De overheid is voor verduurzamen en stimuleert de energietransitie met regelingen en subsidies voor bedrijven. Zo ook specifiek voor de glastuinbouw. Diverse potjes zijn beschikbaar voor verschillende verduurzamingsregelen. Ieder met z'n eigen voorwaarden. Volgens Svensson wordt het beleid en budget voor glastuinbouw samengesteld door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Dit is de tijd van het jaar dat subsidies worden opengesteld en aanvragen in behandeling worden genomen.
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) is de uitvoerende organisatie die de subsidieaanvragen beoordeeld. Ook andere ministeries hebben subsidieregelingen lopen via RVO. Wilko Wisse werkt bij RVO als adviseur glastuinbouw. Hij beoordeelt aanvragen van drie technieken van de zeven in de EG, plus de MEI-regeling en hij adviseert glastuinbouwondernemers waar mogelijk. Kortom, hij weet alles van de diverse potjes en mogelijkheden. Svensson zoomt met hem in op TEK, Energiebesparingsplicht, EG en MEI.
TEK-regeling
De Tegemoetkoming Energiekosten energie-intensief mkb (TEK) van het ministerie van Economische Zaken biedt een tijdelijke tegemoetkoming voor mkb-ondernemingen waarvan de energiekosten minimaal 7% uitmaken van de totale omzet. Wilko legt uit dat dit een tijdelijke regeling is.
“Je kunt het vergelijken met bijvoorbeeld de TVL-regeling tijdens de coronaperiode. Dit soort regelingen worden in het leven geroepen om ondernemers een duwtje in de rug te geven in lastige tijden, maar dit is niet onze core business als het ware. Dat zijn bijvoorbeeld de EG en MEI wel. Dat zijn de zaken die over meerdere jaren winst moeten brengen in de energietransitie. Uiteindelijk gaat het daar het meeste om bij de overheid. We willen die verduurzamingsslag op lange termijn stimuleren.”
Wilko vertelt dat (nog) weinig ondernemers in de glastuinbouw van de TEK gebruik hebben gemaakt. En dus is het wel wijs om het bestaan van deze regeling nog eens aan te halen. Hier op de website van de RVO vind je meer informatie over TEK.
Energiebesparingsplicht
Het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) en het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) verplicht bedrijven en instellingen om alle energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd van vijf jaar of minder uit te voeren. Dit is de energiebesparingsplicht.
De energiebesparingsplicht geldt voor locaties van bedrijven en instellingen die per jaar vanaf 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m3 aardgas(equivalent) gebruiken. Wilko: vertelt dat deze plicht al langer bestaat voor bedrijven, maar sinds dit jaar pas voor de glastuinbouw geldt. “De sector was eerder vrijgesteld door het CO2-sectorsysteem.”
“Zoals de naam al aangeeft gaat deze plicht over energie en is het geen subsidieregeling, maar wel belangrijk genoeg voor een toelichting. Eigenlijk zegt deze plicht simpelweg: als er energiebesparende maatregelen zijn die je op korte termijn terugverdient, neem die dan. In de tuinbouw zou dat bijvoorbeeld een klimaatscherm kunnen zijn."
"Want dat komt vrij snel naar je toe, zeker met de hoge gasprijzen, zoals we een jaar zagen.” Hoe weet een glastuinbouwondernemer welke maatregelen voor het bedrijf in aanmerking komen? “Daar is een lijst voor opgesteld, die heet de energiemaatregelen lijst (EML). Deze is samengesteld met RVO, Glastuinbouw Nederland en een gerenommeerd adviesbureau uit de glastuinbouw."
"Op deze lijst staan maatregelen die binnen die vijf jaar terugverdient kunnen worden. Dit heet de informatieplicht en geldt vooral voor bedrijven met een relatief klein verbruik, zoals bedrijven met alleen een ketel. Dan heb je de tweede categorie: de verbruikers boven de 170.000 m³ aardgas (equivalenten), vaak bedrijven vaak met een WKK. Die moeten voldoen aan de onderzoeksplicht."
"De teler is verplicht om een eigen onderzoek in te stellen waarin hij zijn energieverbruik in kaart brengt, de maatregelen die mogelijk zijn om dit te reduceren en de terugverdientijd. Komt daaruit dat dit binnen vijf jaar is, dan is hij verplicht om dit door te voeren.”
De energiebesparingsplicht is dus nieuw voor glastuinbouwondernemers. Wilko ziet de invoering positief tegemoet: “Ik denk dat dit goed te doen is voor telers. Samen met de Omgevingswet en Glastuinbouw Nederland doen we er met de overheid ook alles aan om dit soepel in te voeren.” Meer over de energiebesparingsplicht en de daaraan gekoppelde informatieplicht en onderzoeksplicht, vind je hier op de website van RVO.
EG-subsidie
Met de subsidie Energie-efficiëntie glastuinbouw (EG) kunnen glastuinders en samenwerkingsverbanden hiervan energiebesparende maatregelen nemen. Deze subsidie is al heel wat jaren beschikbaar, vertelt Wilko. “Nieuw sinds 2021 zijn de technieken LED, verneveling en ophoging van de kas. Tweede scherm, luchtbehandeling, aansluiten op CO2 en aansluiten op een warmtenet waren technieken die al in de regeling zaten. Kortom, de EG behelst nu deze zeven duurzame technieken.”
Volgens Wilko wordt veel gebruik gemaakt van de subsidie, voor alle technieken. “Opvallend is wel de groei in populariteit van LED in 2021. Daar gaat een groot deel van het subsidiebudget naartoe. Dat betekent dat veel telers zich verplichten om naar 100% LED toe te gaan. Daarmee wordt SON-T uitgefaseerd. Ik denk dat de EG voor veel telers een duwtje in de rug is geweest om te verduurzamen op verschillende gebieden."
"In combinatie met de hoge energieprijzen natuurlijk. Daardoor beslissen ondernemers toch sneller.” Wilko is blij met de brede interesse in EG voor verschillende doeleinden. “Dat betekent dat we een breed pallet aan verduurzaming pakken. Dat is heel mooi.” Hier lees je meer over EG.
MEI-regeling
De subsidie Marktintroductie energie-innovaties glastuinbouw (MEI) is bedoeld voor glastuinders die willen investeren in innovatieve kas- of energiesystemen, die de CO2-uitstoot verminderen. “Van deze subsidie is al heel veel gebruikgemaakt. Zoals de eerste aanvragen in aardwarmte, maar bijvoorbeeld ook de gesloten en semi-gesloten kas.”
Het subsidiepercentage van MEI is aanzienlijk hoger dan de EG, door het hogere risico, vertelt Wilko. “In de EG zitten meer de bewezen technieken waar al voldoende leveranciers van zijn. MEI is meer voor de pioniers die een zoektocht aangaan en dus meer risico nemen. Een nieuwe innovatie die bijvoorbeeld in het klein is onderzocht, in een proefkas van de WUR bijvoorbeeld en nu naar de praktijk gebracht wordt, met een wat grotere oppervlakte, om te kijken of het werkt. Daar is de MEI-regeling heel goed geschikt voor.”
Een belangrijk aspect volgens Wilko is de schaalbaarheid van de techniek die onderzocht wordt. “Is het ook kopieerbaar? Je bent op zoek naar het ei van Columbus, maar niet voor enkele hectare, meer iets wat behoorlijk wat hectare kan beslaan naar de toekomst toe. Denk hierbij aan aardwarmte en de hectares die deze techniek nu voorziet van duurzame warmte.” Meer over MEI is hier te lezen.
Check de website van RVO, Kas als Energiebron en Glastuinbouw Nederland voor actuele deadlines en budgetten. En doe er als tuinder voordeel mee.
Voor meer informatie:
Ludvig Svensson
Marconiweg 2
3225 LV Hellevoetsluis
T: +31 181 39 26 66
info.nl@ludvigsvensson.com
www.ludvigsvensson.com