2018 nadert zijn einde, dus tijd om terug te kijken. Hoe was het jaar voor de rozen? We vroegen het aan kwekers uit de belangrijkste landen voor rozenproductie: Ecuador, Colombia, Kenia, Ethiopië en India. Samengevat was 2018 een uitdagend jaar met ongewoon weer en een schommelende markt waarin klokprijzen en wisselkoersen de hoofdrol hadden.
Ecuador
Laten we beginnen met 's werelds grootste rozenproducent: Ecuador. Weer, logistiek en vraag vanuit de markt maakten 2018 een uitdagend jaar voor veel Ecuadoraanse kwekers. Niettemin deden preserved en gekleurde rozen het prima.
"Het weer beïnvloedt de productie"
Ongewoon weer trok zijn sporen op de productie, vooral in de zomer. "Een vreemde en lange zomer en enkele zeer ongebruikelijke koude weken resulteerden in een variabele productie", zegt Sebastian Padula van Josarflor, die rozen kweekt in Cayambe. Ook Santiago Luzuriaga, algemeen directeur van BellaRosa en Rose Connection, noemt het weer dit jaar een grote uitdaging. "We hadden ongewone weersomstandigheden waarvan we niet hadden gedacht dat het zolang zou duren. Dit resulteerde in een lagere export." Eerder deze maand presenteerden ze de statistieken van 16 jaar (vastgelegd op hun BellaRosa-boerderij in Tabacundo), waarin november 2018 naar voren kwam als een van de meest regenachtige novembermaanden in al die jaren.
Niet alleen het weer was een uitdaging. "Ook voor de verkoop waren de ontwikkelingen op de markt zeer variabel en de logistiek (beperkte ruimte bij luchtvaartmaatschappijen) heeft de problemen dit jaar vergroot", zegt Padula.
Rusland
Rusland is een belangrijke markt voor veel Ecuadoraanse rozenkwekers. Als we naar die markt kijken, zien we dat daar ook het een een ander gebeurde. Sebastian Padula van Josarflor: “Tot aan mei was de vraag stabiel. Vanaf juni tot augustus was het erg slecht, de vraag nam flink af. Daarna nam de vraag weer iets toe, waardoor we in augustus prima resultaten boekten. Deels ook door de eerste schooldag voor Russische kinderen, een belangrijke dag voor de Russische bloemenindustrie. Het was een uitdaging om de bestellingen te leveren."
Volgens Sebastian is de vraag vanuit Rusland momenteel weer redelijk stabiel, maar de devaluatie van de roebel ten opzichte van de dollar maakte het toch een uitdaging. "Tijdens de FlowersExpo in september vroegen klanten om lagere prijzen. Aan het begin van dit jaar stond er 62 roebel tegenover 1 doller, terwijl het tijdens de beurs 68 roebel was tegenover 1 dollar."
Als BellaRosa en Rose Connection de resultaten in hun afzetmarkten vergelijken met die van 2017, zien ze de grootste groei in Azië. "De Aziatische markt groeide met 24%, de Europese en Russische markten bleven stabiel en de Amerikaanse markt steeg met 6 %.
Colombia
Ook Colombiaanse kwekers kijken terug op een jaar vol uitdaging.
"Hard werken om groene cijfers te halen"
Als we Jorge Ortega van Matina Flowers ernaar vragen, die rozen kweekt in Bogota, zegt hij: "De cijfertjes waren een beetje beter dan in 2017, maar de inspanningen die we hebben moeten doen om dit te realiseren, waren enorm. We moeten elk jaar meer ons best doen om groene cijfers te behalen vanwege de constante uitdagingen op de wereldmarkt, zoals logistiek, het weer en de marktprijzen. Desondanks zijn we zeer tevreden met de resultaten. "
Ongewoon weer
Aan het begin van het jaar leek het weer ongewoon voor de tijd van het jaar en dat maakte dat de productie op diverse kwekerijen daalde. "Normaal gesproken hebben we in Colombia een hoop zon en nu was het kouder en bewolkt", vertelde Liliana Rodriguez van Agricola Circasia en Vuelven ons een week voor Valentijnsdag.
Betere verkoop op feestdagen
Wat ging er wel goed? Volgens Ortega waren de verkoopresultaten beter in de periode rond hoogtijdagen als Valentijnsdag en Moederdag. "We zijn erin geslaagd om alle producties voor elke specifieke feestdag op tijd te leveren, dus al het product is met succes tegen de verwachte prijzen verkocht. Dit heeft een zeer positief effect op het gedrag van klanten in de overige seizoenen, waardoor we meer prioriteit krijgen ten opzichte van de andere bedrijven die in dezelfde niche concurreren."
Logistiek in 2019
Logistiek zal in 2019 hét onderwerp van gesprek zijn.
The name of the game in 2019 will be logistics. "Dit wordt een gecompliceerd deel van de keten. De vrachtprijzen gaan omhoog en er is heel weinig ruimte in de vliegtuigen, waardoor de veelgevraagde seizoenen een nachtmerrie worden voor onze klanten. Iets wat de markt zeker zal beïnvloeden."
Een leerzaam jaar
Samenvattend vond Ortega 2018 een leerzaam jaar voor het bedrijf. "We hebben veel geleerd van sommige situaties en het zal ons helpen om volgend jaar nog meer te verbeteren. Ik zeg maar zo: als het geen bloemen waren, zou het gemakkelijk zijn."
Kenia
Ook in Kenia gebeurde er van alles. Het jaar begon vrij goed in aanloop naar Valentijnsdag, maar toen de vrachtprijzen werden gebaseerd om volume werd het uitdagend, gevolgd door een hete zomer in Europa en een lang regenseizoen en een tekort aan meststoffen sinds oktober.
"Het was een pittig jaar voor de landbouw in heel Kenia", vertelt Ravi Patel van Subati Group die rozen kweekt in het noorden van het land op de hellingen van de Great Rift Valley.
Grote vraag voor Valentijnsdag
"Mede door het koude weer in Ethiopië waren we erg druk in de aanloop naar Valentijnsdag", vertelde Jan Renting van Optimal Connection, dat de logistiek en de afzet van verschillende kwekerijen uit Kenia en Israël verzorgt. We spraken hem een dag voor Valentijn. "Ook Colombiaanse telers hebben koud weer gehad, wat resulteerde in een afname van de productie. In Kenia daarentegen was het weer goed en ook het aantal en de kwaliteit van de producties."
Volumetrisch gewicht
"Begin juni werd volumegewicht geïntroduceerd als plaatsmaker voor gewicht per kilo. Dit is veel duurder, met name voor kwekers van grootbloemige rozen", vertelde Sachin Appachu van Bliss Flora. In voorgaande jaren werden tijdens het laagseizoen de vrachtkosten verlaagd om tegemoet te komen aan de lage seizoenen, maar dit jaar waren het dezelfde hoge vrachtprijzen, het hele jaar door. Dat was erg zuur. "
Hete zomer in Europa
De hete zomer in Europa resulteerde in een lage vraag. Rozenkweker Ivan Freeman van Uhuru Flowers uit Kenia vertelde ons in juli dat hij het duidelijk merkte in de cijfertjes."In de rest van de wereld zijn de verkoopresultaten prima, maar in Europa is het niet best", zei hij. Ook bij de veiling was het te merken. "Er was gewoon geen vraag", zegt Aart Buizer van Fresco Flowers, een verwerker voor Keniaanse en Ethiopische kwekerijen gevestigd bij FloraHolland. "Gelukkig hebben we tijdens Moederdag goede resultaten geboekt."
Vroeg en lang regenseizoen
"De wisselende en onvoorspelbare weersomstandigheden gedurende het hele jaar maakten het moeilijk om de kwekerijen voor te bereiden op de oogsttijden", zegt Patel.
Het regenseizoen bijvoorbeeld begon te vroeg en duurde te lang. "Het begon al in maart in plaats van in april," vertelde Paul Wekesa van Panocal ons in maart. Hij kweekt rozen net buiten de stad Kitale. Als gevolg hiervan namen de productie af.
In september duurde de koude periode met bewolkte dagen langer dan gebruikelijk. Het heeft het gewas vertraagd, vertelde Florence Didy van Harvest Flowers Kenya eerder dit jaar. "Gewoonlijk loopt de koude periode tot half juli of begin augustus, maar we hadden niet verwacht dat we hem nog in september zouden hebben. Door het gebrek aan zonlicht blijven de knippunten vrij lang sluimeren en de algehele kieming en groei van het gewas is erg langzaam: vandaar de lage productie.
"Ook de productie van Subati werd beïnvloed door het weer. "We hadden meer dan wat dan ook te kampen met overmatige regenval op kwekerijen en dit leidde in 2018 tot een lage verkoop."
Tekort aan meststoffen
Sinds oktober spelen ook de hoge prijzen van meststoffen een grote rol in Kenia. De prijzen waren hoog als gevolg van nieuwe en strenge maatregelen voor lokale inspectie van alle meststoffen, geïntroduceerd door het Kenya Bureau of Standards, legde Appachu in november uit. "De economische situatie van vraag en aanbod hebben de kunstmestprijzen meer dan verdubbeld", voegt Patel toe.
Ethiopië
In Ethiopië was het niet anders. Ook in dit land kan 2018 gekarakteriseerd worden als uitdagend, met een koude start van het jaar, politieke onrust en lage prijzen op de veiling. Gelukkig zijn de weersomstandigheden in de loop van het jaar verbeterd en gaf de devaluatie van de Birr ten opzichte van de dollar en euro een voordeel aan de exporterende bedrijven. De lage veiling prijzen resulteerde in de grootste uitdaging dit jaar, waardoor sommige kwekers zich zorgen maken over de toekomst.
Koude temperaturen
Over de laatste jaren worden de Ethiopische winters kouder. "De laatste twee jaren waren extreem koude", zegt Buizer. Dit resulteerde in lagere aantallen van Ethiopische rozen op de Nederlandse veiling in aanloop naar Valentijnsdag.
Onrust
Na de verkiezingen van de nieuw minister-president van het land Abiy Ahmen in Maar, onrust ontstond op sommige kwekerijen in de Oromia regio. Er was een mismatch tussen verwachtingen en realiteit en dit resulteerde in de onrust," vertelde Frerik Kampnam, Aid and Trade Officer at the Netherlands Embassy in Addis Ababa. Gelukkig waren er ook kwekerijen die nergens last van hadden, vertelde Kampman. "Het onderhouden van goede relaties met de gemeenschap en communicatie met de gemeenschap is essentieel en werpt zijn vruchten af."
"Goede weer en wisselkoers, maar slechte veilingprijzen"
Wanneer we Ethiopische kweker Esayas Kebebe van Ethio Agrio Ceft plc, die rozen kweekt in Bahar Dar en Holeta kweekt en verkoopt via de Nederlandse veiling, vragen om terug te kijken op 2018, zegt hij: "In 2018 hadden we goede weersomstandigheden en de devaluatie van de birr ten opzichte van de dollar en euro was een voordeel voor de exporterende bedrijven. Helaas waren de prijzen op de veiling erg slecht vergeleken met voorgaande jaren. Dit wordt daarom dan ook gezien als de grootste uitdaging van 2018." Als de prijzen zo laag blijven, vreest hij voor de toekomst van sommige kwekerijen. "Sommige zullen sluiten in de toekomst omdat ze nu verlies leiden."
Optimistisch voor 2019
Ondanks het uitdagende jaar is Kebebe optimistisch voor 2019. "Ik heb goede hoop dat 2019 een goed jaar wordt voor de bloemen industry." Buizer voegt hieraan toe: "Het hangt allemaal af van de weersomstandigheden, valutakoersen en politieke situatie."
India
Indiaanse rozenkweker Narenda Patil van Soex Flora is tevreden met het jaar 2018. "Vergeleken met vorig jaar was de vraag goed." Het enige wat niet zo goed was als vorig jaar waren de vrachtprijzen. "Toen de olieprijzen omhoog gingen, werden de vrachtprijzen hoog. Door onze prijsafspraken die we gemaakt hadden, moesten wij de kosten dragen."
Dit jaar was Soex Flora - na een korte tussenpoos - weer aanwezig met een stand op de FlowersExpo in Rusland. Over de laatste jaren heeft hij de vraag vanuit dit land naar Indiaanse rozen zien stijgen. "Onze rozen hebben dezelfde kwaliteit als de Keniaanse rozen en voor onze Russische klant is het belangrijk om toeleveranciers uit verschillende regio's te hebben - en helemaal dit jaar met de weersomstandigheden in Kenia die de productie verlaagde op vele kwekerijen", vertelde Patil ons eerder dit jaar.
Patil heeft goede verwachtingen voor 2019. "Tot nu toe ziet 2019 er veelbelovend uit en met onze hi-tech verpakkingshal kunnen we nu grote volumes aan."
Valentijnsdag 2019
Valentijnsdag (14 februari) is voor vele kwekers een van de belangrijkste dagen van het jaar. Voor 2019 zijn de verwachtingen hoog omdat het wederom op een weekdag valt. "Historisch gezien zijn weekdagen beter voor de bloemenverkoop dan weekenden", zegt Buizer.