De verplichte bijdragen aan het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM) geeft aanleiding tot onbegrip en frustratie bij kleine telers. Dat blijkt uit het jaarverslag 2024 van de Vlaamse Ombudsdienst en uit een recent parlementair antwoord van minister van Landbouw Jo Brouns op vragen van Vlaams Parlementslid Lydia Peeters.
In het verslag wordt het voorbeeld aangehaald van een kleine teler van groenten en bloemen die met een jaarlijkse omzet van slechts 1.000 euro toch een VLAM-bijdrage van 200 euro moest betalen. Na bezwaar werd in dit geval uiteindelijk een vrijstelling verleend, maar de situatie illustreert volgens de Ombudsdienst de disproportionaliteit van het huidige systeem.
Minister Brouns benadrukt dat de bijdragen worden vastgelegd in overleg met de sectoren zelf en dat VLAM geen vaste minimumbijdrage hanteert, behalve in de sierteeltsector, waar voor de subsector 'productie' een minimumbijdrage van 226 euro geldt. In 2023 betaalden 980 van de 2.169 bedrijven in deze sector dit minimumbedrag. Cijfers voor 2024 zijn nog niet volledig beschikbaar.
Geen structureel probleem, maar systeem blijft evolueren
Volgens de minister probeert VLAM de bijdragen zoveel mogelijk af te stemmen op de grootte van de onderneming, maar in de praktijk is dat niet altijd mogelijk. "Een bijdrage van 200 euro voor een activiteit met 1.000 euro omzet lijkt onevenwichtig", geeft hij aan. Toch wordt in zulke gevallen vaak uit billijkheidsoverwegingen een vrijstelling toegekend.
De minister stelt dat het systeem zich steeds verder verfijnt op basis van binnenkomende bezwaren. Zo daalt het aantal uitgereikte creditnota's al jaren, terwijl het inningspercentage stijgt. "Het klachtenbeheer van VLAM werkt efficiënt en voorkomt dat problemen zich herhalen."
Wie bezwaar heeft tegen een bijdrage, kan dat aangeven via de gegevens op de factuur. In overleg wordt dan onderzocht of een vrijstelling mogelijk is. Pas als er geen consensus is, wordt een neutrale klachtenbehandelaar ingeschakeld. Uiteindelijk is ook de Vlaamse Ombudsdienst aanspreekbaar.
Op de vraag of de minister de grenzen voor bijdrageplicht zal aanpassen, antwoordt Brouns dat de omzetgrenzen continu geëvalueerd worden in samenspraak met de sector. Concrete hervormingsmaatregelen zijn voorlopig niet aangekondigd.
Bron: Vlaams Parlement
