Tholen - Twee jonge katjes liggen in een van de Deense karren die in de kas staat. "Tja, dat is ook natuurinclusief telen," lacht Juliska. We zijn bij LS Santini, waar Juliska van der Breggen-Hofman samen met haar vader Wilco en broers Leon en Twan aan het hoofd staat van het bedrijf. Een aantal jaar geleden gooiden ze het roer om en sindsdien gebruiken ze de natuur als basis in hun teelt.
"Mijn vader ging zich steeds meer verdiepen in de werking van de natuur en wat er onder de wortels gebeurt. Hij heeft op allerlei manieren informatie opgedaan en stap voor stap meer geleerd over het bodemleven. Bodemleven staat centraal bij natuurinclusief telen, omdat we onze Santini's in de grond telen," vertelt Juliska.
Schimmels en bacteriën
Bij LS Santini doen ze minimale grondbewerking, ze laten de bodem zoveel mogelijk intact. "Daarbij zetten we in op schimmels en bacteriën en gebruiken we bijna geen kunstmest. We gebruiken nog maar 5% van de middelen die we ooit gebruikt hebben." Daarnaast gebruiken ze bijvoorbeeld beendermeel en is broer Twan bezig met het kweken van schimmels om ook weer uit te zetten. Door deze verandering in het telen, vormen de planten ook veel haarwortels. Deze werken samen om de juiste stoffen bij de plant te krijgen. "De planten voeden ook weer de bodem, een super mooi proces," vindt Juliska.
Muizen, daar heb je in een kas wel last van. Aangezien muizengif ook niet geheel in de categorie 'natuurinclusief telen' valt, hebben ze sinds een paar maanden de jonge katjes rondlopen.
Geitenwollensokken
Een ander belangrijk onderdeel van de natuurinclusieve teelt bij LS Santini is het produceren en hergebruiken van eigen compost. Juliska lacht: "Tja, het is eigenlijk wel een beetje geitenwollensokken, maar het is gewoon heel tof om te zien hoe het echt werkt."
De gewasresten worden verzameld en buiten opgeslagen op de compostvloeren. In de eerste week wordt 15% houtcompost of koeienmest toegevoegd. De composthopen worden twee keer per week gekeerd, om ze voldoende te beluchten. "De temperatuur stijgt flink binnen in die composthopen," vertelt ze terwijl ze er een spitvork bij pakt. Juliska pakt met de spitvork een klein gedeelte van één van de composthopen op, waar een warme rookwolk uit ontsnapt. Na drie weken is de compost klaar voor gebruik.
Het duurde even voor het proces ook echt werkte. "We zijn zeker een paar keer op onze plaat gegaan, maar we zijn wel blij dat alle aanpassingen die wij hebben doorgevoerd zoveel toegevoegde waarde hebben voor onze teelt. Waar veel kwekers moeten nadenken of ze wel kunnen voldoen aan alle eisen en nieuwe eisen die er steeds bijkomen, is dat voor ons nu geen zorg meer."
Voor meer informatie:
Juliska van der Breggen
LS Santini
Lelieweg 14
2665 ML Bleiswijk
Tel.: +31 (0)10 521 96 78
[email protected]
www.delandscheiding.nl