in de toekomst gaat zijn, blijft nog koffiedik kijken, maar bij Centrica wachten ze niet tot de nieuwe manier zich aandient. “We proberen veel nieuwe technologieën uit en draaien allerlei proefprojecten”, vertelt Arno. “Centrica Business Solutions is nu onderdeel van een groot Brits concern, Centrica, dat ook het moederbedrijf is van British Gas, in Engeland de grootste energieleverancier. Dat geeft ons veel technologische kennis en mogelijkheden om de toekomstige markt te onderzoeken.
Onze zusteronderneming in België is daar een mooi voorbeeld van. Zij richt zich op een demand side response project, oftewel het sturen op netvraag. Als een energieleverancier ziet dat er een probleem komt op het net doordat er teveel vraag is, kunnen wij helpen het net te reguleren door af te schakelen of bij te schakelen. Daar krijg je een vergoeding voor.
In België monitoren we een twintig megawatt Tesla-batterij, die continu gebruikt wordt om het Belgische net te ondersteunen. Een mooi voorbeeld was toen er eind vorig jaar in België een kerncentrale plat ging. Binnen een paar minuten hadden we bijna 150 megawatt afgeschakeld van het net, zodat het energienet tijd had om te herstellen. Datzelfde zijn we momenteel in Nederland aan het uitrollen.”
Arno wijst erop dat het elektriciteitsnet steeds instabieler wordt door de ontwikkeling van allerlei alternatieve energiebronnen, zoals zonne-energie. Dat vraagt om een oplossing. “Er moet beter gestuurd worden. We willen niet alleen een wkk-leverancier zijn, maar ook totale energieoplossingen leveren aan onze klanten. Dat zal nog een lange tijd door middel van wkk’s zijn, maar we zijn nu al nieuwe producten aan het introduceren in de markt, om een diverser aanbod te hebben.”
Glastuinders zullen volgens Arno merken dat energieproducten in de toekomst niet alleen geld kosten, maar ook opleveren. “Het zal niet helemaal teruggaan naar de tijd dat een wkk meer opleverde dan de tuin zelf, maar optimalisatie van je investering is belangrijk, en dat bieden we nu al met onze oplossing demand side response en door slim in te zetten op het energienetbeheer.”
Voor meer informatie:
Centrica Business Solutions B.V.
Arno van Mourik
E: Arno.vanmourik@centrica.com
www.centricabusinesssolutions.nl