Omzet sierteelt België voor het eerst sinds 2012 in de plus
64% van de bestedingen van bloemen en groen is voor eigen gebruik of om te schenken binnen het gezin. Eén op vier aankopen is bedoeld om te schenken buiten het gezin.
Klik hier voor het volledige rapport
De aankoop van sierteeltproducten is leeftijdsgebonden. De sierteeltbestedingen stijgen fors met de leeftijd.
De bloemenwinkel, die in het verleden veel terrein verloor, schommelt de laatste jaren tussen de 35 en de 37% marktaandeel en blijft marktleider. Het tuincentrum is een groeier op lange termijn en ziet zijn marktaandeel na een minder 2016 nu verder groeien.
Het aantal mensen dat een beroep doet op een tuinaannemer, hetzij voor aanleg hetzij voor onderhoud, bleef stabiel.
Dit blijkt uit gegevens die GfK Belgium verzamelde bij een steekproef van 5000 Belgen van 15 jaar en ouder in opdracht van VLAM.
Sierteeltbestedingen leven opnieuw op na enkele mindere jaren
De neergaande tendens van de sierteeltbestedingen lijkt gestopt. Vorig jaar stegen deze bestedingen voor het eerst sinds 2012 met 2%. De oorzaken hiervan zijn enerzijds het herwonnen consumentenvertrouwen, waardoor het aantal sierteeltaankopen groeide, anderzijds de zonnige en zachte lente van 2017, die een sterke start van het seizoen voor buitenplanten met zich meebracht.
De stijging was enkel terug te vinden in Brussel (+6%) en in Vlaanderen (+3%). In Wallonië bleven de sierteeltbestedingen stabiel. De totale sierteeltbesteding in België bedroeg in 2017 315 miljoen euro of zo’n 34 euro per Belg (15 jaar en ouder). 59% van de sierteeltomzet wordt in Vlaanderen gerealiseerd en dit aandeel is lichtjes gestegen.
Dalend aantal kopers
Ondanks de bestedingsgroei blijft het aantal sierteeltkopers zorgen baren. Hun aantal krimpt verder en bedraagt nu 41 op 100. Dit betekent dat er, reeds enkele jaren na elkaar, meer niet–kopers dan kopers zijn voor sierteeltproducten. Tien jaar geleden kochten 66 op 100 Belgen bloemen en/of planten. Het aantal aankopen per koper steeg wel waardoor de totale sierteeltomzet toenam.
De meeste kopers vinden we voor de snijbloemen (20 kopers op 100), op de voet gevolgd door de kamerplanten (19 kopers op 100). Het aantal kopers van snijbloemen is op dertien jaar tijd gehalveerd. Het aantal kopers van kamerplanten is in dezelfde periode met 30% gedaald. Enkel de categorieën ‘bomen en tuinplanten’ en ‘bloemstukken’ konden hun kopersaantal op lange termijn min of meer op peil houden.
Snijbloemen en bloemstukken blijven grootste categorieën
Snijbloemen, die een daling kenden tot 2013, en bloemstukken doen het opnieuw iets beter. Snijbloemen vormen met een aandeel van 24% de belangrijkste categorie. Samen met bloemstukken nemen ze opnieuw bijna de helft van de sierteeltmarkt voor hun rekening. De categorie ‘bomen en tuinplanten’ is de derde belangrijkste categorie met 20% marktaandeel. De kamerplanten stabiliseren de laatste jaren rond de 17% marktaandeel. De balkon- en perkplanten stegen vorig jaar van 14 naar 15%. Tot slot krimpt het kleine segment van de bloembollen, dat op termijn groeide, nu naar 3%.
Het gemiddelde aantal keren dat een koper bloemen en planten koopt, steeg van 4,5 naar 4,7 keer op jaarbasis. Tien jaar geleden was dit nog bijna 6 keer per jaar.
Binnen de categorie van de snijbloemen is het gemengde boeket goed voor ruim een derde van de bestedingen. De tweede plaats wordt ingenomen door het mono-boeket van rozen (30%). Het mono-boeket met tulpen is het derde belangrijkste boeket met 10% van de categorie. Het aandeel van andere mono-boeketten neemt een vierde van de markt in.
Bij de kamerplanten staat de orchidee op nummer één (33%). De nationale trots ‘de azalea’ heeft een krimpend aandeel van 6% binnen de categorie van de kamerplanten.
Wie koopt wat en waarom?
De sierteeltbestedingen stijgen met de leeftijd. De 50-plussers vormen de belangrijkste groep binnen de sierteeltmarkt. Deze groep wordt belangrijker met de jaren en is inmiddels al goed voor ruim twee derde van de omzet. Vooral de 65-plussers zijn trouwe sierteeltkopers. Met een bedrag van zo’n 60 euro per capita besteden ze het drievoudige van de veertigers en vijf keer meer dan de twintigers.
Belgen jonger dan 35 jaar zijn ondervertegenwoordigd op de sierteeltmarkt. Bovendien is deze groep sinds 2004 sterk gekrompen. De laatste drie jaar zien we wel een lichte verbetering en blijft het aantal kopers quasi stabiel. Deze jonge bevolkingsgroep ontdekt ook steeds meer het hele sierteeltassortiment. Twaalf jaar geleden kochten deze jongeren hoofdzakelijk snijbloemen. Nu is hun aangekochte assortiment gediversifieerd en bestaat het meer uit planten en boomkwekerijproducten.
Sinds 2013 voert VLAM actie om net die jongeren opnieuw warm te maken voor bloemen en planten. De Floor-campagne spreekt de jongeren aan via sociale media en geeft hen tips op maat. Een campagne die mikt op een effect op lange termijn, want de gewoonte om zich te omringen met bloemen en planten wordt ook meegenomen als men ouder wordt.
Naast de leeftijd is de activiteitsgraad bepalend voor het koopgedrag. Wie werkt, besteedt beduidend meer aan bloemen en groen dan wie geen job heeft.
64% van de bestedingen van bloemen en groen is voor eigen gebruik of om te schenken binnen het gezin. Eén op vier aankopen is bedoeld om te schenken buiten het gezin. Tien jaar geleden was dit nog één op drie. De overige 11% van de sierteeltbestedingen worden aangewend om de dierbaren te herdenken op het graf of bij de uitvaart.
Tuincentra winnen verder terrein
De bloemenwinkel, die in het verleden veel terrein verloor, schommelt de laatste jaren tussen de 35 en de 37% marktaandeel en blijft marktleider. Het tuincentrum is een groeier op lange termijn en ziet zijn marktaandeel na een minder 2016 nu verder groeien. Dit kanaal is met een marktaandeel van 29% het tweede belangrijkste aankoopkanaal voor bloemen en groen. De supermarkt groeit lichtjes verder en haalt nu een marktaandeel van 15%. De openbare markt heeft 7% van de sierteeltmarkt in handen. De rechtstreekse verkoop via de producent/kweker groeide in de crisisperiode tot 7% marktaandeel, maar deze groei is nu voorbij en het aandeel daalde naar 4%. De doe-het-zelfzaak is een klein kanaal en neemt ook 4% van de sierteeltmarkt voor zijn rekening.
Elk kanaal zijn eigen assortiment
Het assortiment verschilt zeer sterk per winkelformule. Voor de klassieke supermarkt (Dis 1) en de buurtsupermarkt zijn de snijbloemen de belangrijkste categorie. Bloemstukken/plantencomposities en snijbloemen vormen voor de bloemenwinkel de belangrijkste categorieën. Het tuincentrum, de doe-het-zelfzaak en de producent/kweker verkopen vooral bomen, tuinplanten, balkon- en perkplanten. Bij de producent/kweker zijn de bomen en tuinplanten zelfs verantwoordelijk voor 60% van de omzet. De hard discount en de openbare markt hebben een meer gevarieerd sierteeltaanbod.
Evenveel Belgen doen beroep op een tuinaannemer
Iets meer dan 14% van de Belgen verklaarden in 2017 beroep gedaan te hebben op een tuinaannemer voor de aanleg en/of het onderhoud van zijn/haar tuin. Dit is meer dan een verdubbeling ten opzichte van negen jaar geleden maar een stabilisatie ten opzichte van 2016. Dus evenveel Belgen bleven overtuigd dat een tuin keihard genieten is en doen beroep op een professionele tuinaannemer.
In de helft van de gevallen waarin een tuinaannemer ingeschakeld wordt, gaat het puur om het onderhoud van de tuin. In een derde van de gevallen wordt enkel gebruikgemaakt van de dienst “tuinaanleg”. Eén vijfde van de klanten vraagt de tuinaannemer voor een combinatie van aanleg én onderhoud.
bron: VLAM