Van zo'n dertig actieve stoffen in gewasbeschermingsmiddelen is de Kaderrichtlijn Water (KRW) norm zo laag, dat deze norm onder de detectiegrens ligt voor de analyseapparatuur die gebruikt worden door laboratoria die de bepalingen doen voor de waterschappen. Dit zijn de zogeheten '"niet-toetsbare stoffen". Croplife meldt dat onlangs een methode is ontwikkeld die deze stoffen, op twee stoffen na, wel kan aantonen en toetst aan de norm.
Methode met verantwoorde kosten
De basis voor deze methode is gelegd door TNO en Deltares, die dit deden in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Beide instituten ontwikkelden gezamenlijk een methode die analytisch correct was, maar die te arbeidsintensief bleek en voor routinematige monitoring niet praktisch. Vervolgens hebben de ILOW-laboratoria de methode doorontwikkeld naar een robuuste methode, die uitvoerbaar is tegen maatschappelijk verantwoorde kosten. De ILOW-laboratoria zijn een samenwerkingsverband van wateronderzoekslaboratoria waar kennisuitwisseling centraal staat.
Tot duizend keer lager
Met de vernieuwde methode is het mogelijk om stoffen te meten met vloeistofchromatografie, op een concentratieniveau dat duizend keer lager is, en met gaschromatografie op een niveau dat tien keer lager is dan de huidige methode. Hierdoor zijn vrijwel alle actieve stoffen van gewasbeschermingsmiddelen op normniveau te meten, met uitzondering van twee stoffen, doordat de waterkwaliteitsnorm van deze stoffen nog lager ligt.
De eerste analyses
Inmiddels zijn er monsters, die in 2023 genomen zijn in de waterschappen Drents Overijsselse Delta, Vechtstromen, Rijn en IJssel en Vallei en Veluwe, geanalyseerd met behulp van de nieuwe methode. Van twee stoffen werd herhaaldelijk een normoverschrijding gevonden. Echter beide stoffen zijn geen actieve stoffen van gewasbeschermingsmiddelen. Van zes stoffen werd een incidentele normoverschrijding gevonden. Verder overschrijden twee stoffen de rapportagegrens, maar overschrijden ze de wettelijke norm niet. Met andere woorden, deze twee stoffen worden teruggevonden, maar er is geen sprake van normoverschrijding. De overige twintig "niet-toetsbare stoffen" zijn niet boven de rapportagegrens waargenomen, wat betekent dat ze niet zijn aangetroffen.
"Gerichte acties ondernemen"
"CropLife NL is blij dat er nu een analysemethode is die vrijwel alle actieve stoffen van gewasbeschermingsmiddelen kan detecteren op het niveau van de KRW-normen. En dat hiermee de discussie over de zogenaamde 'niet-toetsbare stoffen' afgesloten kan worden", zegt Eric Kiers, Directeur Verduurzaming van CropLife NL.
"Gewasbeschermingsmiddelen horen daar te komen waar ze hun werk moeten doen, en niet in het oppervlaktewater. Gelukkig zijn tot nu toe van de meeste 'niet-toetsbare' actieve stoffen van gewasbeschermingsmiddelen geen normoverschrijdingen gevonden bij een eerste screening in een groot gebied in oost- en midden-Nederland. Bij de stoffen waarbij dat wel het geval is, kunnen we nu in samenwerking met stakeholders en telers gerichte acties gaan ondernemen."
Bron: CropLife NL