Tholen - "Glastuinders handelen overeenkomstig Nederlandse en Europese regelgeving uit 2012", zo reageerde Glastuinbouw Nederland afgelopen vrijdag in reactie op berichtgeving in NRC over vermeende onttrekking van tuinders aan het Europese emissiehandelssysteem ETS.
En dat in de week waarin vanuit de brancheorganisatie ook al een brandbrief werd verstuurd vanwege een 'flinke verhoging' van het stroomtarief, waardoor telers 'onevenredig hard geraakt' worden. Reden genoeg om alles eens op een rijtje te zetten.
CO2 - reactie NRC-journalist
“De Nederlandse glastuinbouw is al jaren zeer actief bezig om de CO2-emissie terug te dringen en met succes”, zo reageert voorzitter Sjaak van der Tak op de berichtgeving van NRC. “Bedrijven handelen volkomen legaal en conform gemaakte wet- en regelgeving uit 2012.”
Bij BNR Nieuwsradio kreeg NRC-journalist Hester van Santen de kans uit te leggen hoe de vork volgens haar in de steel zit. Van Santen stelt dat de overheid telers heeft geholpen om buiten de ETS-regels te vallen. Eerst door bedrijven op te splitsen, in ieder geval op papier, en vervolgens door ketels als 'reserveketels' aan te merken.
CO2 - een praktijkkijkje in Bergerden
Daardoor hoefden vervolgens nog maar weinig telers ETS-rechten te betalen. Maar om hoeveel geld gaat dat dan? Berno Schouten, energiedirecteur van de gezamenlijke tuinbouw in het Gelderse glastuinbouwgebied Bergerden, spreekt in NRC van bijna 800.000 euro aan CO2-rechten. Hierdoor dreigen sommige telers in het complex, dat samen voor 75 Megawatt aan gasketels heeft, in de problemen te komen.
Ondertussen maakt men in Bergerden werk van een biomassa-installatie. Daarmee kunnen de emissierechten omlaag, want in de klimaatboekhouding staat houtstook te boek als CO2-neutraal. Hout groeit immers altijd weer aan, stelt men. Toch is het slechts een tijdelijke oplossing. "Over tien, elf jaar houden we weer op met biomassa. We doen dit alleen omdat alle andere opties zijn weggevallen", aldus Schouten.
CO2 - "glastuinbouw juist innovatief"
Terug naar de reactie van Glastuinbouw Nederland op de NRC-berichtgeving, die breed werd opgepikt. Het stoort Sjaak van der Tak dat de op verzoek aangeleverde schriftelijke reactie van de ondernemersorganisatie niet is verwerkt. “Het artikel in NRC van vrijdag 25 oktober suggereert in deze vorm dat de glastuinbouw ondeugdelijk heeft gehandeld; het tegendeel is waar.”
Vanuit de telers zelf klinken vergelijkbare teleurgestelde, boze geluiden. Gerben Ravensbergen, lelieteler bij Lilies of Life, schrijft op LinkedIn dat wie het tot vorige week onopgemerkte rapport goed leest, ziet dat de glastuinbouw juist als enige sector "technisch (lees: innovatief) en massaal heeft ingespeeld op CO2-heffing en uitstoot is gaan beperken en/of geïnstalleerd vermogen is gaan verlagen."
Wat een totaal feitenloos niet goed gecheckt verhaal van de @nrc over CO2 en glastuinbouw, typisch verhaal van de klok luiden, maar geen idee hebben waar de klok hangt, echt jammer van deze hedendaagse journalistiek!!!
— Lans-(tros)tomaten (@Lanstrostomaten) October 25, 2019
Glastuinbouw Nederland stelt dat bedrijven het EU-ETS alleen kunnen verlaten wanneer dat volgens de Europese richtlijn en regels mogelijk is. Daarvoor is Nederlandse wetgeving gemaakt. Daarnaast is voor de glastuinbouw, als enige niet-ETS sector, een eigen CO2-plafond ingesteld. Onder dit CO2-sectorsysteem vielen toen 3.500 bedrijven, momenteel 2.670 bedrijven.
In het nu geldende CO2-convenant voor de sector glastuinbouw, een afspraak met de ministeries van EZK, LNV en Financiën, heeft de glastuinbouw een jaarlijks dalend CO2-plafond laten zien. Wanneer deze wordt overschreden, wordt de overschrijding gecompenseerd, stelt Glastuinbouw Nederland.
CO2 - "Sector ligt op koers"
De mogelijk hogere CO2-emissie dit jaar is het gevolg van ontwikkelingen die buiten de invloed van de Nederlandse tuinders liggen. Die emissie wordt veroorzaakt door diverse factoren, waaronder het sectorareaal, dat volgens recente CBS-cijfers 10% groter is dan verondersteld in de prognoses.
Energiebesparing en duurzame energie (zoals geothermie) ontwikkelen zich volgens eerdere verwachting. “Gecorrigeerd voor de onvoorziene factoren ligt de glastuinbouwsector nog altijd op koers om het doel voor 2020 te halen. Dat zijn ook de redenen dat wij achter de doelstellingen van het Klimaatakkoord staan”, beklemtoont Sjaak van der Tak.
Nog niet uitgelezen over CO2? Dan hier ook nog een NRC-artikel over het afvangen van CO2, volgens afvalbedrijven momenteel eigenlijk te duur.
Elektra - tariefsverhoging van 177%
En dan de elektriciteit. Voor wat betreft de energieverhoging heeft afgelopen weekend het hele land kennis kunnen nemen van de spectaculaire tariefsverhoging van 177% op netstroom, oftewel de 'opslag duurzame energie' (ODE) voor het bedrijfsleven, en de verontwaardigde reacties daarop vanuit Glastuinbouw Nederland en enkele individueel kwekers.
Zo sprak het RD sprak met de gebroeders van Tuijl, chrysantenkwekers uit Brakel. Zij zien zich voor een interessante patstelling geplaatst. Waar tuinders steeds verder willen verduurzamen, zo vertellen de heren, proberen zij bijvoorbeeld de WKK wat vaker uit te zetten wanneer het weer zacht is en er weinig extra warmte nodig is. Men koopt dan wat extra stroom in, zodat aan de andere kant op gas bespaard kan worden. Nu dreigt de overheid het, in elk geval voor hen, financieel aantrekkelijker te maken de WKK toch maar aan te slingeren.
Complete dwaling van de politiek https://t.co/FBxjqNfbfF
— Arcadia Chrysanten (@arcadiachrysant) October 27, 2019
In zijn brief aan de overheid van afgelopen woensdag waarschuwt Sjaak precies daarvoor: dat kwekers, die het gasverbruik aan het afhouwen zijn of daar in sommige gevallen al helemaal mee gestopt zijn, bijna gedwongen worden die trend te keren. Bovendien geeft hij, zoals de gebroeders Van Tuijl, aan niet te snappen dat deze enorme verhoging zo plotseling komt, in feite ‘zonder dat daar ook maar met een woord over gerept is’.
130.000 euro
Afhankelijk van de omvang van het gebruik wisselt de toename, maar met name de telers die veel belichten, zoals de tomatentelers en rozenkweker, zijn de sigaar. Kleinere MKB bedrijven en de industriële grootverbruikers gaan beiden 'maar' 34% extra betalen, terwijl het zogenaamde middensegment, ondernemers die tussen de 50.000 en 10 miljoen kWh stroom van het net betrekken, dus 177% meer - van 7.40 naar 20.50 euro per 1000 kWh.- moeten gaan betalen. Dit geldt voor enkele honderden tuinders (300-400, weet Sjaak van der Tak), die 130.000 euro aan extra kosten moeten gaan maken.