De stand van de bloemenhandel in Zuid Afrika
De bloemenhandel is klein in Zuid Afrika, zo gaf Jac Duyf van de SA Flower Growers Association (SAFGA) aan. Zijn organisatie heeft nu zo’n 60 leden waarvan er ca. 40 exporteren (naar omringende landen en wereldwijd).
Onderschrift foto: linksboven Jac Duyf van SAFGA met naast hem Herman de Boon (voormalig VBN, nu Union Fleurs voorzitter), rechtsonder MR Ace Magashule Premier van Vrijstaat
Nog niet zo lang geleden waren dat er ongeveer 100 maar door het feit dat er geen erfopvolging was en er geïnvesteerd moest worden bij de overgang van open naar bedekte teelt is het aantal fors terug gelopen. De omzet van de handel is zo’n 450 mln ZAR oftewel 30 mln euro. De meeste telers bevinden zich in de provincie Gauteng. Met de bloemenhandel kan redelijk verdiend worden bij een bedrijfsgrootte vanaf 5 ha. Opleidingen worden vooral op het eigen bedrijf gedaan. SA kan lastig concurreren met bij voorbeeld Kenia: het uurloon ligt hoger, de klimatologische omstandigheden zijn niet beter. Voor beginnende bedrijven zijn de omstandigheden lastig gezien de investeringen die gedaan moeten worden. Anderzijds heeft Zuid Afrika de infrastructuur en een redelijk volgroeide economie. Ook de eigen markt (55 mln inwoners met een groeiende middenklasse) groeit. Er wordt verkocht op de lokale markt, de groothandel en retail. Internationaal gaat er veel via de veiling (Multiflora) in Johannesburg.
Naast SAFGA is er CapeFlora SA waarvan zo’n 100 actieve telers lid zijn. Ze bevinden zich vooral in de Westelijke Kaap en telen vooral Protheas, Speldenkussenplant en Fynbos en doen redelijk veel aan R&D en ontwikkeling van variëteiten, het is een groeiende industrie. De exportorganisatie SAFEC is vaak te vinden op internationale beurzen. Er zijn een aantal telers die aan de weg timmeren. Bijvoorbeeld Willem Slootweg van Semperflora die onlangs genomineerd werd voor een Dutch Flower Award. Ook Leandra Du Plessis die in de provincie Vrijstaat een modern bedrijf heeft opgezet (Capricorn) en de weg naar Nederland heeft gevonden is zo’n voorbeeld. De provincie Vrijstaat heeft ook aangegeven in het kader van werkgelegenheid en bedrijvigheid de ontwikkeling van de bloemenhandel te willen stimuleren.
Herman de Boon schetste een beeld van de wereldhandel die een omvang heeft van zo’n 35 miljard USD. Het grootste deel van de productie vindt in Europa plaats (34% waarbij Nederland het grootste deel voor haar rekening neemt). Grote producenten zijn verder China, de VS, Japan en Brazilië. Kenia neemt 2% voor haar rekening. Distributiekanalen zijn divers, van de lokale markt tot import/export via veilingen en groothandel. De kwaliteit van het product wordt bepaald door de kwekers, de hardware (het greenhouse) en de software (processen). Het zal door de ontwikkeling van digitale veilingsystemen steeds vaker voorkomen dat producten direct van de kweker naar de eindbestemming gaan. Voor de ontwikkeling van de bloemenindustrie in SA geldt dat SA dat niet eigenstandig zal kunnen doen, er zal sprake moeten zijn van publiek private samenwerking. Of die ontwikkeling op de bulk kan plaatsvinden (voor de internationale markt) is de vraag, eerder zal gezocht moeten worden naar niches, bedrijven (Nederlandse) die het avontuur willen aangaan om te investeren in SA en 1 op 1 relaties met groothandels en Europese (Nederlandse) importeurs.
bron: Agroberichten Buitenland