"Het is een genot vast te stellen dat 20 jaar hard werken zich uitbetaald." Dat zegt Ellen Akerboom van de Nachtvlinder, een veredelaar en kweker van helleborus. De specialiteit van het huis is de helleborus orientalis, een variant die naar eigen zeggen moeilijk aan de man te brengen is. De afgelopen jaren lijkt de plant echter meer en meer aan te slaan onder kwekers, handelaren en consumenten.
Ellen en haar ouders Peter en Gerda Akerboom. Haar vader kweekt en teelt ook asters.
Vergeleken worden met de helleborus niger
De afgelopen jaren is de helleborus in populariteit toegenomen. "Je ziet ze nu vaker in woon- en lifestylemagazines en in televisieprogramma´s. Dus ondanks dat de helleborus in een lastige periode tot bloei komt - in de winter - en niet veel mensen naar tuincentra gaan, neemt de verkoop toe." Akerboom teelt zelf zowel de helleborus orientalis en de niger - samen ongeveer 80.000 planten die over heel Europa gedistribueerd worden - en ziet ook de stijgende vraag naar beide varianten. De vraag naar de orientalis liep echter ver achter, maar begint nu enigszins in te lopen. "Handelaren vergeleken eerder de uiterlijke kenmerken van de orientalis en de niger op het moment van aankoop en op dat moment legt de orientalis het af tegen de niger, die meer en grotere bloemen heeft. Maar kijk je naar de prestaties in de tuin, dan wint de orientalis. De niger bloeit maar één seizoen en sterft dan, terwijl de orientalis 10 tot 20 jaar in de tuin staat en ieder jaar groter wordt met meer bloemen. Dit wordt nu meer gewaardeerd."
Arbeidsintensief kweekproces
Arbeidsintensief kweekproces
De helleborus orientalis is niet breed vertegenwoordigd op de markt. Volgens Akerboom willen de grote bedrijven de plant niet kweken omdat het een tijdrovend en arbeidsintensief proces is. "Het plukken en selecteren van de juiste varianten kost veel tijd. Daarbij komt dat de zaden met de hand worden uitgezocht en dat de planten handmatig bestuifd worden." Samen met haar vader heeft ze de orientalis jaren geweekt, en daarmee de orientalis interessant gemaakt voor zowel kweker als consument. "20 jaar geleden duurde het drie jaar voordat je bloemen kreeg. We hebben nu een reeks orientalisvarianten gekweekt die binnen het jaar beginnen te bloeien en dat is natuurlijk zeer interessant voor kwekers. Daarbij gaan de varianten steeds homogener groeien en we verbeteren ze doorlopend. "
Naast deze eigenschappen is het vergroten van de decoratieve waarde van de plant ook belangrijk. Het afgelopen jaar bijvoorbeeld introduceerde Akerboom een variant met dubbele bloem, de Double Ellen. Deze variant is merkrechtelijk beschermd en is ontwikkeld om in de pot te zetten en om als snijbloem te gebruiken. Volgens Akerboom is de decoratieve waarde van de variant met dubbele bloem veel hoger dan de enkele bloem. "En ook na het bloeien blijven de bloemen lang mooi en dat komt de houdbaarheid in tuincentra ook ten goede."
De Dubbele Ellen
De Dubbele Ellen
Jaarlijks produceert Akerboom één miljoen stekjes die naar overal in de wereld geëxporteerd worden. In de VS en Europa wordt het grootste deel van helleborus stekjes geleverd door Fleurizon International.
De toekomst voor de orientalis
De toekomst voor de orientalis
Akerboom ziet een goede toekomst in het verschiet voor de orientalis. "De grote handelaren en kwekers beginnen interesse te tonen in deze variant. Op dit moment bestaat maar 5% van de markt voor de helleborus uit de orientalis, dus er is veel ruimte voor groei." Volgens Akerboom is eenzelfde grote groei ook mogelijk in het verbeteren van de varieteiten en in het en kweekproces zelf. "We proberen continu de planteigenschappen te verbeteren, zoals homogene groei, meer weerstand tegen ziekten en zo meer. Wat cultivering betreft moeten kwekers wennen aan nieuwe procedures. De orientalis groeit bijvoorbeeld snel in de lente, maar de niger in de herfst. Dan moeten een aangepast bemestingsschema aanhouden.