De uitkomst van de lobby om LED-licht te subsidiëren lijkt niet de goede kant op te gaan, signaleert Signify. Met ‘de goede kant’ wordt bedoeld dat telers met optimale lichtoplossingen voor hun gewas buiten deze regelingen zullen gaan vallen. Optimaal LED licht is meestal geen full spectrum licht. En de subsidie lijkt te gaan gelden voor alleen full spectrum LED licht.
“Gaat de energie subsidieregeling LED belichting een stap vooruit helpen of niet?”
Gerelateerd aan Urgenda maatregel 24 ‘LED in de glastuinbouw’ komt het ministerie van LNV dit najaar met een maatregel* die toeziet op subsidiëring via de bestaande Energie-efficiëntie Glastuinbouw (EG-)regeling. Hiermee kan de SON-T belichting (de algemeen toegepaste assimilatieverlichting in kassen) worden vervangen door full spectrum LED belichting. Met deze maatregel kan ongeveer 0,05 ton CO2 worden gereduceerd.
Dennis van Dijk, sales Benelux Signify: "Voor wat we op dit moment van de regeling begrijpen, zal deze enkel van toepassing zijn op 100% LED projecten waarbij voor de LED belichting een full spectrum eis zal gelden. Beiden voorwaarden maken dat de regeling voor een groot deel van de markt op dit moment niet interessant is. Daarmee laten we een groot deel van de potentiële CO2 emissie reductie liggen.”
Grote stap
Voor veel Nederlandse telers is de stap naar 100% LED groot. Doordat de warmtebalans van de lichtbron verandert ten opzichte van SON-T moet er op een andere manier geteeld worden. Momenteel kiest het overgrote deel van de telers daarom voor een hybride oplossing waarbij men 50% LED en 50% SON-T belichting boven het gewas hangt.
“We hebben begrepen dat de ‘full spectrum’ eis in de regeling zal worden vertaald in een minimum aandeel groen in het spectrum van de LED. De onderbouwing die daarbij gegeven wordt is dat een aandeel groen in het spectrum leidt tot a) een betere gewasherkenning en b) een betere gewasreactie ten opzichte van de gangbare oplossing met enkel rood en blauw in het spectrum van de LED,” vervolgt Dennis.
Het is goed daarbij op te merken dat het probleem van gewasherkenning enkel speelt op tijdstippen dat het aandeel daglicht beperkt is. Dit is typisch vroeg in de ochtend en laat in de middag. Verder is een betere gewasreactie met groen licht op dit moment slechts voor een beperkt aantal gewassen wetenschappelijk bewezen.
Energie-efficiëntie full spectrum afwegen
Gezien de insteek van de EG-regeling is het belangrijk om de ‘full spectrum’ eis af te wegen tegen het uitgangspunt van de regeling: energie efficiëntie en het maximaal reduceren van de CO2 emissie.
Planten maken niet van het volledige lichtspectrum gebruik voor hun fotosynthese. Er kan daarom energie bespaard worden door met LED belichting alleen die lichtfrequenties aan te bieden waar de plant wat mee kan en geen energie te steken in lichtfrequenties die onbelangrijk zijn voor de ontwikkeling van het gewas.
Voor de fotosynthese bij groene planten is de gevoeligheid voor rood licht het hoogst en voor groen licht het laagst. Voor een juiste plantopbouw is ook een klein beetje blauw licht nodig. Voor het telen van bloemen en groenten met LED wordt daarom in de meeste gevallen een combinatie van enkel de rode en de blauwe lichtfrequentie gebruikt hetgeen voor de fotosynthese de meest energie efficiënte oplossing is.
Full spectrum LED belichting bevat naast de efficiënte rode en blauwe lichtfrequenties ook een significant aandeel groen. Daarmee is full spectrum LED belichting slechts 25% zuiniger dan de traditionele SON-T belichting. Rood/blauw LED belichting is 80% zuiniger dan SON-T belichting.
Voor de productie van bijvoorbeeld tomaat – met 725 ha belichte teelt een belangrijke doelgroep voor deze regeling – is het lichtrecept op basis van enkel rood en blauw spectrum voldoende uitontwikkeld en in de praktijk bewezen om zonder risico SON-T lampen te vervangen door LED. Daarmee bereik je voor dit gewas de maximaal mogelijke CO2 emissie reductie.
De ‘full spectrum’ eisen die nu onderdeel gaan vormen van de regeling:
- leiden niet voor alle groenten en bloemen tot de meest energie efficiënte productie en daarmee laat je een deel van de beoogde CO2 emissie reductie liggen;
- dragen slechts in beperkte mate bij aan betere gewasherkenning en betere gewasreactie;
- maken de EG-regeling onnodig complex (welke producten voldoen aan de regeling?) en moeilijk handhaafbaar (worden die ook daadwerkelijk opgehangen?).
Tot slot
Dennis van Dijk is van mening dat “de openstelling van de EG-regeling tot doel heeft een maximale CO2 reductie te realiseren. Daarvoor moet de regeling maximaal gebruikt gaan worden. Maak daarom subsidiëring van hybride installaties mogelijk en neem geen ‘full spectrum’ eisen in de regeling op. Telers zijn prima zelf in staat een afweging te maken tussen ‘productie’ en ‘kleurherkenning’ en het ‘juiste spectrum/lichtrecept’ voor hun gewas.”
*lees hier meer over de maatregel
Signify