Door veranderingen in biomassabeschikbaarheid, subsidies en de verhoging van de afvoerkosten van as nemen de exploitatiekosten van biomassa toe. Dat bleek op de bijeenkomst van de studiegroep bio-energie van 6 december bij Kwekerij Baas in Ens.
De kosten voor asafvoer zijn fors gestegen, mede door de stijging in de afvalstoffenheffing. De prijzen in de praktijk lijken nu te liggen op ca. 70-80 euro per ton, terwijl die een jaar eerder ongeveer de helft was.
Daarnaast komt de beschikbaarheid van biomassa in de knel. Comgoed, die onder andere biomassa aan de glastuinbouw levert, gaf aan dat in 2016 nog de helft van de biomassa de grens over ging. Er is nog veel beschikbaar, maar de vraag groeit wel heel hard door (+50%). Het algemene beeld is dat biomassa meer lokaal benut gaat worden. Geografische spreiding is van belang: als er teveel biomassaketels bij elkaar staan, dan ontstaat er een lokaal te kort aan bruikbare biomassa. De beschikbaarheid van houtige biomassa varieert gedurende het jaar. De tip van Comgoed is dat als je als tuinder ruimte hebt, het loont om meer brandstof te bufferen. Bijvoorbeeld door hele boomstammen in te kopen voor de zomermaanden en deze zelf te chippen.
Plannen in het Klimaatakkoord rekenen op biomassa die helemaal niet beschikbaar is. Dit blijkt uit de biomassavisie die Natuur & Milieu op 7 december gepresenteerd. In het rapport is gekeken naar het duurzaam beschikbare aanbod van biomassa en naar de vraag in 2030. Daaruit blijkt dat er geen biomassa duurzaam beschikbaar is voor extra toepassingen, hoewel onderhandelaars in het Klimaatakkoord daar wel op mikken.
Uit onderzoek blijkt dat er jaarlijks ca. 200 PJ (petajoule) aan biomassa duurzaam beschikbaar is voor Nederland. Momenteel verbruikt Nederland 120 PJ per jaar. In 2030 wordt het totale beschikbare aanbod van 200 PJ per jaar al opgesoupeerd door huidige toepassingen en plannen die nu al vastliggen. De onderhandeltafels van het Klimaatakkoord mikken samen echter op nog eens 340 – 570 PJ extra in 2030, bleek deze zomer. Daarmee wordt het totale aanbod minstens twee tot bijna vier keer overvraagd en worden de plannen van het Klimaatakkoord volstrekt onhaalbaar.
SDE+
Volgend jaar wordt het laatste jaar van de SDE+ subsidie. Basisbedragen worden binnenkort bekend gemaakt en liggen naar verwachting lager dan 2018. Terugverdientijden lijken weer boven de vijf jaar uit te komen. Veel vollast uren kunnen maken is cruciaal, alsmede goede biomassacontracten. Vanaf 2020 geldt de SDE++ regeling, waarbij naast duurzaam ook andere CO2-besparende technieken meedoen.
Pyrolyse kansrijk, mits gunstige subsidie
Pyrolyse-olie is een onbekende biobrandstof welke een alternatief kan vormen voor houtige biomassa. Het heeft een aantal grote voordelen voor de gebruiker ten opzichte van een houtketel. In plaats van een grote verbrandingsinstallatie met houtbunker, houttransport en rookgasreiniging is alleen een olieketel (of dual-fuel ketel) met buffertank en een kleine rookgasreiniging nodig. Pyrolyse-olie wordt gemaakt van zaagsel en in de toekomst mogelijk van gewasresten en bermgras. Het kan per tankwagen worden aangevoerd naar de gebruiker vanuit een fabriek in Nederland. BTG/TechnipFMC heeft al 1 fabriek van die omgerekend 15 MW olie produceert en levert aan FrieslandCampina. De SDE+ subsidie voor 2019 zal mogelijk gunstig kunnen uitpakken voor nieuwe projecten. BTG/TechnipFMC is daarbij op zoek naar afnemers van pyrolyse-olie.
Vergassing
Kwekerij Baas heeft een bijzondere opstelling gebouwd van een houtvergasser, een thermische olieketel en een ORC. De installatie wordt baseload ingezet en produceert warmte en elektriciteit. In combinatie met een houtketel wordt de kwekerij gasvrij verwarmd, maar is nog niet gasloos. Vanuit de verzekering is de gasaansluiting met ketel als back-up nog steeds verplicht. Voordelen van vergassing zijn o.a. lagere emissies en goedkopere en stabielere manier voor stroomopwekking uit hout dan directe verbranding.
Studiegroep Bio-energie
De Studiegroep wordt georganiseerd door en voor telers met een bio-energie-installatie of die daar interesse in hebben. Dit kan gaan om een houtketel of (co)vergister en telers die hernieuwbare restwarmte, biogas of groene CO2 afnemen. De Studiegroep wordt vanuit het programma Kas als Energiebron van LTO Glaskracht Nederland en het ministerie van LNV door BlueTerra en de telers georganiseerd.
Bron: Kas als Energiebron & Natuur en Milieu