door Roberto G. Lopez - rglopez@msu.edu
Figuur 1A en B. De vergeling van de onderste bladeren en slechte beworteling bij dahlia's kan wijzen op ethyleen en extreme temperatuur stress tijdens vervoer. Dahlia's zijn gebaat bij een snelle verplanting en hebben veel baat bij een wortelstimulator.
Nu er wekelijks zendingen met stekken aankomen beginnen we problemen te zien met een slechte beworteling, vergeling van de onderste en bovenste bladeren en veroudering van de plant. Dit heeft o.a. geleid tot het verlies van enkele problematische soorten tijdens het verplanten. De vergeling van de onderste bladeren is vaak een teken van ethyleen of temperatuur stress en/of een laag koolhydraat gehalte tijdens vervoer en opslag (Voor meer informatie over het verminderen van vergeling op de onderste bladeren van geraniums, kijk op e-GRO Alert 3:14; https://e-gro.org/pdf/3-14.pdf) en vergeling van de bovenste bladeren is een symptoom van een gebrek aan micronutriënten. Hoewel je misschien niet weet welke problemen de stekken hebben moeten doorstaan voordat je ze hebt ontvangen, zijn er verschillende procedures, zoals het gebruik van een hormoon voor een betere beworteling, die verliezen kunnen verminderen. Daarom gaan we de procedures bespreken die je helpen om je voor te bereiden en prioriteit te geven aan de komst van stekken om zo een betere beworteling te creëren.
Figuur 2. De thunbergia is een soort die direct verplant moet worden. Deze soort ontwikkelt de wortels langzaam, en heeft een hogere benevelingsfrequentie en meer bewortelingshormonen nodig.
Dozen die stekken bevatten moeten onmiddellijk geopend worden en de kwaliteit moet geïnspecteerd worden (zoals de juiste hoogte, remklauw, het aantal bladeren en de grootte). Daarnaast moet gekeken worden of de stekken juist gelabeld zijn, of de kwantiteit klopt en of er zichtbare tekenen van schade, stress, ziekten of ongedierte zijn. Vervolgens moet de temperatuur van de doos en de stekken bepaald worden met een temperatuursonde of een infrarood thermometer (Fig. 6). De stekken moeten zo snel mogelijk uit de doos gehaald worden om af te koelen, vooral als de temperatuur van de stekken hoger is dan 20 °C of als de zending met meer dan 48 uur vertraagd is.
Figuur 3. De lobularia is een tweede prioriteit soort en moet op de dag van aankomst verplant worden. Onjuiste beneveling kan voor vergeling van de bladeren zorgen. Gebruik een schimmelwerend middel om de plant tegen Botrytis te beschermen.
De prioriteit voor het verplanten van kruidachtige jaarlingen en meerjarige ongewortelde stekken wordt meestal gecategoriseerd als eerste (hoge), tweede, derde, en vierde (lage) prioriteit. Deze categorisatie is vooral gebaseerd op de gevoeligheid voor ethyleen of extreme temperaturen tijdens het vervoer of de opslag, problemen met de beworteling of gevoeligheid voor verdroging door de grootte van het blad (Fig. 7).
Figuur 4. Stekken van geraniums hebben een korte levensduur na de oogst en zijn gevoelig voor hoge temperaturen tijdens het vervoer en de opslag.
Eerste prioriteit soorten
Soorten met een eerste prioriteit zijn degenen die gevoelig zijn voor ethyleen en extreme temperaturen. Deze stekken worden binnen vier uur na aankomst uit de verpakking gehaald, verplant en in de kas geplaatst. Onder soorten met de eerste prioriteit vallen de dropplant, dahlia, crossandra, hybride euphorbia, lantana, lavendel, lobelia en de thunbergia. Als je deze soorten niet op dezelfde dag kunt verplanten, moet je ze uit de verpakking halen en ze onder de juiste temperatuur omstandigheden opslaan.
Figuur 5. De euphorbia is een eerste prioriteit soort en moeten onmiddellijk verplant worden. Deze soort moeten gemiddeld beneveld worden.
Tweede prioriteit soorten
Onder de tweede prioriteit soorten vallen de artemesia, bacopa, begonia, calibrachoa, coleus, diascia, erysimum, evolvulus, fuchsia, double impatiens, lobularia, nemesia, osteospermum, petunia, salvia, verbena, en viola. De soorten moeten op dezelfde dag van aankomst verplant worden om verliezen te voorkomen.
Figuur 6. De temperatuur van een doos die stekken bevat wordt gemeten.
Derde prioriteit soorten
Derde prioriteit soorten moeten binnen 24 uur na aankomst verplant worden. Onder deze soorten vallen: ageratum, alternanthera, angelonia, argyranthemum, bidens, bracteantha, cuphea, garden phlox, helichrysum, , New Guinea impatiens, lamium, lithodora, mandevilla, poinsettia, scaevola, strobloem, torenia, en duizendblad. Soorten met de vierde en laagste prioriteit moeten binnen 48 uur na aankomst verplant worden.
Figuur 7. Deze kweker heeft een lijst op zijn koelkast waar op staat welke prioriteit de soorten hebben.
Wanneer stekken niet direct verplant kunnen worden als ze aankomen moeten ze uit de doos worden gehaald en op schappen worden geplaatst in een koeling met een hoge relatieve luchtvochtigheid, zoals 80 tot 95% (Fig. 8). Voor soorten die goed tegen kou kunnen, zoals geraniums en petunia's, moet de temperatuur in de koeling tussen de 5 tot 10ºC liggen. Voor soorten die gevoelig voor kou zijn, zoals de poinsettia moet dit 10 tot 15ºC zijn.
Bron: e-GRO