Voor phalaenopsis bestaat geen richtlijn voor het natriumgehalte in het gietwater. Telers houden uit voorzorg als bovengrens maximaal 2 mmol/l aan. Uit proeven blijkt dat er meer ruimte is, zo deelt Glastuinbouw Nederland in een projectupdate.
Potorchideeën waren voorheen vrijgesteld van recirculatie omdat aangenomen werd dat ze heel zoutgevoelig zijn. Maar die uitzonderingspositie is van de baan. Daarom is het nodig om meer inzichten te krijgen. Eerdere proefresultaten bij andere gewassen zijn erg moeilijk te vertalen naar de orchideeën.
“Er zijn telers die al een aantal jaren recirculeren”, ziet Wim Voogt van Wageningen Universiteit & Research die de serie proeven leidt. “Dat gaat vooralsnog zonder problemen, maar het is wel nodig om te weten tot hoe ver je kunt gaan. Een hoog natriumcijfer kan groeiremming geven of problemen die gerelateerd zijn aan een te laag kaliumgehalte.”
Na het eind van de proef zijn alle kenmerken van de planten in de verschillende behandelingen bepaald.
Gelijke of variabele EC
De proeven zijn uitgevoerd met de cultivars Leeds en Morelia. Ze kregen gietwater met 0, 3, 6½ of 10 mmol/l natrium. Bij deze trappen bleef de EC steeds op 1,5 mS/cm, een waarde die in de praktijk gebruikelijk is. “Dat betekent wel dat bij een oplopende concentratie andere kationen zoals kalium, magnesium en calcium worden verdrongen. Uit eerdere proeven met cymbidium weten we dat er dan in ieder geval kaliumtekorten kunnen ontstaan”, zegt hij.
Daarom is een tweede serie trappen aangelegd met de dezelfde concentraties. Maar hier mocht de EC wel oplopen. Bij 3, 6½ en 10 mmol/l natrium werd de EC respectievelijk 1,8, 2,2 en 2,6.
De proeven liepen van juni 2021 tot juni 2022. In januari was de vegetatieve fase afgelopen en gingen de planten de koeling in om tot bloei te komen.
Vegetatieve fase
Aan het eind van de vegetatieve fase zijn de planten beoordeeld en is een aantal opgeofferd voor monstername. “Op het oog was er toen geen effect van oplopend natriumcijfer op groei of bladkleur. Dat was ook het oordeel van de begeleidingsgroep van telers”, vertelt Voogt.
Ook was er geen effect op gewicht en bladoppervlak. Wel leek het wortelgewicht bij 10 mmol/l Na en oplopende EC wat lager, hoewel dat niet statistisch significant kon worden aangetoond. Dat leek eerder een EC-effect, dan een Na-effect, omdat het zich bij gelijkblijvende EC niet voordeed.
“Verrassend waren de resultaten van de gewasmonsters: hoe meer natrium je geeft, hoe meer hij opneemt. Het gehalte in de bladeren liep lineair omhoog. Alleen bij 10 mmol en oplopende EC (dus 2,5 mS/cm) boog de lijn af. Bij gelijkblijvende EC was dat niet zo. We vermoeden dat dat komt door interactie met kalium. De lagere concentratie kalium bij gelijk gehouden EC maakt dat natrium gemakkelijker wordt opgenomen.”