Alle Schermen Bijzetten!

Het zachte silhouet van de luchtramen is zichtbaar op het klimaatscherm, maar op het gewas is geen greintje schaduw te bekennen. Nog steeds verwondert het hen. Hortensiakweker Frans Meeuwisse van Steejo zou het liefst gisteren nog de héle kas van deze open Harmony zomerschermen voorzien en teeltadviseur Wim van der Ende kan zich op dit moment geen beter zomerscherm voorstellen. De diffuse lichtspreiding van het klimaatscherm is een zegen voor de groei en ontwikkeling van het gewas, omdat het meehelpt een stabiel kasklimaat te creëren.

Bart Bakker, klimaatadviseur van Svensson, luistert mee. Twee mensen uit de praktijk, die met kennis en kundigheid, volmondig kiezen voor het scherm waarvoor ook hij, als hij Cymbidiumteler zou zijn gebleven, waarschijnlijk gevallen was. Harmony 2315 O FR is het lichtste zomerscherm voor de sierteelt dat er is, en in combinatie met krijten, is het van grote meerwaarde voor het reguleren van temperatuur en licht in de kas. ‘Svensson ontwikkelde dit open Harmony zomerscherm voor telers die een combinatie zochten van zonwering en lichtspreiding voor een betere groei van het gewas. Het zonlicht wordt gelijkmatiger over alle planten en alle delen van de plant verdeeld en dit resulteert in een uniformer, sneller groeiend gewas’, aldus de fabrikant. Wim van der Ende, eigenaar van Tuinbouwadviesbureau Van der Ende, vindt het niks teveel gezegd. Hij ziet de positieve effecten van dit open klimaatscherm dagelijks in de praktijk. “Een evenwichtiger groei, een uniformer gewas, grotere bloemen, een betere kwaliteit”, somt hij de voordelen op. Reden is dat met het scherm het kasklimaat beter in de hand is te houden. Een homogeen klimaat, zonder pieken en dalen, dat is de grote winst die met het nieuwe Harmony te behalen is. In de teelt van rozen, chrysanten en orchideeën wordt de keuze voor het open klimaatscherm in toenemende mate gemaakt. En nu is daar dus Hortensia bij gekomen.

Beschermen tegen direct zonlicht
“Snijhortensia’s moeten hoe dan ook beschermd worden tegen direct zonlicht, dat op het gewas valt als de ramen openstaan”, stelt Van der Ende. “Een dicht (energie)scherm, kun je niet helemaal dichttrekken, want de kier lucht moet blijven. Daardoor blijft op sommige plaatsen direct zonlicht op het gewas vallen. Dit Harmony 2315 O FR-type, met een open structuur, kun je helemaal sluiten. Daardoor hou je de lucht- en vochtuitwisseling in stand, plus je bereikt honderd procent gelijkmatige scherming. Door de diffuse kwaliteit van het scherm verwaait het licht egaal over en door het gewas.” In het Hortensiawereldje wordt over schermen in de zomer nog wat aarzelend gedaan. Met dit hele lichte scherm maakt Biboflowers, als nieuwkomer in de hortensiateelt, de tongen los. Toen het bedrijf drie jaar geleden overstapte van rozen naar snijhortensia, verdiepte Frans Meeuwisse zich in de teelt, het optimale kasklimaat en de klimaatschermen. “Vanuit de rozenteelt kenden we de ervaringen en dat maakte de keus makkelijker. Ik wilde het lichtste diffuse klimaatscherm dat er was. We hebben toen, in 2017, meteen dit scherm laten installeren op onze vestiging in Aalsmeer. En dit jaar zijn we begonnen om het hier in Bergschenhoek te plaatsen.” Het Harmony 2315 O FR zomerscherm is, met een kliksysteem, op hetzelfde dradenbed geïnstalleerd als het al aanwezige energiedoek. Het klimaatscherm wordt gesloten bij een buiten zoninstraling van 500 Watt per m2.

“Vanuit de rozenteelt kenden we de ervaringen en dat maakte de keus makkelijker. Ik wilde het lichtste diffuse klimaatscherm dat er was. We hebben toen, in 2017, meteen dit scherm laten installeren op onze vestiging in Aalsmeer. En dit jaar zijn we begonnen om het hier in Bergschenhoek te plaatsen.” Het Harmony 2315 O FR zomerscherm is, met een kliksysteem, op hetzelfde dradenbed geïnstalleerd als het al aanwezige energiedoek. Het klimaatscherm wordt gesloten bij een buiten zoninstraling van 500 Watt per m2. Van der Ende: “Het is de lichtintensiteit die maakt dat de energieaanvoer te hoog is en de plant het niet meer kan weg verdampen. De temperatuur in de kas stijgt te veel en luchten biedt onvoldoende uitkomst.” Van der Ende legt uit dat het erop aankomt het teveel aan licht en warmte uit de kas te weren. Krijten en schermen zijn daarvoor de geijkte maatregelen.

Combinatie van krijten en schermen
In sommige teelten maakt een investering in zomerschermen krijten overbodig. Maar bij snijhortensia is het juist de combinatie van krijten en schermen die voor de optimale omstandigheden zorgen. “Ze versterken elkaar”, aldus Van der Ende. Hij adviseert zo vroeg mogelijk in het voorjaar de krijtlaag aan te brengen, zodat felle weersovergangen worden afgezwakt. In april kan het ineens donker buiig weer zijn en het volgende moment zonnig en strak blauw. Heel licht krijten, 25 tot 30 procent, is vaak genoeg om klimaatschommelingen op te vangen. In eerste instantie is krijten nodig om de warmte uit de kas te houden want het licht is in het voorjaar nog niet zo’n probleem. “Maar als je het licht dat doorgelaten wordt, diffuus kunt maken, dan heb je wel een evenwichtiger verdeling”, aldus Van der Ende over het effect van Harmony. Bovendien helpt het lichte scherm mee het kasklimaat stabiel te houden: de ultieme voorwaarde voor een stressloze ontwikkeling van het gewas. Zodra het gewas in de stress schiet, staat de groei stil. Daarom adviseert Van der Ende om, als bij een lichtsterkte van 500 Watt, het scherm overdag dicht loopt, het tot het einde van de dag dicht te houden. “Want een plant kan zich heel snel aanpassen van licht naar donker, maar andersom niet. Dat kan een groeistop van drie, vier uur tot gevolg hebben.” Overigens wordt het scherm iedere nacht gebruikt om uitstraling tegen te gaan, ten behoeve van een constante temperatuur van de bloemen.”

Toeloop
Bart Bakker wijst op de bijzondere eigenschappen van het klimaatscherm, dat een open structuur heeft omdat het gebreid is (en niet geweven). Het gepatenteerde klimaatscherm zorgt voor hoogwaardig diffuus licht en is van vlamvertragend materiaal gemaakt.

Het binnenvallende licht wordt tot in alle hoeken gelijkmatig over het gewas verspreid. De open structuur van het scherm, zorgt voor een evenwichtige lucht- en vochtuitwisseling, waardoor onder het schermdoek het vocht gemakkelijker weg kan. Dit gegeven zou nog best eens tot een grote toeloop naar dit klimaatscherm kunnen leiden.

Bakker: “Er zullen vaker weersextremen gaan optreden die het nodig maken om het gewas te beschermen. Daarom denk ik dat steeds meer telers zullen gaan kiezen voor een klimaatscherm installatie om meer sturing te krijgen. Bij de hitte van vorig jaar bijvoorbeeld, weten we dat het klimaatscherm zijn nut heeft bewezen. En ook dit jaar zal het niet anders zijn.” Hij maakt een zijstapje naar de groenten, waarvan hij weet dat er vorig jaar veel oogst verloren is gegaan vanwege gewas- en productverbranding. Bakker sluit niet uit dat een open Harmony type veel schade had weten te voorkomen. “In heel warme zomers is het een ideaal scherm.”