Geen aardgas meer in de kas met rozen of potplanten. Dat hoopte GroenLinks te kunnen bereiken met een motie in Den Haag. Die motie werd in grote meerderheid verworpen afgelopen dinsdag. Tot opluchting van velen. Ook een voorstel voor groenteteelt in onverwarmde kassen kreeg niet heel Den Haag mee. Dit en meer in deze crisisupdate, waarin ook een blik op de gasprijs niet ontbreekt. Die schoot vanochtend omhoog.
De daggasprijs voor juni 2022 vanochtend tussen 8 en 10 uur. Tot en met het eerste kwartaal van 2023 lagen de prijzen op de Title Transfer Facility, het Nederlandse gashandelsplatform, tot wel 10 euro per megewattuur hoger dan waarop de gasprijs gisteren afsloot.
De gestegen gasprijs vanochtend resulteert in opnieuw een overschrijding van de 100-eurogrens. De oorzaak van de stijgende prijzen wordt gezocht in slecht nieuws over de gasaanvoer vanuit Rusland via Oekraïne. Oekraïne zou aan de gaskraan hebben gedraaid, waardoor een belangrijke aanvoerleiding geblokkeerd is. Via de afgesloten gasleiding komt aardgas uit Rusland naar Europa. Onder meer RTL Nieuws meldt de afsluiting.
De eind april ingediende moties werden in de sector hoofdschuddend ontvangen. Op Twitter kreeg Laura Bromet van GroenLinks een stortvloed aan reacties onder haar voorstel. De motie van de Partij van de Dieren, ingediend door Esther Ouwehand, was iets minder scherp, maar ook hier de wens of stevig in te grijpen in het gasgebruik in de kas. Ouwehand vroeg de Tweede Kamer te stemmen over een afbouwpad voor de glastuinbouw waarbij de groenteteelt naar onverwarmde kassen toe moet.
Beide moties haalden het niet dinsdag 10 mei. Voorafgaand aan de stemming heeft Glastuinbouw Nederland samen met Plantum, LTO Nederland, GroentenFruit Huis en Vereniging Bloemenveilingen in Nederland (VBN) intensief contact gehad met Kamer over de zorgen, zo schrijft de belangenbehartiger op haar website. Glastuinbouw Nederland heeft hierbij benadrukt dat de energietransitie onmogelijk zonder de sierteelt kan worden bereikt. "Voor innovatie hebben we de volle breedte van de glastuinbouw nodig," stelt men, "want alleen via innovatie blijven we een topsector. Daarnaast is de sierteelt van groot belang voor Nederlandse economie, de vergroening van de omgeving en onze volksgezondheid."
De motie van Bromet werd ruim verworpen. Toch stemden er 37 mensen voor (PvdA, SP, GroenLinks, Partij voor de Dieren, Volt, Bij1 en de leden Gündogan (voormalig Volt) en Den Haan (voormalig 50PLUS). Voor de motie van Ouwehand stemden de fracties van de SP, GroenLinks, BIJ1, Volt, DENK, Fractie Den Haan, Lid Gündoğan, de PvdA en de PvdD voor en de rest tegen.
LTO Noord roept de overheid vanochtend op om boeren en tuinders te helpen in de productie van groen gas en waterstof. Ondernemers zien kansen, maar hebben wel hulp nodig aldus de belangenbehartiger.
“We staan nu op het punt dat we haast gedwongen zijn alternatieve vormen van energie te vinden. Daar speelt de oorlog in Oekraïne ook een grote rol in. Als boeren en tuinders zijn wij druk bezig om oplossingen te vinden. Oplossingen die onze sector en ook andere sectoren helpen. Daar zijn wel investeringen voor nodig. De overheid is nu aan zet”, aldus Nico Verduin, regiobestuurder bij LTO Noord.
Waterstof
Het elektriciteitsnet in Nederland zit op veel plekken vol. Hierdoor kunnen zonnepanelen en kleine windmolens niet worden aangesloten. Waterstof biedt hier een oplossing voor. Opgewekte energie kan namelijk worden omgezet in waterstof. Daardoor hoeft het niet het elektriciteitsnet op. Met het project “Growth2Green” wordt onderzocht hoe alle zonnedaken in een omgeving aangesloten kunnen worden op een elektrolyser en vervolgens kunnen worden omgezet naar waterstof. Het waterstof kan vervolgens gebruikt worden als brandstof/energie.
Een ander project waar LTO Noord mee bezig is, is “Landbouw verduurzamen met Waterstof. Bij “Landbouwbedrijven verduurzamen met Waterstof” wordt onderzocht hoe bestaande landbouwbedrijven volledig energieneutraal kunnen worden. Dat zou bijvoorbeeld kunnen door de trekkers niet met diesel, maar met waterstof te tanken. ‘Waterstof als universele groene energiedrager geproduceerd op het eigen bedrijf is een oplossing voor minder CO2-uitstoot, is stikstofneutraal en lost het probleem van netcongestie op in het buitengebied’, aldus Jacob Jan Dogterom, één van de deelnemers aan het project.
Beide projecten leveren de antwoorden op de grote energievraagstukken waar we nu voor staan. Het enerzijds beperkte elektriciteitsnet en de anderzijds grote behoefte aan schone vormen van energie. Om de projecten naar een hoger niveau te tillen verzoekt LTO Noord het ministerie van LNV om een investeringsfonds duurzame innovaties te ontwerpen voor de agrarische sector.
Groen gas
Boeren en tuinders kunnen naast waterstof ook groen gas produceren door mest te vergisten. Door de mest in een grote silo te verwarmen zorgen bacteriën voor de productie van biogas. Dit biogas wordt gezuiverd, zodat het dezelfde kwaliteit heeft als aardgas. Hiermee dragen boeren en tuinders bij aan de energietransitie. Tientallen boeren en tuinders in Nederland doen dit al. De kosten voor de installatie om het gas om te zetten zijn vrij hoog. Door de sterk oplopende gasprijzen wordt het echter steeds aantrekkelijker. Er is nog een klein duwtje in de rug nodig. De overheid kan dit duwtje geven met een investeringsfonds voor deze installaties en door te zorgen voor de benodigde infrastructuur zoals een biogasleiding.