De conjuctuurindex van de Vlaamse land- en tuinbouw zit opnieuw in een stijgende lijn. Zowel de tevredenheid over de afgelopen zes maanden als de verwachtingen voor de komende zes maanden stijgen duidelijk naar een dip in 2022.
Uit een bevraging bij Vlaamse land- en tuinbouwers uit verschillende specialisaties blijkt dat de conjunctuurindex een toename kent van 68 naar 82. De tevredenheid over de afgelopen 6 maanden ging van 70 naar 84. Het toekomstperspectief steeg van 66 naar 79.
De land- en tuinbouwsector herademt door de dalende energieprijzen, en de daaraan gelinkte daling van een aantal inputkosten. Wellicht hopen telers ook op een betere zomer dan de warme en droge zomer van 2022. De sierteelt blijft op een laag peil.
Belemmeringen
Zoals gebruikelijk in de voorjaarsenquête daalt het aantal land- en tuinbouwers die de afgelopen zes maanden belemmeringen hebben ondervonden. Deze verbetering is vooral te danken aan gunstigere weersomstandigheden. Toch heeft meer dan 80% van de varkenshouders, siertelers, akkerbouwers en telers van groenten in openlucht één of meerdere belemmeringen gemeld.
Het valt op dat meer dan de helft van de ondervraagde varkenshouders en siertelers melding maakte van financiële problemen.
Investeringen
Het aandeel van land- en tuinbouwers die het komende jaar investeringen plannen, wijzigt amper. Wel zijn er bij de sectoren een aantal verschuivingen die aan de hand van de marktevolutie verklaard kunnen worden. Sectoren waar de prijsvorming goed is gegaan, kennen een stijging in de geplande investeringen. Bij de fruittelers is er een trendbreuk te zien: terwijl in 2022 nog de helft van de telers investeringen plande, is dit in deze bevraging teruggevallen tot een kwart.
Glasgroenten
Na het laagterecord van de najaarsbevraging 2022, stijgt de index van groenten onder glas sterk van 45 naar 90. De tevredenheid over de voorbije zes maanden steeg van 55 naar 83 en ook de verwachtingen voor de toekomst stegen sterk door van 34 naar 96.
• De voorspellingen van de toekomstige productie zijn eerder onduidelijk. Van de ondervraagde telers denkt 38% dat hun productie niet zal wijzigen de komende zes maanden. 29% verwacht dan weer een productiedaling. Daarnaast geeft 32% aan dat ze een productiestijging verwachten, waaronder 19% zelfs een sterke productiestijging.
• 41% verwacht de komende zes maanden een lichte prijsdaling. 25% denkt dat de prijs amper zal wijzigen, terwijl 24% een lichte prijsstijging verwacht.
• De sterke productiestijging die een kwart van de telers verwacht, komt niet onverwacht. Door de hoge energieprijzen het afgelopen jaar is de productie van energie-intensieve teelten drastisch gereduceerd. In de tomatenteelt zien we dat de productie sinds januari 2023 op een heel laag pitje staat. In vergelijking met 2021 - wat een beter referentiejaar is dan 2022 toen de energieprijzen al hoog stonden - is er in januari een daling van 53% voor trostomaten en 82% voor losse tomaten, in februari zakte de productie nog verder tot respectievelijk 80% en 87%. Verwacht wordt dat in de loop van april de productie min of meer op een normaal peil komt. Meer concreet verwacht men in het voorjaar 80% à 85% van de gebruikelijke volumes
• Daarnaast wordt de markt ook beïnvloed door tegenvallende oogsten in Zuid-Europa, die zorgen voor schaarste op de markt en opportuniteiten voor de telers. Vanaf het begin van het jaar werden er hoge (record)prijzen genoteerd voor onder meer tomaten, komkommers, paprika en sla. Deze piekprijzen zijn, in de meeste gevallen, sinds midden maart 2023 gezakt naar prijzen in lijn met het vijfjaarlijks gemiddelde.
• Het blijft desalniettemin koffiedik kijken hoe de markt zich de komende periode zal ontwikkelen. De geopolitieke ontwikkelingen die gelinkt zijn aan de energiekosten, blijven onduidelijk, net als de ontwikkelingen van de concurrenten in Zuid-Europa en Noord-Afrika.
De conjunctuurindex geeft het gevoel van de landbouwers weer: hoe beschouwen ze de afgelopen periode en wat verwachten ze van de toekomstige periode? De index kan gaan van 0 (alle landbouwers negatief) tot 200 (alle landbouwers positief). Bij een waarde van 100 zijn er evenveel negatieve als positieve antwoorden. Dit gevoel van de landbouwers worden gekaderd in het rapport op basis van de marktsituatie. Aan de landbouwconjunctuurenquête in maart 2023 namen 500 landbouwers uit het Landbouwmonitoringsnetwerk (LMN) deel.
