Over de potentie van aardwarmte bestaat alom consensus: die is aanzienlijk en onmisbaar in de energietransitie. Maar hoe staat het ervoor met de ontwikkeling ervan? Tuinbouwondernemer Leon Ammerlaan, EBN'er Ton Evers en clustermanager Anne Melchers van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat geven hun lezing, ieder vanuit hun eigen perspectief.
Leon Ammerlaan is als eerste aan de beurt. Hij begon per slot van rekening als één van de eersten in Nederland met het aanboren van een duurzame warmtebron onder zijn tuinderij in Pijnacker, in 2010 al. Sindsdien kan hij rekenen op grote publieke interesse in zijn aardwarmteproject, zeker nu ook woningen en een zwembad zijn aangesloten op zijn warmte. Van de plaatselijke Rotary tot een bus vol ambtenaren van de gemeente Groningen, van delegaties van het ministerie van EZK en EBN tot afgevaardigden vanuit de provincie; van heinde en verre komt er bezoek naar de tuinder. Eén van de meest gestelde vragen aan Leon Ammerlaan: zou je het nog een keer doen?
Een dure leercurve
"Ik zeg dan altijd meteen ja. Want ik geloof in geothermie. Ten eerste voor de verduurzaming van ons bedrijf, want onze klanten gaan steeds meer naar duurzaamheid vragen. Dat zijn tuincentra, distributiecentra en interieurbeplanters in het topsegment van de groene plantenmarkt. En ten tweede voor een stabiele en gunstige energieprijs. Dat laatste is me niet gelukt. Het hele project heeft ons veel geld gekost. Maar ik heb er wél veel van geleerd! Het was een dure leercurve, haha."
De behoefte aan zekerheid
Clustermanager Collectieve Warmte Anne Melchers en haar team werken aan de betaalbaarheid en investeringszekerheid rond warmtenetten in Nederland. Ze bevestigt de kostenkwestie: "De techniek voor geothermie wordt beter en het aanleggen van een warmtenet is altijd een hele operatie, maar daar zitten de grootste obstakels niet. De onduidelijkheid over de kosten is het grootste struikelblok. Corporaties en energiebedrijven willen voldoende zekerheid om investeringen te doen. Die zekerheid is er nog niet." Dat maakt warmtenetten impopulair, tenminste, als je de gesprekken op verjaardagsfeestjes moet geloven. "Terwijl een aansluiting op een warmtenet in Denemarken een meerwaarde is voor je woning", weet de clustermanager van het ministerie.
Wet Collectieve Warmte
De Wet Collectieve Warmte moet meer duidelijkheid bieden over de kosten van collectieve warmte. Die wet ligt bij de Raad van State. Dan moet de wet nog door de beide kamers. Melchers en haar collega's hopen dat er snel duidelijkheid komt. "We willen aan de slag." De Wet Collectieve Warmte gaat uit van een op kosten gebaseerde manier van kosten doorberekenen. Daarnaast moet het publieke belang rond duurzame warmte beter verankerd worden in de wet.
Publiek warmtebedrijf
EBN is in beeld om als publiek warmtebedrijf te fungeren dat op nationaal niveau meehelpt bij het opzetten van lokale warmtebedrijven. En kan zorgen voor een kapitaalinjecties. Melchers voegt toe: "En misschien nog wel belangrijker, een injectie van kennis. Zo hoeft niet iedere keer het wiel opnieuw te worden uitgevonden."
Groeien in de nieuwe rol
Er moet nog wel wat gebeuren om die rol goed te kunnen vervullen, is de clustermanager van mening. "Er moet bijvoorbeeld in kennis en kunde worden geïnvesteerd. Die heeft EBN wel van de ondergrond, maar nog niet in het opereren als een warmtebedrijf. Dat is spannend, maar we hebben er vertrouwen in. Ook in menskracht zal EBN moeten groeien." EBN sorteert voor op de besluitvorming, maar het is nog niet zover. "We hopen dat als er een publiek nationaal warmtebedrijf helemaal operationeel is, de ontwikkeling van warmtenetten versnelt."
EBN deelnemer in ieder nieuw project
Sinds 2023 is EBN verplicht deelnemer in ieder nieuw toegewezen zoekgebied voor de ontwikkeling van aardwarmte in Nederland. "Hiermee borg je publieke-private samenwerking en vroegtijdige kennisontwikkeling en -deling binnen de aardwarmtesector", vertelt business developer Ton Evers van EBN. "Het vastleggen van de rol van EBN binnen de samenwerkingen biedt ook duidelijkheid richting onze partners."
Lees hier het hele verslag bij EBN.